Waarschuwing!

Pas na 10 jaar van onver­ant­wo­ord hoge bud­get­taire teko­rten resul­terend in dito hoge staatss­chulden (V.S., EU en Japan) en daar­bovenop banken die moesten wor­den gered, begint ook hier te lande het besef door te drin­gen dat het met de koop­kracht van het papiergeld wel ​‘es een gelopen zaak zou kun­nen zijn.

Dit onder­w­erp is als ​‘Leit­mo­tiv’ in mijn columns dik­wi­jls aan de orde gekomen. De richt­ing van het edel­metaal als spiegel van de gel­dont­waard­ing bleek wel degelijk weg­wi­jz­er te zijn. De niet te stu­iten opmars begon zich vanaf 2004 rond de stand van $400 af te teke­nen en duidt op een meer dan een sluimerend default pro­ces van de munt. Om die reden is gepoogd om het goud en zil­ver op de COMEX in New York onder druk te houden. Deze vorm van voodoo manip­u­latie ver­mocht even­wel niet de vraag vanu­it het Mid­den- en Verre Oost­en te stillen toen ​“onze” cen­trale banken nota bene nog aan de verkoopz­i­jde ston­den. In de West­erse wereld liet men zich aan­vanke­lijk nog in slaap sussen met Alan Greenspan’s ​“gevleugelde woor­den” dat goud was ver­wor­den tot niet meer dan een ​‘bar­ber­ic rel­ic’. De dol­lar had immers de rol van het goud overgenomen en die stond toch gewoon ​“borg” voor een veilig inter­na­tion­aal mon­e­tair sys­teem? Deze borg­stelling is intussen wel achter­haald!



Opmerk­ing: de blauwe en groene lijn geven het 14- en 200-daags gemid­delde aan.

​“Run” op edel­metaal

De besluiteloosheid om spijk­ers met kop­pen te slaan beves­tigt de poli­tieke tegen­zin en het gebrek aan visie om de mon­e­taire (lees: schuld) prob­lematiek tot oploss­ing te bren­gen. De enige oploss­ing in 2008 was her­struc­turering van de toen reeds uit de hand gelopen schulden in plaats van schuld met schuld te bli­jven ​“pam­peren”. Maar ook toen al viel de schulden­berg niet meer zon­der aanzien­lijke ​“pijn” te saneren. Elke symp­to­ma­tis­che oploss­ing bleek tot dusver een schi­jno­ploss­ing te zijn. De schuld­groei en par­al­lel daaraan de gel­dont­waard­ing zullen de ​“run” op edel­metaal bli­jven stim­uleren, ongeacht welke pri­js wordt neergezet.

Omdat de huidi­ge mon­e­taire ​“cer­e­moniemeesters” vanzelf­sprek­end niet voor de optie van een ade­quate her­struc­turering (impli­ci­et ver­arm­ing) dur­ven te kiezen, is een vlucht in edel­metaal dan ook even logisch als je warmer aan­kle­den naar­mate de tem­per­atu­ur daalt.

Con­fis­catie risi­co

Echter bij aankoop van win­terkled­ing is men niet ver­plicht zich te legit­imeren en een kopie van het legit­i­matiebe­wi­js in de kled­ing­winkel achter te lat­en. Dat geldt niet voor edel­metaal! Ter voorkom­ing van wit­wassen is legit­i­matie ver­plicht. Wel staat het tot dusver iedereen vrij zich te bescher­men tegen koop­krachtver­lies. Anders wordt het wan­neer de burg­er straks op straffe van sanc­ties tegen betal­ing in nage­noeg waarde­loos ​“behang­pa­pi­er” z’n edel­metaal en eventuele (andere) buiten­landse acti­va (à la 1933 in de V.S.) dient in te lev­eren.

Daar de cen­trale banken in het verleden te veel ​“niet ren­derend” goud hebben verkocht zal con­fis­catie bit­tere noodza­ak blijken te zijn om een nieuw mon­e­tair sys­teem met vol­doende ​“onder­pand” van de grond te kri­j­gen. Dat onder­pand zal vooral uit het aloude ruilmid­del moeten bestaan waarin grond­stof­fen als eerste zullen wor­den uitge­drukt. De rol van de dol­lar als reserve­va­l­u­ta wordt daarmee tegelijk ten grave gedra­gen. Echter, zolang Chi­na met een offi­cieel gemelde goud­voor­raad van nog geen 1.100 ton nog niet het ver­meende niveau van 8.100 ton in Fort Knox weet te evenaren, is ​“remon­e­taris­er­ing” van het goud de eerstkomende jaren niet waarschi­jn­lijk. Op wereld­schaal ligt de jaar­lijkse goud­pro­duc­tie op ca. 2.500 ton, waar­van Chi­na jaar­lijks tot dusver ca. 14% pro­duceert. Tussen­ti­jds dient het land boven­di­en de dol­lar” buffer” nog af te bouwen. Een en ander impliceert dat extend and pre­tend, delay and pray voor alle par­ti­jen vooral­snog het te verkiezen cre­do lijkt te zijn, maar de rente?

Een nieuwe goud­kop­pel­ing is alleen mogelijk als de cen­trale bank ook daad­w­erke­lijk goud bez­it. Daar het privébez­it de koop­krach­ton­gelijkheid in de hand werkt, slaat de staat mid­dels con­fis­catie twee vliegen in één klap, ervan uit­gaande dat de euro straks eve­neens ​“extinct” is.

In Ned­er­land bestaat er al een wet (het Nood­wet­je uit 1978) die con­fis­catie mogelijk maakt maar ook bin­nen de EU alsmede in de V.S. wor­den hier­toe vol­gens ingewi­j­den aanzetten gegeven. Ken­nelijk werd er mid­dels dit Nood­wet­je des­ti­jds (toen de goud­pri­js ook sterk steeg) reeds reken­ing gehouden met een mogelijk nieuwe kop­pel­ing. Voor de staat is het een ​‘con­di­tio sine qua non’ om tegen die tijd over zoveel mogelijk van het gouden ​“goed­je” te beschikken. Hoe meer er ​“in de kelder” ligt hoe lager de kop­pel­ings­fac­tor en hoe geringer de pijn van de plotse koop­kracht­dal­ing. Op zich valt daar­voor iets te zeggen maar dan is het kalf van de koop­kracht reeds ver­dronken.

Met een dergelijk sce­nario in de toekomst dient dus reëel reken­ing te wor­den gehouden. Hoewel nu nog niet oppor­tu­un, zou een groeiend koop­krachtver­lies (oplopende pri­jzen en toen­e­mende las­ten) voor een ​“aanstor­mende ploeg” nieuwe belei­ds­mak­ers straks aan­lei­d­ing kun­nen zijn om koop­kracht­sta­biliteit in haar verkiez­ingsvaan­del te gaan voeren.

Artikel 26 — Nood­wet finan­cieel ver­keer
Hoofd­stuk XII. Finan­cieel ver­keer met het buiten­land

Artikel 26
Onze Min­is­ter is bevoegd — zo nodig in afwijk­ing van andere wet­telijke regelin­gen — voorschriften te geven ten aanzien van de finan­ciële betrekkin­gen met het buiten­land, alsmede ten aanzien van het vorderen van gouden munten, fijn goud, alliages van goud (onbe­w­erkt of half­fab­rikaat) en buiten­landse acti­va van ingezete­nen. Ten­z­ij bij­zon­dere omstandighe­den dit naar zijn oordeel onmo­gelijk mak­en, oefent hij deze bevoegdhe­den niet uit dan in overeen­stem­ming met Onze Min­is­ters van Buiten­landse Zak­en, van Economis­che Zak­en en van Land­bouw en Visserij.

Stel dat dit Nood­wet­je om bovengemelde rede­nen op goed moment in werk­ing treedt dan dient men zich voor te stellen dat het bez­it aan edel­metaal en (andere) buiten­landse acti­va door de staat inder­daad tegen dagko­ers in waarde­loos ​“papi­er” wordt uit­be­taald óf belast. Zoals in de V.S. in 1933 het geval was, vol­gt dan daarop een her­ijk­ing van de koop­kracht (in de vorm van een nieuwe ​“gouden stan­daard”). Het goud werd des­ti­jds na con­fis­catie met ca. 65% opge­waardeerd en de koop­kracht dien­overeenkom­stig afge­waardeerd. De pri­jssti­jging bedroeg ​‘over night’ 65% en dom­pelde een groot deel der bevolk­ing in armoede: depressie!

Gezien de huidi­ge steeds verder uit­di­jende schuld ligt een veelvoud van deze ver­hoging in het ver­schi­et. Het per­cent­age van de ophoging van de goud­pri­js zal zich dan wederom omge­keerd evenredig ver­houden tot de daaruit voortvloeiende koop­kracht. Dat lijkt nu nog ondenkbaar.

Maar: om deze reden geen edel­metaal (meer) kopen, is even­min een optie omdat je daarmee een verdere sti­jging tot aan het moment van de con­fis­catie mis­loopt en min­der hebt in te lev­eren. Ook bij een verdere sti­jging van het edel­metaal is er ​‘no way’ sprake van een bubbel, ja, van een ​“papier”bubbel! Als zodanig werd George Soros’ sug­gestie van een goud­bubbel eerder dit jaar onjuist opgevat. Zijn porte­feuille ​‘reshuf­fle’ in maart onder aanzien­lijk meer afs­toot dan aankoop ver­sterk­te die goud­bubbel-gedachte. Deze besliss­ing was louter ingegeven in afwacht­ing van de niet onge­bruike­lijke terug­val in voor­jaar en zomer. Deze terug­val is nu als gevolg van poli­tieke vraagtekens uit­ge­bleven en bleef de trend opgaand.

Wat is wijsheid?

Voor zover men nog geen goud en/​of zil­ver in welke vorm in bez­it heeft, luidt het advies onverko­rt: kopen, met voorkeur voor aan­de­len! Maar wat te doen onder dreig­ing van een mogelijke con­fis­catie in de toekomst? Edel­metaal in het buiten­land aankopen is een optie zoals bijvoor­beeld vast­goed, mits de fis­cus hier­van afweet. Con­fis­catie van buiten­lands bez­it mag lastig blijken maar je kunt er wel voor belast wor­den. De fis­cus dreigt echter instru­ment van een niet langer betrouw­baar te acht­en cen­trale over­heid te wor­den.

Het boven­staande dwingt je wel­haast om naar andere wegen uit te zien. Waar een ​‘escape’ voor Amerikaanse onder­da­nen intussen nage­noeg is ​“dicht­ge­tim­merd”, kun­nen wij Ned­er­lan­ders nog steeds waar dan ook een buiten­landse reken­ing ope­nen. In de toekomst kan dit uit­er­aard wel moeil­ijk­er wor­den gemaakt.

Robert Bron­cel
Pub­li­cist US Markets