Met de dreun van maandag valt het best te begrijpen dat het pessimisme overheerst. In het verleden heb ik er hier al enkele keren op gewezen dat er voldoende elementen in de markt aanwezig zijn die voor een definitief keerpunt kunnen zorgen. De grondstoffen dalen nog steeds, de olieprijs is dalend, de obligatiekoersen stijgen. Kortom: ik val er echt niet van achterover wanneer de ECB de rente verlaagd of een hint geeft die in die richting wijst. Dat we op korte termijn een hertest van de bodem krijgen en mogelijks nog eens licht lager gaan valt niet uit te sluiten maar afgaande op de sentimentsindicatoren die verder verbeteren zal die hertest het einde van de downtrend van de afgelopen maanden inluiden…
VIX, DOW JONES en SP500
Zoals allen onder jullie wel weten -) is de VIX een sentimentsindicator. De elementen die bij de opbouw van de VIX worden gebruikt zijn in vergelijking met de gegevens die bij andere sentimentsindicatoren worden gebruikt wel totaal verschillend. De werking van de VIX mag dan wel in hoge mate als gelijklopend beschouwd worden met die van andere sentimentsindicatoren, identiek is die niet. De belegger die denkt dat de analyse van de VIX zich beperkt tot: “de markt daalt en dan stijgt de vix en omgekeerd” zou wel eens, door onwetendheid, van een kale kermis kunnen thuiskomen. Wie de VIX gebruikt als sentimentsindicator kan dus best vooraf eens grondig de opbouw en de analyse van deze indicator bestuderen. Het is natuurlijk niet de bedoeling dat ik hier enkele A4’tjes ga neerschrijven over opbouw en werking van de indicator. We kijken hier enkel naar de grafische gegevens.
De maandgrafiek laat ik even zien om aan te geven dat de angst bij beleggers even hoog is als bij voorgaande spikes in de markt. We liggen dus op een niveau waarbij het lonend kan zijn vanuit een contraire visie te handelen. Nu wordt contrair handelen nogal dikwijls aanbevolen als zijnde een goeie beleggingsmethode en dat is het ook wel maar .… we mogen niet vergeten dat daar een trigger voor nodig is.
In de weekgrafiek laat ik de DMI zien. We stellen vast dat de relatieve afstand tussen + en — DI heel groot is. Omdat ook de macd die kaarsrechte lijn niet kan aanhouden ga ik er van uit dat we een convergentie moeten krijgen in de DMI. In de koersgrafiek kan de inverted hammer die we nu zien de aanzet zijn voor die convergentie.
In de daggrafiek zien we de overspannen toestand in de dmi en in de macd nog duidelijker. Hier is echter de koersgrafiek van groter belang. De bearish harami duidt op een mogelijke terugval in de VIX. We moeten dit gegeven nog niet noodzakelijk aannemen als signaal dat de indexen moeten gaan stijgen want een signaal in de VIX moet de trend in de markt bevestigen. Anders uitgedrukt: we krijgen pas een stijging in de indexen wanneer de VIX naar beneden komt. Beide zaken zijn natuurlijk met elkaar verbonden: wanneer we dus de komende dagen de VIX zien terugvallen en de indexen zien stijgen dan weten we dat de kans dat de bodem in de SP500 gezet werd heel groot is.
In de maandgrafiek van de Dow Jones zien we dat de index in september de steunlijn van het dalende kanaal heeft geraakt. Ook al daalt de index nog iets onder de septemberbodem, zolang de steunlijn behouden blijft lijkt er me weinig aan de hand. Ik kijk dan vooral naar de dalende wig als trigger voor een trendommekeer. Wordt die wig opwaarts doorbroken dan moeten we echt niet verbaasd opkijken wanneer de stijging heel hard gaat.
In de weekgrafiek zien we dat we een Fibo-projectieniveau hebben bereikt met de bodem van september. Dit gegeven en de vaststelling dat de index een cluster van steunniveaus heeft bereikt (zone 2005 – 2006) maakt het aannemelijk te veronderstellen dat we hier wel eens een bodem zouden kunnen gaan vormen.
In de daggrafiek zie ik in mijn filter nog geen signalen die er op duiden dat we nu al moeten instappen. De VIX en de maand- en de weekgrafiek van de DJ geven aan dat we alert moeten zijn op een koopsignaal maar in de daggrafiek wil ik: de dmi positief zien kruisen, de macd zien ombuigen naar een koopsignaal en de WV-lijn doorbroken worden. Wanneer ik die signalen krijg dan is dat een koopsignaal.
In de maandgrafiek van de SP500 zien we dat we met de septemberbodem het 50% Fibo-retracementsniveau hebben gehaald. Net als bij de Dow vind ik het belangrijk dat de steunlijn kan standhouden. Gebeurt dit niet dan kunnen we nog een pak dieper richting 1000. Daartegenover kunnen we stellen dat de hoge relatieve afstand tussen koers en gemiddelden om een opwaartse beweging vraagt. (gemiddelden trekken de koers naar zich toe)
Net als bij de Dow Jones zien we in de weekgrafiek van de SP500 de dalende wig. Zelfs al krijgen we een hertest van de septemberbodem dan nog lijkt het me logisch dat de index richting 1200⁄1230 stijgt.
Kijken we naar de daggrafiek en gebruiken we daarbij het WellesVolatiltysysteem dan kom ik to dezelfde conclusie als bij de Dow Jones. Vooraleer van een koopsignaal te gewagen wil ik echter de grafiek ten goed zien keren. De volatiliteitslijn dient door de koers gebroken te worden. De dmi moet een positieve kruising geven en de macd moet ombuigen naar een koopsignaal.
Conclusie: De Vix als sentimentsindicator zal mogelijks een keerpunt laten zien. Dit gegeven samen met de signalen uit de week- en maandgrafieken van de SP500 en de Dow Jones duiden er op dat we terdege rekening moeten houden met de vorming van een significante bodem. De kans dat die bodem er komt is aanwezig want de dalende olieprijs en de dalende grondstofprijzen laten de inflatie dalen waardoor de kans op een renteverlaging toeneemt. Bovendien is het sentiment erg negatief (aangegeven door verschillende breadth-indicatoren) wat de kans op een keerpunt alleen maar verhoogt.
Edwin Vandamme
US Markets
analist heeft geen posities in de besproken indexen