Wall Street kende gisteren een opvallend zwakke handelsdag… Over een breed front moesten de aandelen behoorlijk inleveren door onheilspellende ontwikkelingen op de obligatiemarkt… De vrees voor een nieuwe recessie is hiermee weer aangewakkerd… Terecht of is er nog geen reden voor ongerustheid…? Weer een recessie op komst...?!
Gisteren zagen we toch wel pittige verliezen aan de overkant van de oceaan, waarbij zowel de Dow als de Nasdaq een procent moesten inleveren. En dat zijn in deze huidige beurstijden ondertussen behoorlijke uitslagen te noemen. De laatste tijd zijn we immers wel gewend geraakt aan bewegingen die zich beperken toch maar een paar tienden van een procent.
Komt deze daling op de Amerikaanse beurzen uit het niets of is daar een goede reden voor te vinden? Wanneer we een blik werpen op de rentecurve (ook wel yield curve genoemd) dan vinden we al snel een oorzaak voor deze plotselinge verkoopdruk. De rentecurve wordt door economisten en beleggers goed in de gaten gehouden en kan vaak een voorspellende waarde hebben voor het toekomstige verloop van de economie. Beleggers zijn een beetje zenuwachtig geworden nu zich er een draai heeft plaatsgevonden in de rentecurve. Een zorgwekkende ontwikkeling, waar we pas in 2000 voor het laatst getuige van zijn geweest. Het jaar 2000 even buiten beschouwing gelaten, moeten we helemaal terug naar 1989 om getuige te zijn van dit verschijnsel. En dat heeft indertijd niet veel goeds gebracht voor de economie en de beurzen. Immers, niet lang daarna begonnen de aandelen aan een lange duikvlucht en kwam de Amerikaanse economie in een pittige recessie terecht. Niet geheel vreemd dus dat sommigen zich wat ongemakkelijk beginnen te voelen bij deze ontwikkelingen op de obligatiemarkt.
Want wat is er nu precies aan de hand en waar komt deze onrust vandaan? Aan het begin van de handelssessie op Wall Street dinsdag gebeurde er iets wat we niet vaak zien. De yield op de 10-jarige staatsobligaties zakte onder de yield van de 2-jarige obligaties, een fenomeen dat we slechts zelden meemaken. Immers, iemand die z’n geld voor een langere periode uitleent zal daar een hogere vergoeding voor willen hebben om zo het risico op toekomstige inflatie mee te compenseren. Pas later op de handelsdag werden de verhoudingen enigszins weer rechtgetrokken doordat de 10 jaars yield uitkwam op 4,36% tegenover de 4,35% op de obligatie met een looptijd van 2 jaar.
Hieronder ziet u de huidige yield curve afgebeeld, waarbij het direct opvalt dat deze tussen de looptijd van 2 en 5 jaar een dalend verloop kent om vervolgens weer gestaag te stijgen. Het is deze neerwaartse krul in de curve die voor gefronste wenkbrauwen zorgt. Men krijgt immers een lagere effectieve vergoeding voor de obligatie die 5 jaar loopt ten opzichte van de ‘collega’ die slechts een looptijd van 2 jaar heeft. Normaal gesproken zou er sprake moeten zijn van een gestaag oplopende lijn waarbij geldt dat hoe langer de periode is dat je geld uitleent, des te hoger de vergoeding (de rente) is die je daarvoor mag ontvangen.
Deze gang van zaken op de obligatiemarkt heeft toch voor de nodige onrust op de beurs gezorgd. En helemaal ongepast is dat zeker niet als we naar het verleden kijken. Elk van de 6 recessies die sinds 1970 hebben plaatsgevonden zijn allen voorafgegaan met een draai in de rentecurve zoals we die ook nu zien. Laat er een kansberekening op los en je krijgt het toch licht benauwd. Betekend dit dan dat we momenteel aan de vooravond van een nieuwe recessie staan?
Niet noodzakelijk als we de situatie met meer oog voor detail bekijken. In de 6 voorafgaande gevallen dat de yield curve een recessie aankondigde was er telkens sprake van zowel een oplopende korte- als langetermijn yield. En daar wijkt de huidige situatie vanaf aangezien we wel te maken hebben met een oplopende korte rente, maar dat deze opwaartse beweging niet te zien is bij de lange rente die vrijwel onveranderd is gebleven. Bovendien is er ondanks de hoge energieprijzen sprake van slechts een milde inflatie en een solide economische groei hetgeen afwijkt van de scenario’s uit het verleden waarbij een recessie snel volgde. Er is hier dus geen sprake van een ‘copy-paste’ scenario waarbij je er klakkeloos vanuit kunt gaan dat een nieuwe teruggang zal volgen. Uiteraard blijft waakzaamheid wel geboden door de huidige ontwikkelingen op de obligatiemarkt…