We horen het allemaal al jarenlang van de grote beursguru’s: de economische dominantie in de wereld is aan het verschuiven of misschien al verschoven van het westen naar het oosten. China en India zijn de landen met de grootste potentie om de wereldmacht over te nemen door hun enorme bevolkingsaantal en daarmee een grote interne markt. India lijkt nog teveel met allerlei politieke, culturele en economische problemen te kampen, waardoor de westerse wereld vooral met argusogen naar China kijkt.
Niets nieuws onder de zon, zal u zeggen. Maar er zijn de laatste tijd aanwijzingen waardoor het lijkt alsof er zich weer heel langzaam een soort van Koude Oorlog aan het ontstaan is. Dit keer niet tussen de machtsblokken de V.S. en de Sovjet-Unie, maar tussen de ‘oude’ macht van de V.S. en de ‘nieuwe’ macht van China. We houden hier op de US Markets redactie onze ogen open voor nieuws met betrekking tot de ontwikkelingen hieromtrent. Deze week zijn we daarbij gestuit op een aantal interessante nieuwsberichten.
Het vriendelijke gezicht van China
Allereerst even kort terug de historie in. Na de dood van de brute Chinese dictator Mao Zedong nam partijlid Deng Xiaoping het stokje over. Hij besloot om de hand iets minder strak om de keel van het Chinese volk te houden. Hij ging zelfs over tot het invoeren van meer marktwerking en gaf zo stapje voor stapje toe aan het kapitalistische model, maar zonder daarbij zijn communistische idealen te verloochenen. Het westen keek bemoedigend en met instemming toe.
De afgelopen decennia heeft China zich niet erg geprofileerd als een communistisch bolwerk tegenover het kapitalistische westen, maar meer als een vriend van de kapitalistische landen. De Olympische Spelen werden er georganiseerd en iedereen kon zien hoe netjes het land was geworden. Natuurlijk waren er dissidente geluiden te horen, maar de meeste mensen in het westen waren duidelijk niet bang voor China en de machthebbers knikten nog steeds instemmend toe.
Het angstaanjagende gezicht van China
Over een aantal financieel-economische feiten maken sommige analisten zich echter wel wat ongerust. China zou een enorme hoeveelheid aan Amerikaanse staatsobligaties bezitten, het land zou weinig schulden hebben en ook een heel groot deel van de industrie zou zich vooral in China situeren (bijv. Apple maakt mooie omzetten, maar in China wordt al het werk gedaan). En toch heerst er niet echt een tendens van ‘we moeten oppassen voor China’.
Het lijkt echter de laatste tijd alsof China een grauwer gezicht laat zien. Daarvoor hoeven we alleen maar naar het nieuws van de afgelopen weken te kijken. Een kleine opsomming:
Op 3 augustus kwamen twee berichten naar buiten.
Allereerst zouden, volgens computerbeveiliger McAfee, 70 belangrijke westerse organisaties gehackt zijn door een staat. En volgens deskundigen zou deze staat China zijn. Onder deze organisaties: de Verenigde Naties, overheidsinstanties in de V.S., Taiwan, India, Zuid-Korea, Vietnam en Canada, technologiebedrijven, militaire toeleveranciers, Assiociated Press, het Internationaal Olympisch Comité en het wereldantidopingbureau WADA. Directeur dreigingsonderzoek Dmitri Alperovitch van McAfee sprak van de omvangrijkste diefstal van intellectueel eigendom in de geschiedenis. „De schaal waarop dit gebeurt, is echt heel beangstigend”, zei hij. Het bedrijf kwam de aanvallen op het spoor tijdens een onderzoek naar computerinbraken bij bedrijven in de defensie-industrie.
Het tweede bericht op 3 augustus kwam van Chinese staatspersbureau Xinhua. Volgens de Chinezen is het schuldenakkoord van de V.S. onvoldoende om „Washingtons schuldenbom onschadelijk te maken en vertraagt het de ontploffing van de bom slechts door het lont iets langer te maken”. Het lijkt er vanuit dit bericht op dat de Chinezen aan stemmingmakerij doen om zo de V.S. publicitair in het nauw te drijven.
Een dag eerder (op 2 augustus) kwam hetzelfde staatspersbureau in het nieuws doordat het een billboard op één van de meest prestigieuze plaatsen van Times Square in New York had geplaatst. Er werd gesteld: “De nieuwe reclamezuil van Xinhua in New York past binnen de algemene koers van het staatspersbureau waarin het de concurrentie aangaat met westerse persbureaus als The Associated Press, Bloomberg News en Reuters. Het is een teken dat het persbureau een plaats in de wereldmarkt wil veroveren.”
Weer een teken dat China de pers wil gaan gebruiken in zijn strategie om zich meer te profileren in de wereld. Xinhua wordt immers gezien als de spreekbuis van de Chinese communistische partij.
Een week eerder kwam een spionageverhaal in het nieuws. Twee Chinese straaljagers zouden een Amerikaans spionagevliegtuig onderschept hebben in de Straat van Taiwan. Een van de Chinese vliegtuigen kwam daarbij in voor hem verboden gebied. Het incident gebeurde 29 juni, maar is maandag (Amerikaanse tijd) bekendgemaakt. De Chinezen vlogen over een belangrijke scheidslijn boven de Straat van Taiwan. Het incident wordt gezien als de ergste provocatie van China sinds 2001.
Vanuit de berichtgeving van de afgelopen week zijn dus kleine tekenen te zien, waaruit mag worden geconcludeerd dat China zich op het wereldtoneel meer en meer gaat profileren als de nieuwe wereldmacht. Het tikt Amerika op de vingers, het plaatst zichzelf welbewust in het hart van deze oude macht en toont ook z’n spierballen militair gezien. Voor de hele financieel-economische gang van zaken in de hele wereld is de houding van de Chinese overheid van essentieel belang. Sommige analisten beweren dat China achter de schermen al de lakens uitdeelt. In de hele problematiek rondom de Italiaanse staatsobligaties en Griekenland zou China een belangrijke rol spelen. Nu China zich vóór de schermen ook al aan het profileren is, lijkt een machtswisseling in de economische wereldorde aanstaande. We houden het hier op US Markets in de gaten.
Redactie US Markets
PS Naar aanleiding van de verlaging van de kredietwaardigheid van de V.S. door Standard & Poor’s hebben de Chinezen furieus gereageerd en V.S. als een klein kind toegesproken.