Sojabonen werden in het Verre Oosten al ongeveer 3.000 jaar voor onze tijdrekening gekweekt als basisvoedsel, naast gerst, gierst, rijst en tarwe. Sindsdien heeft de sojaboon de wereld verover en bevindt het zwaartepunt van de productie zich op het Amerikaanse continent, vooral in de VS, zoals uit bijgaande tabel blijkt.
Zoals de naam laat vermoeden is de sojaboon een peulvrucht. Ze dankt haar enorme populariteit aan het hoge eiwitgehalte (43 tot 49%), het relatief lage vetgehalte (ca 18%) en de aanwezigheid van verschillende stoffen waaraan voor de gezondheid voordelige eigenschappen zijn toegeschreven. Hiertoe behoort lecithine, dat een rol zou spelen in het onderdrukken van hart- en vaatklachten omdat het cholesterol kan doen oplossen.
Sojabonen bevatten sphingolipiden die de ontwikkeling van darmkanker kunnen tegengaan.
Het is niet al goud wat blinkt en dat geldt ook voor sojabonen, waarvan sommige van de eiwitten bij sommige personen allergische reacties kunnen veroorzaken, gaande van relatief onschuldige bobbels tot een shock-reactie, die met grote spoed medisch moet behandeld worden.
De sojabonen worden verwerkt tot vlees- en zuivelvervangers, zoals tofoe, tempeh, sojasaus, sojamelk, sojayoghurt, soja-ijsroom en sojaolie. De overschotten van de sojaboonproductie worden verwerkt tot veevoeder. Rauwe sojabonen zijn niet voor consumptie geschikt, door mens noch dier. De reden is, dat de ongekookte bonen zg. trypsine-inhibitoren bevatten, dat zijn chemische verbindingen die het enzyme trypsine blokkeren. Dit enzyme is van essentieel belang om voedsel te kunnen verteren.
De prijs van sojabonen is aan beduidende fluctuaties onderhevig. Tussen september 2006 en juli 2008 steeg de prijs meer dan 150 % van 250 naar 630 USD/ton om nu te bewegen rond 450 USD/ton, dit is ca 313 EUR/ton of ca 0,3 euro per kilogram.
Sojabonen bevatten 18 à 20% olie, die we terugvinden als ‘plantaardige olie’ waaraan cholesterolonderdrukkende eigenschappen worden toegeschreven. Deze olie wordt bekomen door uit gedroogde en vermalen sojabonen de olie te extraheren door middel van een solvent. Na zuiveren en enkele andere nabewerkingen is de olie
klaar voor gebruik. Sojaolie is gemiddeld eens zo duur als de sojabonen.
Andere afgeleiden van sojabonen zijn sojameel en sojabloem. De prijs van deze laatste is iets onder deze van de bonen.
Info over futures in verband met sojabonen is o.m. te vinden op de site van CBOT.
Wie info wenst over turbo’s handelend over sojabonen, kan bij voorbeeld gaan kijken op de site van ABN Amro.