Na in Europa verscheen de hogesnelheidstrein (HST) in Japan en in China. Nu blijken vele andere (groei)landen de voordelen ervan in te zien.
Wie herinnert zich nog de Trans Europe Express (TEE) het netwerk van luxueuze treinen met ronkende namen zoals Brabant of Rubens (Brussel-Parijs), Île de France (Amsterdam-Parijs), Rheingold (Amsterdam-Genève) enzovoort? De dienst bestond van 1957 tot 1987, waarna de Eurocity verscheen, die op zijn beurt vervangen werd door de HST.
In Europa zijn er drie spelers op de HST-markt:
- het Franse Alstom, de bouwer van o.m. de TGV (train de grande vitesse) en de afgeleide soorten Thalys en Eurostar
- het Duitse Siemens , de bouwer van de ICE (Intercity Express)
- het Italiaanse Eurostar Italia
Japan beschikt over een indrukwekkend netwerk HST’s en in de VS is de zg. Acela in gebruik genomen voor de verbinding Boston-New York-Washington.
Dat de HST in de lift zit is gebleken op het 8ste wereldcongres van de International Union of Railways (UIC) dat plaatsvond van 13 tot 16 juli 2012 te Philadelphia.
Er waren ongeveer 1000 deelnemers en onder de prominenten die het woord voerden werd België vertegenwoordigd door Marc Descheemaecker, CEO van de Nationale Maatschappij van Belgische Spoorwegen (NMBS).
Tijdens deze bijeenkomst is gebleken, dat de zg. groeilanden veel belangstelling hebben voor de HST en dat er zelfs heel concrete plannen zijn in die richting. Dat is bijzonder goed nieuws op een ogenblik, dat de landen die een pioniersrol hebben gespeeld in het lanceren van de HST (Frankrijk, Spanje en Japan) zien dat er in hun budgetten wordt gesnoeid.
Van de sfeer van camaraderie die tijdens het congres werd gecreëerd zal weinig of niets overblijven, zodra de deelnemers terug thuis zijn en wanneer de dagelijkse business wordt hervat. In de komende maanden en jaren zullen enorme bouwwerven worden toegewezen aan slechts enkelen onder hen. Enkele voorbeelden.
Marokko: hier zou de eerste Afrikaanse HST in gebruik komen in 2015 om het traject Tanger-Casablanca te verzorgen. Daarom zal dit land de komende maanden verschillende openbare uitbestedingen lanceren. Alstom heeft al een bestelling binnen voor 14 treinstellen, wat een omzet betekent van om en rond 500 miljoen euro. In ditzelfde verband heeft de Franse spoorweg maatschappij SNCF de opdracht gekregen voor een studie ter waarde van 70 miljoen euro van de commerciële en technische haalbaarheid van het project. Maar waarop de SNCF rekent is de exploitatie van de lijn en daarover heeft de Marokkaanse overheid nog geen uitspraak gedaan.
Brazilië: omdat de verbindingen langs de weg en met het vliegtuig tussen de twee megapolissen Rio de Janeiro en Sao Paulo oververzadigd zijn, onderzoekt de Braziliaanse overheid de mogelijkheid van een verbinding via de HST. Het gaat om een project ter waarde van bijna 30 miljard dollar (ca 24 miljard euro). De Franse combinatie SNCF/Alstom staat hier in rechtstreekse concurrentie met Japan.
Rusland: de plannen bestaan om de 660 kilometer tussen Moskou en Sint-Petersburg te overbruggen met een HST-lijn. Het gaat om een project van 15 miljard euro met als einddatum 2017. Maar er werd nog geen groen licht gegeven, laat staan dat er sprake zou zijn van vragen voor offertes. Het Franse trio Alstom/Bouygues/SNCF is druk aan het lobbyen en maken hierbij gebruik van hun ervaring als partners met de Russische spoorwegen op het vlak van passagiersververvoer, omslag van goederen enz. Bovendien heeft Alstom vorig jaar een participatie van 25% genomen in de constructeur van locomotieven Transmashholding. Geduld hebben is hier de boodschap en uitkijken naar wat de concurrentie doet.
India: het land van de beruchte treinen volgestouwd en ingepakt met mensen is van plan om minstens 6 lijnen als HST uit te bouwen. Maar het kan nog 10 jaar duren vooraleer er effectief aan hoge snelheid gespoord kan worden tussen bij voorbeeld New Delhi en Calcutta.
Dit waren enkele voorbeelden, gaande van projecten die reëel in de pipeline ziten (Marokko) tot niet meer dan krijtlijnen (India). Maar hoe dan ook, het concept van de HST geniet internationale belangstelling.
Jan Van Besauw
Columnist voor USMarkets.nl