De werkelijke macht ligt nog steeds bij de banken. Dit bleek wel weer uit Basel III van afgelopen zondag. Toezichthouders en centralebankdirecteuren hebben zondag overeenstemming bereikt over het Basel III pakket. Ik weet niet hoelang ze hier al over aan het bazelen zijn maar ik denk vanaf 2008.
Dat het in Basel plaatsvond is wel leuk om te melden. Een bruggetje naar het woord “bazelen” is dan snel gemaakt natuurlijk. De definitie van bazelen is als volgt: “praten over onduidige dingen, raaskallen, zwammen en wauwelen. Ik ga niet de hele uitkomst van Basel III opschrijven hier want dat is eigenlijk de moeite niet. Het komt erop neer dat de “arme” bankjes nog grofweg 9 jaar de tijd krijgen om hun kapitaalbuffers te versterken. De invoering van de nieuwe regels begint gefaseerd begin 2013. Wat er tussen nu en 2013 verlangd wordt weet niemand. Even ter vergelijk. De meeste multinationals hebben zo’n 30% aan kapitaalbuffers dus het uiteindelijke doel van 7% voor de banken stelt niet zoveel voor.
Kortom we schuiven de problemen weer eens naar voren en de macht ligt nog steeds bij de banken. Dat de banken blij waren met het resultaat was wel te zien aan de koersen van de financials. Ze voelen nog geen enkele druk en zijn blij dat ze weer even wat tijd hebben om door te gaan met waar ze mee bezig waren. Het uiteindelijke doel is een versterkte kapitaalbuffer te creëren voor de risicodragende activa van de banken. Poets met zijn 6 jaar Mavo snapt het niet meer. Hoe kun je nu aan een kapitaalbuffer gaan werken voor iets waarvan je de werkelijke waarde niet kan laten zien? Het is dus allemaal te doen om de risicodragende activa waarover een wereldwijd spreekverbod is afgesproken. De oorzaak van de huidige crisis dus. Zolang daar geen duidelijkheid over komt blijft de financiële wereld in gevaar en kan het op elk moment weer volledig mis gaan. De grote banken zijn nog steeds too big to fail dus eigenlijk too big to excist.
Banken beloven beterschap:
Wanneer ik zo’n titel lees dan denk ik bij mezelf, zijn ze ziek dan?
En of de banken nog ziek zijn. Vrijwel iedere keer wordt er gesproken over de Tier 1 ratio van de banken. In de huidige onzekere tijden is deze ratio van groot belang. Een hoge Tier 1 ratio geeft aan dat een bank een relatief groot eigen vermogen heeft. Hierdoor zullen andere banken makkelijker geld uitlenen aan deze bank. Het verbod op shortselling van bankaandelen die veel landen hebben afgekondigd heeft er mee te maken dat veel banken een te lage ratio hebben. De hedgefondsen voelen dit prima aan en shorten de banken bij het leven. Hierdoor wekken ze de indruk dat deze banken in grote problemen zullen komen waardoor klanten massaal geld van deze banken zullen halen, einde oefening dus. Van de andere kant heeft dit verbod ertoe geleid dat er een verstoring in de marktwerking is opgetreden want in feite zijn de banken met een te lage ratio een gevaar voor het hele financiele systeem. In 2009 werd gesproken over een ratio van tenminste 9,1% en dat is nu teruggebracht naar 7% en dit is ook weer een signaal dat het gewoon niet goed gaat in de sector. Banken zullen nu het eigen vermogen dienen te versterken door of onderdelen te verkopen, emissies te doen of het uitschrijven van obligatieleningen. Aangezien met name de europese banken meer tijd hebben gevraagd kan er gesteld worden dat het met de europese banken feitelijk slechter gaat dan met bijvoorbeeld de amerikaanse banken.
Een voorbeeldje:
Stel een bank heeft een eigen vermogen van 20 miljard en voor 200 miljard aan risicodragende activa uitstaan. Op basis hiervan bedraagt de Tier 1 ratio 10%. Stel dat de slechte leningen het eigen vermogen met 10 miljard heeft aangetast dan daalt de ratio naar 5%. Dit is met name in 2008 en 2009 gebeurt en banken konden geen nieuwe aandelen uitgeven gezien de lage koersen dus moesten de overheden bijspringen. Even terug naar het begin. Bovenstaande bank heeft nu een Tier 1 ratio van 10%. Wanneer deze bank 11% slechte leningen heeft die het moet afschrijven dan is het per direct failliet. Het is dus nu wel duidelijk dat de waarde van de activa van de banken en de hoeveelheid slechte leningen die ze nog hebben staan in nevel gehuld is. Wanneer dit werkelijk boven tafel zou komen zou de paniek niet te overzien zijn. Dat banken elkaar niet meer vertrouwen is ook wel duidelijk geworden aangezien ze hun eigen cijfers kennen en weten dat er maar iets hoeft te gebeuren voordat ze met een negatief eigen vermogen te maken krijgen en dus failliet gaan. Overheden kunnen niet blijven stimuleren want de bedragen die nodig zijn is niet te bevatten. Beetje pappen en nathouden zodat de banken net niet omvallen gaat op termijn niet werken. Het Basel akkoord kan dus bij deze verwoord worden als een lachtertje eerste klas want een gevraagde ratio van 7% over 9 jaar zal bij lange na niet genoeg zijn om de klappen die nog gaan komen, op te vangen. Een ratio van 30% zou een stuk veiliger zijn alleen dat is utopie voor de banken die dusdanig veel risico hebben genomen dat dit niet te bewerkstelligen is.
Toezicht of Theekransje:
AFM bestuurder Kockelkoren zei donderdag dat het prijzenswaardig is dat banken en verzekeraars bezig zijn om hun producten te controleren en te verbeteren, maar dat zij daaraan ook consequenties moeten verbinden. Ik dacht dat het niet gekker kon maar het kan blijkbaar wel. Wie controleert wie nu? Al in 2007, 2008 en 2009 viel iedereen over elkaar heen: We hebben scherper toezicht nodig in de financiële sector. Na 3 jaar vergaderen is de uitkomst dat de banken zichzelf gaan controleren……….. heb nu een fles berenburg nodig………… Even verder lezen en, laat de 2e fles maar komen, de sector gaat zelf bepalen of en hoe de schade wordt verhaald Hellup!! Gelukkig zijn er ook nog verstandige mensen in de wereld want de consumentenbond vraagt zich terecht af of dit wel kan. Volgens de Nederlandse Vereniging van Banken is vorig jaar met de AFM afgesproken ‘de klant centraal te zetten in het productaanbod’. Ik pleit voor het opdoeken van de AFM en een nieuwe toezichthouder aan te stellen die echt toezicht gaat houden en die zich wat harder opstelt tegenover de banken in plaats van lekker bij elkaar op de thee te komen en te vragen of hun zelftoets al vorderingen maakt. De huidige toezichthouders hebben te weinig middelen om banken te dwingen. Ze kunnen hooguit achteraf misstanden vaststellen en achteraf boetes uitdelen. Door nu de AFM meer bevoegdheden te geven komen we er niet. Ze zijn te verweven met de banken en zijn te close geworden met ze.
Ondanks, het ingrijpen van de overheden om ervoor te zorgen dat de banken meer lucht krijgen, de aandelenkoersen van bankaandelen weer flink zijn gestegen, de rente extreem laag is en banken weer winstcijfers laten zien is de situatie niet veel verbetert. De vraag naar nieuwe kapitaalinjecties gaat geheid weer komen en dan opeens zitten we weer in een crisis die feitelijk niet is weggeweest. Beurzen laten de laatste tijd een ander beeld zien en basseren zich op hoop. In 2009 hebben we een gigantische stijging op hoop gezien maar die hoop is onterecht geweest want we staan er niet veel beter voor dan een paar jaar geleden. Er wordt flink met schulden geschoven en de centrale banken zien de balanstotalen zienderogend toenemen terwijl de grote banken er nog steeds erg slecht voor staan.