Steve Jobs: de legendarische visionair

Het over­li­j­den van Apple-vision­air Steve Jobs maakt deze dag tot een droe­vige. Bij­na iedereen gebruikt wel iets wat Jobs heeft bedacht. Zo lijkt het voor velen alsof een vriend is overleden. Hieron­der het bew­erk­te artikel van Jan van Besauw.

Steve Jobs: De leg­en­darische vision­air

De tweede voor­naam van de Apple-top­man is Paul, maar is beter te ver­van­gen door Feniks, want net zoals deze leg­en­darische vogel beschikt Steve Jobs over een spe­ci­aal ver­mo­gen om steeds weer op te rijzen uit het vuur dat hem dreigt te verni­eti­gen.

Steven (vooral Steve genoemd) Paul Jobs is geboren in 1955 in Cal­i­fornië uit een Amerikaanse moed­er en een Syrische vad­er, genaamd John Jan­dali, pro­fes­sor in de poli­tieke weten­schap­pen in San Fran­cis­co. Eigen­lijk was de naam van het Apple-icoon dus Jan­dali, maar het lot beschik­te er anders over. Steve was amper een week oud, toen zijn onge­huwde oud­ers besloten om hun kind ter adop­tie aan te bieden. En zo geschied­de en de kleine Steve werd opgenomen in het gezin van Paul en Clara Jobs, ook uit Cal­i­fornië.

Steve was nog heel jong toen bij hem de inter­esse voor tech­nolo­gie ont­waak­te. Als 15-jarige jon­gen vol­gde hij na schoolti­jd lessen, gegeven door Hewlett Packard. Zijn eerste werkgev­er (hij was toen 17) was bij Steve Woz­ni­ak, die lat­er een promi­nente rol zou spe­len bij het lanceren van de Apple-pro­ducten. Toen hij 19 was, werd Steve Jobs tech­ni­cus bij com­put­er­fir­ma Atari.

Uit die tijd stamt een voor­val dat Jobs in niet zulk een gun­stig daglicht stelt. Om de com­plex­iteit van hun pro­ducten te ver­min­deren, beloofde Atari een pre­mie van 100 dol­lar voor elke chip die van hun moeder­bord kon wor­den wegge­haald, natu­urlijk zon­der te schaden aan de func­tion­aliteit ervan. Jobs nam de uitdag­ing aan, maar zichzelf ken­nende wist hij dat de opgave boven zijn capaciteit­en ging. Daarom stelde hij zijn vriend Woz­ni­ak voor het prob­leem samen aan te pakken. Samen moet je lezen als door Woz­ni­ak en deze slaagde erin om de Atari te lat­en werken met 50 chips min­der! De com­po­nen­ten ston­den echter nu zo dicht op elka­ar, dat de mas­s­apro­duc­tie niet zon­der meer mogelijk was. Toch kreeg Jobs zijn 5000 dol­lar, maar hij vertelde Woz­ni­ak dat gezien de pro­duc­tieprob­le­men hij slechts 700 dol­lar had gekre­gen en dat hij aan Woz­ni­ak 300 dol­lar betaalde omdat het werk niet echt ges­laagd was. Lat­er ver­nam Woz­ni­ak hoe de vork echt in de steel stak en van die dag af bleef hun vriend­schap alti­jd wat verzuurd.

Toch bleef Steve Jobs nauw con­tact houden met Steve Woz­ni­ak en dat is belan­grijk voor de rest van dit ver­haal. In 1976 sticht­ten de bei­de Steves, de 21-jarige Jobs en de 26-jarige Woz­ni­ak, de fir­ma Apple Com­put­er met als zetel de garage van de fam­i­lie Jobs.

Hier­boven ziet u een afbeeld­ing van de Apple I, een per­son­al com­put­er die Jobs en Woz­ni­ak al spoedig op de markt bracht­en. De pri­js voor dit toes­tel was 666,66 dol­lar. De verkoop begon te lopen, en de twee mis­luk­te uni­ver­si­tairen zagen een gouden toekomst tege­moet. Al spoedig vol­gde de Apple II in 2 vari­anten, met 4kB en met 48 kB RAM. De Apple II werd een groot suc­ces en vier jaar na de start in de garage telde het bedri­jf al meer dan 1000 werkne­mers en werd het aan­deel beursgenoteerd.

Steve Jobs, ​‘80-er jaren

Suc­ces heeft vele vaders, en dat zullen Jobs en Woz­ni­ak ook gedacht hebben, toen ene Bill Gates kwam aan­don­deren met zijn bes­tur­ingssys­teem Microsoft Win­dows, dat in novem­ber 1983 offi­cieel werd gelanceerd. Tot die tijd had Jobs het zowat voor het zeggen gehad in de toen al tur­bu­lente pc-wereld, waar spel­ers zoals Atari, Tandy, Com­modore, Sin­clair, Apri­cot don­gen naar de gun­st van de con­sumenten. Hier­bij mogen we ook IBM niet ver­geten, die een divisie Per­son­al Com­put­ers had opgericht en die het opduiken van IBM-clones over­al ter wereld met lede ogen aan­schouwde.

Als tegen­zet tegen al dat con­cur­ren­tiegeweld bracht Jobs de Mac­in­tosh op de markt, de eerste com­mer­cieel suc­cesvolle com­put­er met een GUI, de zg. graph­ic user inter­face, werk­end met icoon­t­jes, ven­stert­jes en zo meer. Dit nieuw type pc kende een over­don­derend suc­ces en Jobs besloot de merk­naam Apple te lat­en vallen en verder te gaan met Mac­in­tosh, zoals dit tot de dag van van­daag nog alti­jd is.

Hier­boven ziet u de allereer­ste Mac, die uit 1984 met een RAM-geheugen 22 kB.

In de direc­tiekamers van Apple Com­put­er was het niet zo stil. Steve Jobs was en is bek­end voor zijn opvliegend tem­pera­ment en het kwam tot een interne machtsstri­jd, waar­bij de grond­leg­ger van de fir­ma de duimen moest leggen. Hij ver­li­et Apple met slaande deuren in 1985. Toen zak­te onze feniks voor de eerste keer in de vlam­men weg, maar voor heel even, want hij stichtte al heel gauw een nieuwe fir­ma, NeXT Computer.

Het ging om een gestroom­li­jnd toes­tel, dat klasse moest uit­stralen, dat ziet u aan boven­staande pub­lic­i­taire foto met een fiere Steve op het com­put­er­scherm.

Steve wilde het onder­ste uit de designkan en de machines waren veel te duur. Na een worstel­ing van 8 jaar moest NeXT zijn hard­ware-divisie afs­toten, want met in totaal 50.000 verkochte machines waren de ontwik­kel­ingskosten verre van afgeschreven, laat staan dat er sprake was van winst. Daar zonk onze Feniks voor de tweede keer weg.

Nochtans had hij bijge­dra­gen aan rev­o­lu­tion­aire ideeën die de wereld zouden veran­deren. Ten eerste was er het con­cept dat com­put­ers niet langer per­son­al moesten zijn, maar wel inter­per­son­al. Hier­bij had Jobs NeXTMail bedacht, hard- en soft­ware die vlot uitwisse­len van e‑mails moest toe­lat­en.
Ten tweede ging het om niet min­der dan het World Wide Web, ons aller www, ontwikkeld door de Engels­man Sir Tim Bern­ers-Lee. Deze maak­te gebruik van NEXTSTEP, het mul­ti­task­ing oper­at­ing sys­tem dat Jobs had ontwikkeld.

In 1997 pik­te Apple Com­put­ers zijn voor­ma­lige CEO terug op, door wat overge­bleven was van NeXT te ver­w­er­ven voor ca 400 miljoen dol­lar. Intussen had Apple ook zware tij­den achter de rug en rond 1995 hing zelfs een fail­lisse­ment in de lucht, vooral wegens mis­man­age­ment. Merk­waardig is, dat Jobs op de deur van zijn kan­toor en op zijn naamkaart­je als titel iCEO had staan, waar­bij de ​‘i’ stond voor inter­im. Hij heeft blijk­baar een zwak voor deze let­ter, want ver­schei­dene van zijn pro­ducten hebben namen die met deze let­ter begin­nen: iMac, iPod, iTunes, iPad. Het heeft gedu­urd tot 2000, toen hij op unaniem aan­drin­gen van zijn collega’s de ​‘i’ heeft lat­en vallen en hij dus weer gewoon CEO was.

Terug in de oude stal her­rees de feniks trots uit de vlam­men, schud­de de as van zijn vleugels en begon schoon schip te mak­en. Ver­schil­lende pro­jecten, die hij als onrend­abel beschouwde, sneu­velden en daar­door gin­gen ook banen ver­loren. Zijn naam werd onterecht gevreesd, want in werke­lijkheid heeft hij het aan­tal naak­te ontsla­gen tot een strikt min­i­mum beperkt. Maar een kwal­ijke rep­u­tatie is snel verworven.

Het einde van de ​’90-er jaren en het begin van deze eeuw was niet de leuk­ste tijd voor Apple. Er was de rivaliteit met Microsoft op het gebied van bes­tur­ingssys­te­men en er was de onver­bid­delijke con­cur­ren­tie van de grote pc-con­struc­teurs zoals Dell en Hewlett Packard. Maar het erg­ste was gebeurd toen Jobs niet meer in de CEO-zetel zat. Apple hield hard­nekkig vast aan haar oude soft­ware en in een markt die schree­uwde om vernieuwing, kwam er niets vanu­it Apple.

Onder Job’s tweede bestu­urspe­ri­ode kwam Apple los uit het isole­ment. De Mac­in­tosh kon ein­delijk werken met programma’s zoals Word en Excel, tot dan voor­be­houden aan het Microsoft-domein. Er kwa­men con­fer­en­ties met als kop­stukken Steve Jobs en Bill Gates en de rivalen groei­den iets naar elka­ar toe. De feniks kwam in beweg­ing!



Om in 2004 in volle glo­rie op te staan uit de vlam­men… Want in dat jaar lanceerde Apple een absolute kaskrak­er, de iPod. Een een­voudig toestel­let­je waarmee je muziek kon down­load­en en afspe­len. Het gat in de markt en Steve Jobs had het gevon­den.

Lat­er kwam er iTunes bij, het sys­teem om je muziek te orde­nen en te bewaren. Dan werd er beeld­in­for­matie toegevoegd aan de iPod en zo meer, het ver­haal is bek­end. Net zoals de ver­halen van de iPhone en de iPad. Het wer­den alle­maal megapop­u­laire gebruik­spro­ducten waar­door de belev­ing van een tele­foon en een com­put­er voor­goed zijn veran­derd. Steve Jobs veran­derde zo in z’n een­t­je de wereld van tech­nolo­gie en het gebruik ervan. Hij maak­te van Apple het meest suc­cesvolle bedri­jf ter wereld.

Dan is er ook nog het Pixar-avon­tu­ur van Steve Jobs. In 1986 kocht hij deze ani­matiefilm­stu­dio over van de stichter George Lucas voor het lut­tele bedrag van 10 miljoen dol­lar. Onder zijn impuls kwa­men enorme hits tot stand, zoals Toy Sto­ry en Find­ing Nemo.

Pixar con­cur­reerde het grote Dis­ney volledig weg. De teken­films van Walt Dis­ney deden ver­oud­erd aan naast de energieke werk­jes van Pixar. Op 25 jan­u­ari 2006 besloot The Walt Dis­ney Com­pa­ny de con­cur­rent Pixar voor 7,4 mil­jard dol­lar te kopen. Dat is 740 maal meer dan de pri­js die Jobs betaalde.

Steve Jobs was getrouwd met de 9 jaar jon­gere Lau­rence Pow­ell en samen kre­gen ze drie kinderen. Ook heeft hij nog een dochter uit een vorige relatie.

Waar Jobs zake­lijk een God was gewor­den, bleek hij toch een gewoon mens te zijn. Er werd bij Jobs een zeldzame vorm van alvleesklierkanker gecon­sta­teerd en in augus­tus 2011 moest hij als CEO aftre­den in ver­band met z’n ziek­te. Enkele maan­den lat­er over­leed de vision­air op 56-jarige leefti­jd, natu­urlijk veel te jong. De hele wereld, van hoge politi­ci tot de gewone iPad/iPod/i­Phone-gebruik­er, reageerde bedroefd. Steve Jobs zal zek­er niet ver­geten wor­den. De mens Steve Jobs is overleden maar tegelijk­er­ti­jd is de leg­ende Steve Jobs geboren… Zo is hij tot het eind toe een Feniks gebleken.

Jan Van Besauw & Redac­tie US Markets