OLIE 40$. KOPEN??
Op 11 juli 2008 bereikte de olieprijs een hoogtepunt van $146.30. Afgelopen vrijdag sloot een vat ruwe olie $40.81. Dat is een daling van ruim 72% in pakweg vijf maanden. Angst voor een economische ineenstorting en forse verkopen van gefinancierde partijen zijn de populaire verklaringen voor de zwakte. Maar is olie rond de $40 geen koopje?
World Energy Outlook
Laten we om te beginnen eens even kijken naar de langere termijnvooruitzichten voor energie. Half november publiceerde de International Energy Agency haar energievooruitzichten voor de wereld (originele rapport hier) en trok zoals gewoonlijk weer een aantal interessante conclusies. Een aantal van die conclusies op een rijtje:
Wereldvraag naar olie 2007 – 2030
- De vraag stijgt van 85 miljoen vaten per dag (mvpd) in 2007 tot 106 mpvd in 2030;
- De volledige verwachte vraagstijging komt uit niet-OECD landen, vooral uit China, India en het Midden Oosten;
- Driekwart van de verwachte vraagstijging komt uit de transportsector, ondanks de substantiële groei van de penetratie van hybride wagens.
Wereldaanbod van olie 2007 – 2030
- Het aanbod stijgt naar verwachting van 82 mvpd in 2007 tot 106 mvpd in 2030;
- De conventionele olieproductie stijgt slechts met 5 mvpd over deze gehele periode omdat de additionele capaciteit van nieuwe olievelden teniet wordt gedaan door de afname van productie van bestaande olievelden;
- Het merendeel van de verwachte toename van de productie komt uit gas;
- De OPEC voorziet in het grootste gedeelte van de productietoename, en haar collectief marktaandeel stijgt van 44% in 2007 tot 51% in 2030;
- Zelfs al zou de vraag naar olie tot 2030 op hetzelfde niveau blijven, dan nog moet er een bruto capaciteit van 45 mvpd (zo’n vier keer de huidige capaciteit van Saudi Arabië) bijgebouwd worden. Dit alleen om de verwachte afname van de productie van bestaande velden op te vangen. Dit zal zeer grote investeringen vergen.
- Ongeveer 7 mvpd aan additionele capaciteit is nodig, bovenop de 23 mvpd die zal moeten komen van projecten die momenteel onderweg zijn, om een afname van de reservecapaciteit richting 2015 te voorkomen. In het licht van de huidige financiële crisis lijkt het niet waarschijnlijk dat al deze capaciteit daadwerkelijk gerealiseerd zal worden.
De International Energy Agency concludeert dan ook dat hoewel marktfactoren tijdelijk kunnen leiden tot lagere prijzen, het steeds duidelijker wordt dat het tijdperk van goedkope olie achter ons ligt.
Dalingen in het verleden
Hoe uitzonderlijk is die 72% daling die we de afgelopen maanden in olie hebben gezien eigenlijk? Vrij uitzonderlijk als we deze vergelijken met dalingen in de olieprijs sinds 2000. Onderstaande grafiek laat zien dat de spot prijs van WTI crude gedurende de bull market van de afgelopen jaren dalingen heeft laten zien van tussen de 28 en 53%. We kwamen echter niet in de buurt van de daling die we nu al achter de rug hebben. Lange termijn steun lijkt overigens net onder $40 te liggen, wat overeenkomt met de toppen die we 1999 en 2002 voor het laatst zagen.
We moeten nog verder in het verleden graven om iets te vinden dat vergelijkbaar is met de huidige situatie. Gebruik makend van Nymex oliefutures (continue, ratio-adjusted) zien we twee soortgelijke ineenstortingen. Een daling van 68% tussen 1990 en 1993 en een van 73% tussen 1997 en 1998. Merk op dat beide dalingen het begin markeerden van een gigantische rally die volgde.
Dus?
De fundamentele vooruitzichten blijven sterk voor olie maar op de markt gaat een vat toch weg voor afbraakprijzen die ‑naar historische standaarden- zeer aantrekkelijk lijken. Ik ben daarom strategisch aan de koopkant rond deze niveaus. Tactisch gezien kan het instapmoment misschien nog wat beter getimed worden, maar tussen de $38 en $40 is naar mijn mening de tijd rijp om ‘in te laden’.
Cees Quirijns
voor US Markets
Cees Quirijns is sinds 1997 actief in de financiële sector en heeft voor verschillende Nederlandse banken gewerkt. Hij heeft ruime ervaring opgedaan in de kapitaalmarkten op het gebied van research, sales en trading. Cees combineert graag fundamentele, technische en kwantitatieve analyses met een gezonde dosis verstand en fungeert als een onafhankelijk adviseur en sparring partner voor beleggers. Voor meer informatie zie: www.quirijns.com