Uranium terug hot item

Ura­ni­um terug hot item

In ons artikel Kernen­ergie opnieuw aan zet van 28 juni ll. had­den we het over ura­ni­um, meer bepaald over de voor­raden, de vraag ernaar en het stand­punt van de Aus­tralis­che eerste min­is­ter John Howard die pro­pa­gan­da maak­te voor de bouw van kern­cen­trales in Aus­tral­ië en daarmee ing­ing tegen de grondwet van het land van de kan­go­eroes. Intussen is Howards rijk uit. Sinds maandag 3 decem­ber ll. is hij als pre­mier ver­van­gen door Kevin Rudd, die als eerste belei­ds­daad direct zijn handteken­ing zette onder het Kyoto Pro­to­col, waar­door Aus­tral­ië zich engageert om tegen 2012 de uit­stoot van broeikas­gassen drastisch te ver­min­deren. Hier­mee is de toon gezet voor Rud­ds beleid. Waarschi­jn­lijk zal er van de door voor­ganger Howard vooropgestelde bouw van Aus­tralis­che kern­cen­trales niets in huis komen, althans de eerste jaren niet. Want je weet maar nooit wat er kan gebeuren in de wedren naar energie.

Er blijkt in alle geval nood te zijn aan nieuwe kern­cen­trales, want wereld­wi­jd zijn er 33 in aan­bouw. Een jaar gele­den waren dat er nog 28. Als al deze cen­trales aan het werk zullen zijn, ver­dubbelt de pro­duc­tie van nucle­aire elektriciteit. 

Dit alles impliceert vanzelf­sprek­end dat er vol­doende ura­ni­um voor­ra­dig moet zijn. Op dit ogen­blik zijn er opper­vlakkig weinig zor­gen te mak­en in dit ver­band. Immers, alle ura­ni­um dat de huidi­ge cen­trales gebruiken komt van drie bronnen:

- eigen voorraad +

van elek­triciteit­spro­du­cen­ten (45%)
 — mijn­bouw (35%)
 — her­win­ning uit mil­i­tair nucle­air mate­ri­aal (20%)

Tot op heden moet mijn­bouw tevre­den zijn met een tweede plaats als toelever­anci­er. Daar­door is er niet de max­i­male druk op de ketel en werd het zoeken naar nieuwe ura­ni­umvin­d­plaat­sen steeds maar uit­gesteld. Maar dat zou wel eens snel kun­nen veran­deren, want zow­el de voor­raden opges­la­gen bij de elek­triciteit­spro­du­cen­ten als deze afkom­stig uit mil­i­taire bron begin­nen te slinken. 

Hier­boven zien we de vlucht die de ura­ni­umpri­js (om pre­cies te zijn, de pri­js van het oxide U3O8, gebruikt als kern­brand­stof) genomen heeft: meer dan ver­tien­voudigd sinds april 2003. In het tweede kwartaal van dit jaar piek­te de pri­js rond 135 USD, dat was 80% hoger dan in jan­u­ari van dit jaar. Dan kalfde de pri­js weer wat af, vooral wegens bericht­en dat in Europa aan kernen­ergie een halt zou wor­den toegeroepen. Toen werd bek­endge­maakt dat het alle­maal zo’n vaart niet zou lopen beseften de beleg­gers, dat de vraag naar ura­ni­um zou sti­j­gen en kwam de rebounce in boven­staande grafiek.

Kern­cen­trales in opbouw, bestaande cen­trales die langer actief bli­jven, slink­ende voor­raden: de ura­ni­umpro­du­cen­ten wrijven zich verge­noegd in de han­den. Verge­noegd, maar ook bezorgd. Want de pro­duc­tie van het radioac­tieve metaal opdri­jven, dat doe je niet in een han­dom­draai. Inte­gen­deel, het is zelfs nog moeil­ijk­er dan meer aar­dolie oppom­pen. Er moet prospec­tie komen naar nieuwe vin­d­plaat­sen en daar waar de ura­ni­u­maders al gek­end zijn, moet heel wat graaf- en infra­struc­tu­ur­w­erk gebeuren. Het duurt 10 tot 15 jaar tussen ont­dekken van ura­ni­umerts en het lev­eren van het gebruik­sklare prod­uct. In deze peri­ode kan er veel gebeuren, niet in het minst op poli­tiek niveau. Want net als aar­dolie is ura­ni­um een poli­tiek gevoelig the­ma. Een wis­sel­ing van machtheb­bers kan de exploitatie belem­meren, zoni­et stopzetten. 

Lat­en we even de sit­u­atie van drie belan­grijke ura­ni­umpro­du­cen­ten bek­ijken, nl. de onderne­min­gen Are­va (Frankrijk), Came­co (Cana­da) en Rio Tin­to (VK-Aus­tral­ië).

Omdat Are­va een Frans bedri­jf is en dus relatief dicht bij huis, gaan we er wat dieper op in. Op dit ogen­blik con­cen­treert het bedri­jf het gros van de ura­ni­umwin­ning op Niger. De over­heid van deze Afrikaanse repub­liek (hoofd­stad Niamey, opper­vlak­te 1,267 miljoen km², ca13 miljoen inwon­ers, voor 98% moslims) heeft in het licht van de sti­j­gende ura­ni­umpri­js de con­tracten met Are­va herzien. Als gevolg van deze onder­han­delin­gen zijn de exploitati­etarieven ver­hoogd. Daar­door zit Are­va min of meer in de tang, want met haar cliën­teel heeft de fir­ma langeter­mi­jnovereenkom­sten die nu tij­dens moeizame gesprekken moeten her­bekeken worden. 

Daarom richt Are­va de blik op andere locaties. Op korte tot mid­del­lange ter­mi­jn komen onder haar beheer ura­ni­um­mi­jne­nen in Can­da, Namibië (2009), in Zuid-Afri­ka en in de Cen­traalafrikaanse Repub­liek (2012). Er zijn ook besprekin­gen aan de gang met Kazach­stan. Tegen 2012 wil Are­va de pro­duc­tie opdri­jven van de huidi­ge 6.000 ton (15% van de wereld­pro­duc­tie ura­ni­um) naar 12.000 ton.

Op hun beurt zijn bei­de andere groten op het gebied van ura­ni­umwin­ning Came­co en Rio Tin­to ook op zoek naar nieuwe ert­saders. En ze zijn hier­mee niet de enige. Naar schat­ting 400 bedri­jven (bestaande en pas gecreëerde) zijn ijverig op zoek. Van de velen die zich geroepen voe­len, zal blijken dat weini­gen uitverko­ren zijn. 

Hoe dan ook, we kun­nen ons de komende jaren verwacht­en aan een ​‘ura­ni­um­rush’, net als de fameuze gold rush (eigen­lijk waren het er meerdere) in de 19^de eeuw. 

Jan Van Besauw 
Pub­li­cist voor US Markets

Onder­getek­ende is een gepen­sioneerde mar­ket­ing man­ag­er. Hij schri­jft voor US Mar­kets o.m. columns, nieuws­bericht­en en artike­len over diverse onder­w­er­pen. Hij heeft op het moment van schri­jven geen materieel belang of bez­it in de bespro­ken bedri­jven of beleggingsinstrumenten.