De ene noemt het ‘quantitative easing’, voor de andere is het ‘hooliganisme’. Beiden hebben het over hetzelfde thema, nl. de monetaire politiek van de VS. ’t Is maar hoe je ’t bekijkt.
Toen op 20 april 2011 bekend werd, dat Standard & Poor’s zijn vooruitzichten voor de kredietwaardigheid van de VS verlaagde kwam er van uit Chinese hoek omfloerste kritiek op het monetaire beleid van de nog altijd machtigste natie ter wereld.
Ruslands eerste minister Vladimir Putin was allesbehalve omfloerst toen hij in zijn commentaar het woord ‘hooliganisme’ in de mond nam. Een eerste minister die de verantwoordelijken voor de Amerikaanse monetaire politiek, dus Ben Bernanke op kop, omschrijft als hooligans, het is nog nooit gehoord.
‘Alles gaat niet zo goed als het zou moeten zijn bij onze vrienden in de States’, voegde Putin eraan toe. ‘Kijk naar hun handelsbalans, hun openbare schuld, en hun budget’
Inderdaad, de nationale schuld van de VS heeft het hallucinante peil van 14.338 miljard dollar overschreden en stijgt sinds eind september 2007 met 4,05 miljard dollar per dag. Uncle Sam moet al heel veel lotto’s winnen om dit bedrag te kunnen terugbetalen.
Wat Putin het woord ‘hooliganisme’ deed gebruiken, was toen hij het had over ‘quantitative easing’, het royaal bijdrukken van geld of staatsobligaties. ‘Hiermee overspoelen ze de hele dollarzone, met andere woorden de hele wereld. Wij zouden in geen geval op dergelijke wijze handelen. Wij hebben de luxe niet van zulk een hooliganisme.’
Toen kreeg hij waarschijnlijk een tabel onder ogen, die leek op deze:
De tabel toont de buitenlandse wisselreserves van een aantal landen. Deze reserves betreffen in strikte zin enkel de buitenlandse valuta, bewaard door de respectievelijke centrale banken. In de realiteit gaat het over een mix van US dollars, Britse ponden, Japanse yen en in mindere mate euro’s. Hoe groter die reserves zijn, hoe meer mogelijkheid een regering heeft om de wisselkoersen te manipuleren.
Het Rusland van Putin heeft de derde grootste wisselreserve ter wereld, na China en Japan. Eigenlijk komt de eurozone deze plaats toe, maar tot nader order treedt de EU niet soeverein op in dergelijke kwesties. Nederland en België staan op resp. de 34ste en de 50ste plaats. Maar naar die twee landen zal Putin niet hebben gekeken, wel naar de bescheiden 17de positie van de VS.
Toen Putin bedacht, dat de Russische reserves voor een groot deel bestaan uit US dollars, heeft hij zich waarschijnlijk verslikt in zijn kop koffie (of wat een Russische leider ook mag drinken). Want hij realiseerde zich, dat de al maar goedkopere dollar en de lage rente kunnen leiden tot een bubbel in de prijzen van grondstoffen, in eerste instantie olie. Wanneer in tweede instantie de olieprijzen in elkaar zouden zakken, dan zou het Russische financiële systeem zich aan een gevoelige klap moeten verwachten.
Intussen lijkt het, dat Putins sombere vooruitzichten wel eens zouden kunnen waar worden. Want zoals bovenstaande grafiek aangeeft, is de olieprijs sinds 29 april 2011 pijlsnel aan het dalen.
Daarbij komt, dat Rusland te maken heeft met een forse inflatie, die in 2011 tot 9,3% kan oplopen. Putin hoopt dat het allemaal zo’n vaart niet zal lopen en dat eind 2011 de inflatie onder 7,5% zal blijven, ‘als de oogst goed is’. In 2010 was de oogst slecht. U zult zich nog de vreselijke droogte, gevolgd door enorme bosbranden herinneren, met tot in Moskou een negatieve weerslag op de levensomstandigheden.
Maar Putin weet ook dat hij geen invloed heeft op het weer, evenmin als op de monetaire politiek van de VS. Maar hij weet wel dat hij door het geven van sterke signalen en het debiteren van straffe statements wel invloed kan hebben. Daarom herhaalt hij zoveel hij kan dat de financiële crisis hem heeft geleerd dat ‘Rusland zelfvertrouwen nodig heeft, onafhankelijkheid en kracht om aan de buitenlandse druk te weerstaan’.
Toch krijgt Putin tegenwind uit eigen rangen. Volgens een officieel communiqué van de centrale bank van Rusland zou de roebel niet te lijden hebben van de monetaire situatie in de VS. Als klap op de vuurpijl liet de Russische minister van Financiën weten, dat hij de dollar nog altijd als veilig beschouwt.
Een tweede reden voor Putin om zich te verslikken.
Jan Van Besauw
Publicist voor US Markets
________________________________________
Ondergetekende is een gepensioneerde marketing manager. Hij schrijft voor US Markets o.m. columns, nieuwsberichten en artikels over uiteenlopende onderwerpen.