Hoelang glimlacht Bush nog?

Tij­dens het voor­berei­den van een col­umn over de economis­che toe­s­tand van de wereld en van VS in het bij­zon­der stoot­ten we op ver­schil­lende bericht­en over de schulden­last die de VS moeten torsen. 

Het gaat over het teko­rt op de lopende reken­ing, anders gezegd de uit­staande schulden van de VS in het buiten­land. In het derde kwartaal van het jaar 2000, toen George W. Bush het roer over­nam van Bill Clin­ton, bedroeg die schuld ca 110 mil­jard dol­lar (bij­na 81 mil­jard euro). In het vergelijk­bare derde kwartaal van 2004 was dit bedrag al opgelopen tot ca 164 mil­jard dol­lar (122 mil­jard euro). In 4 jaar Bush-beleid is de schuld dus 49% geste­gen!

Stel dat u bij een bank 100.000 euro hebt geleend in 2000. Op 4 jaar tijd bent u er niet in ges­laagd de schuld te ver­licht­en, neen, u hebt nu zowat 150.000 euro terug te betal­en. Hoe zou u zich voe­len? Juist. Wel, George W. voelt zich niet zo. Althans niet in het open­baar. Hij bli­jft glim­lachen, de mond iet­wat scheef vertrokken tot een pijn­lijke gri­mas. Maar hij glim­lacht, dat wel.

Wie het glim­lachen ver­gaat zijn de econon­o­mis­ten in de VS. Stel u voor een ver­gaderza­al ergens in het Witte Huis. Met treurige blik bek­ijken de deel­ne­mers aan de meet­ing nota’s die ze namen op Har­vard of een andere uni­ver­siteit met aanzien. In die nota’s staat dat de teko­rten op de han­dels­bal­ans van een land niet hoger mogen zijn dan 2, 3 of 4% van het bru­to nation­aal prod­uct (BNP), dit afhanke­lijk van de prof die de cur­sus maak­te. Maar wat merken de Amerikaanse experts in economie? In hun land nadert het han­del­steko­rt de 6% van het BNP. Slik. 

En intussen bli­jven de Amerikaanse ver­bruik­ers vrolijk goed­eren kopen, gepro­duceerd in Chi­na, Europa en Japan. En de con­sumenten in die lan­den dan? Kopen die geen pro­ducten van de VS? Ja, natu­urlijk wel, maar veel min­der dan ze aan de VS lev­eren. Dus de dol­larstroom vloeit nog alti­jd de plas over, de Amerikaanse fab­rikan­ten zien hun stocks opstape­len en hun cash­posi­ties slinken. 

Kan dit fenomeen, deze fatale spi­raal, nog lang duren? Als je het de econ­o­mis­ten vraagt, dan zeggen ze: een kwest­ie van maan­den, geen jaren. Dus niet tot het einde van Bush’ kers­verse ambt­ster­mi­jn. Als George W. dit hoort, zakken zijn mond­hoeken een beet­je. Als een his­tori­cus aan de andere zijde van de tafel hem voorzichtig med­edeelt dat in het verleden het land met een een hoge uit­staande schuld de hard­ste klap­pen incasseert bij een cor­rec­tie, perst Bush de lip­pen opeen en kijkt even de andere kant op.

Op Bush’ vraag wat er nu moet gebeuren om prob­le­men te ver­mi­j­den, staat een bud­get­spe­cial­ist recht en schri­jft enkele slagzin­nen op het whiteboard:

- doorge­dreven besparingen 

- bijs­turen van het fed­erale bud­get door reduc­eren van uitgaven

- beperken van con­sump­tiege­drag van onze burgers

- stim­uleren van sparen

Oho, zegt een econ­o­mist aan de andere zijde van tafel, dit wil dus zeggen dat ons BNP in 2005 min­der zal groeien? 

Ah, ja, antwo­ordt de bud­get­spe­cial­ist. En hij/​zij voegt eraan toe: en wel niet zo’n klein beet­je, want de uit­gaven van onze ver­bruik­ers beslaan ²⁄₃ van het BNP.

Iemand buigt zich naar de pres­i­dent en vat het geleerde betoog in enkele woor­den samen. Bush’ mond­hoeken begin­nen te zakken.

Dan is er iemand die het ver­lossende woord uit­spreekt: Mr Pres­i­dent, op
5 feb­ru­ari, dat is niet zo lang meer, is er de bijeenkomst van de G7 in Lon­den. En hij/​zij voegt eraan toe: wellicht zijn ze daar allen akko­ord dat de dol­lar al genoeg verzwakt is. En iemand anders zegt: miss­chien zal Chi­na wel de yuan meer flex­i­bel opstellen tegen­over de green­back. Dat zou mooi zijn. En euro-zone wil ook zijn munt wat lat­en verzwakken om met goed­kopere pro­ducten meer omzet te maken.

Dus, het is alle­maal niet zo erg, wil Bush weten.

Dan valt een pijn­lijke stilte. Bush wil nog wel glim­lachen, maar weet niet meer hoe dat juist gaat. De inspi­ratie ont­breekt hem.

US Mar­kets