Morgen 18 september 2005 gaan de Duitsers zich uitspreken over de politiek van de komende jaren. Blijft Schröder of, zoals de logica ons voorhoudt, wordt hij opgevolgd door Angela Merkel? Wat kunnen de gevolgen zijn als de Duitsers zich ontgoocheld en ontnuchterd voelen?Verkiezingen: Duitsland wacht bang af
Met zijn 356.734 km² is Duitsland het 6de grootste land van Europa, na Rusland, Oekraïné, Frankrijk, Spanje en Zweden. En met zijn 83,25 miljoen inwoners heeft Duitsland de grootste bevolking van de Europese Unie. Na die van de VS en Japan is de Duitse economie de sterkste van de wereld. Maar we mogen niet vergeten, dat hoge loonlasten hebben geleid tot een hoge werkloosheid (4,73 miljoen werklozen in augustus 2005, zijnde 11,4% van de actieve bevolking) en deze factor, samen met de vergrijzende bevolking wegen op het in stand houden van het hoge peil van sociale zekerheid.
Gerhard Schröder
Sinds 27 oktober 1998 staat bondskanselier Schröder aan de leiding van het land, bestuurd door de rood-groene coalitie SPD-Bündnis 90/Die Grünen. Deze self-made man 61 jaar en advocaat van beroep.
De SPD (Sozialdemokratische Partei Deutschlands) heeft een socialistische basis en is van 1998 tot 2004 geleid door Schröder. Sinds vorig jaar heeft Franz Müntefering de leiding van de SPD.
Morgen 18 september 2005 is het zover: Duitsland gaat naar de stembus. Er moet een nieuw parlement gekozen worden, en dat gaat niet zonder slag of stoot. Want de Duitsers willen wel een andere regering, maar met dezelfde bondskanselier. Geen simpele kwestie.
Angela Merkel.
De uitdaagster van Gerhard Schröder is de 51-jarige Angela Merkel. Zij is dokter in de fysica en sinds april 2000 voorzitter van de CDU.
De CDU (Christlich-Demokratische Union) opereert samen met de CSU (Christlich-Sozialen Union) en stelt zich op veel punten diametraal tegenover Schröders SPD.
De Duitse kieze weet niet goed welke kant het moet/kan/zal opgaan. Hij beseft dat er iets moet gedaan worden om het economische en sociale klimaat te herstellen. Daarvoor rekent hij op Merkel. Maar deze heeft herhaaldelijk erop gewezen, dat ‘pijnlijke’ en ‘diepgravende’ maatregelen nodig zijn. De Duitse kiezer voelt zich geruster bij een Gerhard Schröder, die blijft hameren op rechtvaardigheid en verdeling van de rijkdom.
Heel veel Duitsers zijn ontgoocheld in hetgeen Schröder heeft terecht gebracht van zijn bestuur. Maar even veel willen hem behouden als boegbeeld van hun Duitse staat.
Waar velen zich zorgen over maken is hoe de Duitse bevolking zal reageren als de verkiezingsuitslag niet naar haar zin is, of als Merkel te strenge maatregelen zou nemen.
Als er in Duitsland een klimaat van teleurstelling en ontevredenheid zou ontstaan, vrezen velen dat er dingen kunnen gebeuren die zwaar doorwegen op het recente verleden van hun land. Kopstukken van belangrijke partijen, zoals Wolfgang Schäuble van de CDU, Reiner Brüderle van de liberale FDP (Freie Demokratische Partei) en Walter Riester van de SPD zijn bang voor de gevolgen van onzekerheid en instabiliteit in hun land.
Ook de beurs zweeft tussen hoop en vrees. Na een speech van Schröder zakt bij voorbeeld de Xetra DAX behoorlijk, om weer op te veren als Angela Merkel haar plannen heeft uiteengezet.
Volgens recente peilingen heeft Merkel met haar CDU/CSU, gecombineerd met de FDP als coalitiepartner 49,5% van de stemmen. Daarmee kan ze aan regeren denken. Schröders SPD behaalt volgens diezelfde peilingen 39,5% van de stemmen. En er is ook de Linke Partei en die zou 8,5% behalen. Met deze sterk links georiënteerde partij wil nog Merkel, noch Schröder in zee gaan.
Voor velen lijkt de enige logische oplossing een samengaan van de twee concurrenten, een brede coalitie CDU/SPD. Logischerwijze zou Merkel hiervan aan de leiding staan en bondskanselier worden. Maar dat wil de meerderheid van de kiezers niet…
De rol van sentimenten en sympathie bij het kiesgedrag moet je niet onderschatten. Het lijkt ons mogelijk, dat in het stemhokje de doorslag zal gegeven worden aan de robuuste, joviale en Europeesgezinde Gerhard Schröder.
Het gevaar bestaat dat er achteraf een ontnuchtering komt met alle problemen van dien.
Het wordt een spannende dag morgen, niet alleen binnen, maar ook buiten de grenzen van de Bondsrepubliek…
Jan Van Besauw
US Markets