In dit stukje hebben we het over mononatriumglutamaat (MSG), een voedingsadditief dat meer en meer als smaakversterker wordt aangetroffen. Voor de fabrikanten is dit verslavende product een droom: ze mogen er zoveel van gebruiken als ze willen en ze hebben rechtstreekse controle op het eet- en dus koopgedrag van hun klanten… MSG en de gevaren van de vijfde smaak
Neen, dit is niet de titel van een nieuw stripalbum. MSG staat voor ‘mononatriumglutamaat’ (in het Engels monosodiumglutamate), een smaakversterker waarvan het gebruik explosief toeneemt. Als je cursussen en artikelen over de voedingsleer erop naleest, dan zie je dat MSG onder de benaming ‘umami’ een officiële plaats heeft gekregen in het zogenaamde smaakspectrum, naast zoet, zout, zuur en bitter. Dat betekent dus dat je volgens de voedingsdeskundigen umami nodig hebt om smaken te definiëren.
Dat was voor enkele jaren niet zo, dan volstond het om bij voorbeeld een gerecht te omschrijven met te zeggen hoe de componenten zout, zoet, bitter en zuur zich onderling verhielden. Nu moet je er ook het percentage umami aan toevoegen.
Het woord umami is Japans en betekent vlezig-pikant. Want de basissmaak van MSG is inderdaad die van een geconcentreerd vleesextract zoals in bouillonblokjes. Om het nog wat leuker te maken, mengt men MSG (mononatriumglutamaat) met natriuminosinaat (MSI), een ingewikkelde fosforverbinding. ). In de verhouding 95:5 MSG:MSI heeft dit koppel het beste effect op de smaak en het is zo dat we het aantreffen in onze voeding, met name:
- vele gerechten uit de Chinese keuken,
- chips en andere zoutjes,
- hamburgers,
- ‘instant’ soep,
- barbecue-kruiden, vlees- of kippenkruiden,
- gedroogde worstjes,
- gebruiksklare sauzen,
- drinkbouillons,
- bouillonblokjes,
- diepvriesmaaltijden, en ga zo maar verder.
MSG, waarvan u hierboven de chemische formule ziet, duikt op in praktisch elk voedsel dat ‘hartig’ moet smaken. Op de verpakking lees je meestal smaakversterker E621, E627, E631. Nu en dan staat er ‘glutamaat’, soms ook ‘Hydrolyzed Vegetable Protein’. Dat is allemaal hetzelfde: MSG (E621) gemengd met analoge producten.
Is er dan iets mis met MSG? We durven stellen van wel. Je moet nl. weten, dat glutaminezuur, de hoofdcomponent van MSG, een essentieel aminozuur is en fungeert als een bouwsteen van belangrijke eiwitten in ons lichaam. O, dat is toch mooi, denkt u. Dat zuur is een natuurlijke stof en we hebben ze nog nodig ook. Lees je even verder?
Glutaminezuur en meer bepaald de zouten ervan, zoals MSG, spelen een rol als neurotransmitter, d.w.z. bij het overbrengen van prikkels via de zenuwbanen. Een teveel aan dit zuur kan overgevoeligheid veroorzaken, dat lijkt logisch.
Op de lijst met E‑nummers is in elk geval MSG aangeduid als een stof die mogelijk overgevoeligheid veroorzaakt. Reacties kunnen zijn: migraine, misselijkheid, hartkloppingen, kramp of spierpijn in de nek, aangezichtspijn, roodheid, duizeligheid, buikpijn, pijn in de borst, spierslapte in de bovenarmen enz.
Bovendien is MSG een ‘verdoken’ vorm van zout. Door zijn uitgesproken smaakversterkende eigenschappen kan het ertoe leiden, dat iemand die een zoutarm dieet moet volgen, MSG gebruikt als zoutvervanger. Helaas, MSG is ook een bron van natriumionen (Na+, zie bovenstaande formule) die aan de basis liggen van de schadelijke eigenschappen van zout!
Bovenstaand lijstje van nadelige effecten van MSG lijkt ons niet mis. Waarom kennen MSG & C° dan een dergelijk wereldwijd succes?
Niet meer of minder dan commerciële belangen brengen de voedselfabrikanten ertoe, te pas en te onpas MSG en dergelijke producten toe te voegen aan hun producten. Want ze weten maar al te goed, dat de smaak van glutamaat de gulzigheid prikkelt. In de hersenen ontstaat een impuls die zegt ‘mm, dat is lekker, ik wil nog!’. En dat is wat elke producent eigenlijk wil: dat zijn producten gretig verslonden worden, tot meerdere eer en glorie van de cashflow.
Het resultaat is te merken aan de toenemende vetzucht in de geïndustrialiseerde wereld, met de VS op kop. Nergens ter wereld als in het land van The Holy Hamburger zie je zoveel enorm dikke mensen. Over de plas noemen ze de manier van gaan van deze dikkerds ‘waddling like a duck’, waggelen zoals een eend.
Waarom doen die mensen dat? Zonder te willen veralgemenen, denken we dat MSG voor een groot deel verantwoordelijk is voor alles waarin deze substantie verwerkt is.
Als je moest twijfelen aan de gegrondheid van ons standpunt, ga er dan maar eens de site
http://www.pubmed.com. op na. Als je daar als zoekterm MSG Obese ingeeft, dan komt ere en reeks wetenschappelijke artikelen waarvan de titels niet veel aan de verbeelding overlaten, zoals bij voorbeeld “Obesity, voracity, and short stature: the impact of glutamate on the regulation of appetiteâ€.
http://www.pubmed.com. op na. Als je daar als zoekterm MSG Obese ingeeft, dan komt ere en reeks wetenschappelijke artikelen waarvan de titels niet veel aan de verbeelding overlaten, zoals bij voorbeeld “Obesity, voracity, and short stature: the impact of glutamate on the regulation of appetiteâ€.
Het fenomeen dat MSG de eetlust op een onnatuurlijke wijze prikkelt, is voldoende bekend. Voldoende om er paal en perk aan te stellen. Maar dat is niet naar de zin van de voedselfabrikanten.
Moest er een beperking komen aan het toevoegen van MSG en consoorten, dan gaat er voor hen een mooie omzetmogelijkheid verloren.
Want het moet toch dé droom van een voedselfabrikant zijn, te beschikken over een ingrediënt dat alles lekker maakt en de consumenten aanzet om nog meer te eten. En hiermee bedoelen we het eten van enorme hoeveelheden fast food, rijkelijk voorzien van het zinnenprikkelende MSG.
Dat die consumenten stilaan opzwellen en gaan lijken op het logo van een bekend Frans automerk, zal hen een zorg zijn. Trouwens, daardoor krijgen diëtisten en voedingsconsulenten extra werk, dus is iedereen gelukkig. En in een volgende fase ook de dokters en later de begrafenisondernemers…
Nu gaan er al geruime tijd stemmen op, vooral in de VS, om iets te doen aan de vetzucht die onvoorstelbare proporties begint aan te nemen.
Maar lobbyen bij de VS-overheid helpt niet. Integendeel. De Food and Drug Administration (FDA) legt geen beperkingen op aan het gebruik van MSG, het lijkt dus een onschuldig additief. En vorig jaar werd de “Personal Responsibility in Food Consumption Act†aanvaard, ook genoemd “Cheeseburger Bill”. Hierdoor blijven voedselproducenten altijd buiten schot, hoeveel en hoe dikwijls ze ook MSG toevoegen aan hun producten!
Hiermee wordt bewezen dat de voedingsindustrie het laatste woord heeft gehad in deze beslissing van de Bush-administratie. Dat het publiek herleid wordt tot dikke, suffe, schommelende schapen met als enig nut de voedingsindustrie op gang te houden, speelt blijkbaar geen rol.
In zijn befaamde toekomstroman ‘A Brave New World’, verschenen in 1932 heeft Aldous Huxley het over soma, een medicament dat de massa in zijn ban houdt. Het ziet ernaar uit, dat 73 later Huxley’s voorspelling uitkomt…
Jan Van Besauw
Columnist voor US Markets
Ondergetekende is gepensioneerd marketing manager beeldvormingsystemen.
Hij heeft in geen enkel van de eventueel geciteerde aandelen of gelijk welk andere vorm van beleggingsinstrumenten een eigen positie.
