![](/images/legacy-images/images/schrijvers/Harm_world.gif)
In Hong Kong daalde het aantal verkochte woningen met 58%, de grootste daling sinds november 1999. De huizenprijs daalde zelfs met 63% in vergelijking met een jaar eerder. Ook in Nederland vallen slachtoffers in de vastgoedsector. Na Euro American Investor is Lemmens Groep in de problemen geraakt. De aanbieder van vastgoedfondsen maakte bekend zijn rentebetalingen op te schorten. “Wij zijn de eerste die deze stap moeten nemen” aldus Jos Lemmens, directeur van de Lemmens Groep.
Het aantal woningen dat in het derde kwartaal van 2008 is verkocht, ligt 13 procent lager dan in het tweede kwartaal van 2008, aldus de NVM. “Voor het eerst sinds het derde kwartaal van 1990 is de prijs van de gemiddelde woning gedaald in vergelijking met een kwartaal eerder.” Dat de kredietcrisis niet op zich zelf staat en invloed uitoefent op de reële economie, mag geen verrassing heten. Ondertussen verlagen de centrale banken in sneltreinvaart de rentes. De Fed trapte vorige week af met 50 basispunten tot 1%. De ECB volgde donderdag met dezelfde stap tot 3,25%. De Bank of England verlaagde dezelfde dag het tarief zelfs 150 basispunten tot 3%. Hieruit blijkt dat de paniek groot is onder centrale bankiers. Maar wat als het tarief niet meer verder verlaagd kan worden, zoals in Japan? En wat als de verlagingen opnieuw niet leiden tot een daling van de hypotheekrente? Voorlopig zit de vastgoedmarkt op slot en dreigt de luchtbel in de vastgoedmarkt leeg te lopen. De Europese beurzen trokken zich er aanvankelijk weinig van aan, maar staan inmiddels ook weer onder druk. De indices consolideren binnen de dalende trend zodat het beeld meer neutraal is geworden. Zolang de indices er niet in slagen een hogere bodem neer te zetten, is de huidige opleving helaas niet meer dan een herstel binnen de dalende trend.
Euro veert op binnen dalende trend
De top van de Europese munteenheid rond $ 1,60 ligt alweer ver achter ons. De euro daalde versus de Amerikaanse dollar inmiddels tot een niveau dat we kennen uit 2006. De stijgende steunlijn die zich vanaf 2002 in de grafiek aftekende, is overtuigend doorbroken. Het beeld is inmiddels in alle tijdsvlakken aanzienlijk verslechterd. De euro tikte zelfs een laagste koers aan onder $ 1,24. De korte termijn dalende trend heeft onlangs weer een nieuwe impuls gekregen. Na de vorming van de lagere top in september heeft de euro alweer een lagere bodem gevormd. De bodem rond $ 1,25 bood in 2006 een aantal malen steun en stelde de euro opnieuw niet teleur. De vraag is nu of een volgende aanval kan worden afgeslagen of dat we slechts kunnen spreken van een korte opleving binnen een dalende trend.
Brent vormt dubbele bodem
De olieprijs bereikte begin juli een recordniveau rond $ 147 per vat, maar moest vervolgens uit een ander vaatje tappen. Brent-olie heeft inmiddels alle Fibonacci retracement-niveaus doorbroken. Het verloop van de euro/dollar, alsmede de ontwikkelingen van een afkoelende wereldeconomie, lijken opnieuw het lot van de olieprijs te bepalen. Volgens grondstoffengoeroe Jim Rogers betekent de huidige correctie daarentegen een mooi instapmoment. Rogers krijgt min of meer bijval van Pieter Boot. De directeur duurzame energie en technologie van het Internationale Energie Agentschap zei dat olievelden snel leeg raken, waarbij de productiedaling sneller verloopt dan verwacht. Vooralsnog blijft een opleving van de olieprijs echter uit, sterker nog: Brent doorbrak onlangs de meerjarige, stijgende steunlijn. Inmiddels heeft Brent wel een dubbele bodem gevormd, waarmee een herstel binnen de dalende trend zou kunnen worden ingezet.
S&P500 worstelt met Fibonacci
De S&P500 raakte de afgelopen weken in een vrije val, waarbij zelfs niveaus van het jaar 2003 werden bereikt. Uit de jaargrafiek blijkt dat 2008 waarschijnlijk de geschiedenis zal ingaan als het slechtste jaar uit de recente historie. De doorbraak van de laatste strohalm, zijnde het derde Fibonacci retracement-niveau (gemeten vanaf de bodem in 2003 tot de top van 2007) impliceert een vervolgdaling richting de dieptepunten van 2002 en 2003. Dit niveau ligt onder de 800-puntengrens. In de afgelopen weken werd de daling voorlopig een halt toegeroepen. De S&P500 brak daarbij door de korte termijn dalende weerstandslijn, zodat de kans op een verder herstel is gecreëerd. Maar zolang de S&P500 niet met overtuiging een hogere top neerzet, blijven de neerwaartse risico’s groot. De Dow toont voor de korte termijn op zijn best een neutraal beeld, aangezien een lagere bodem vooraf ging aan de hogere top. Voor de Nasdaq blijkt de vorige top vooralsnog een brug te ver. Het blijft voorlopig dus oppassen geblazen.
Met vriendelijke groet,
www.beursbulletin.nl
www.beleggen.com
Harm van Wijk
Wilt u dit dagcommentaar per e‑mail ontvangen? Klik dan op bovenstaande link.