Van Greenspeak naar Bernankees

Van Green­speak naar Bernankees

Toen op 1 feb­ru­ari 2006 Ben Bernanke de voorzit­ter­shamer over­nam van Alan Greenspan, wacht­ten hem vooral drie uitdagin­gen: de oliepri­js, de huizen­markt en de inflatie. Bernanke is na een jaar er goed vanaf gekomen. Hij hield de inflatie in toom door drie keer de rente met 0,25% te ver­hogen van 4,5 naar 5,25%. Hij mag tevre­den terug­b­likken op een jaar met een matig dip­je van de economie, met een record­ko­ers van de Dow Jones en met een huizen­markt die weliswaar wankelt maar nog overeind staat.

Greenspan begon zijn ter­mi­jn van meer dan 18 jaar in 1987 en het was meteen zijn vuur­doop: de cri­sis die begon op Zwarte Maandag 19 okto­ber 1987. Hij heeft deze sit­u­atie meester­lijk bed­won­gen, dat wel. Miss­chien is zijn mist­ig taal­ge­bruik dan ontstaan, want hij wist dadelijk dat de economis­che waarne­mers en Wall Street veel heviger reageer­den op zijn woor­den dan zoals hij ze bedoeld had. 

In de loop van de jaren heeft hij zijn eigen taal ontwikkeld, met veel voor­waardelijke wijzen en omflo­er­ste uit­drukkin­gen. ​‘Het kan zijn dat…’, ​‘het is niet uit te sluiten dat…’, ​‘als we alle fac­toren zullen ken­nen dan…’. Wereld­beroemd is de wijze waarop hij met de uit­drukking ​‘irra­tionele over­dri­jv­ing’ waarschuwde voor de tech­nolo­gie-zeep­bel, die barstte in maart 2000.

Elke keer dat Greenspan sprak zat­en ploe­gen psy­cholo­gen en taalkundi­gen klaar om te analy­seren wat hij bedoelde. Er zijn zelfs han­dlei­din­gen ver­sch­enen over ​‘Green­speak’, zoals men Greenspans taal­ge­bruik op den duur noemde.

Nu Greenspan gepen­sioneerd is, is zijn taal­ge­bruik opeens veel directer gewor­den. Zoals we in een recent artikel (Greenspan schopt keet) aan­haalden, schuwt hij zelfs geen straffe uit­sprak­en en zien we de weer­slag ervan op de beursko­ersen. Zo was het raak op 27 feb­ru­ari ll. toen hij de verwacht­ing uitte dat de VS-economie tegen eind 2007 in een recessie zou belanden. En op 15 maart ll. praat­te hij de indices zuid­waarts door te bew­eren, dat de min­der rooskleurige sit­u­atie van de Amerikaanse hypotheek­maatschap­pi­jen een negatieve impact kan hebben op de ganse economie in de VS. 

Dow Jones Indus­tri­al Aver­age (DJIA), 3 laat­ste maanden

Hier­boven ziet u de reac­tie van de DJIA op 27 feb­ru­ari en op 15 maart. Sinds 19 maart is de DJIA aan een remonte begonnen. Tot Greenspans vol­gende speech?

Men zou bij­na zeggen, dat Bernanke en Greenspan afge­spro­ken te hebben dat Greenspan zo nu en dan de aan­dacht aflei­dt van de economis­che waarne­mers. Deze laat­ste reke­nen er ten stel­lig­ste op, dat de Fed de druk op de finan­ciële mark­ten zal ver­licht­en. Bernankes besliss­ing van 21 maart ll. om de basis­rente te hand­haven op 5,25% wordt geïn­ter­pre­teerd als een stap in die richting.

Maar de bood­schap­pen die de Fed bij monde van Bernanke uit­stu­urt, zijn niet zon­der meer duidelijk, zo blijkt. Een voor­beeld. Kijkt u even naar boven­staande grafiek van de DJIA. U ziet dat op 21 maart de opgaande trend niet onder­bro­ken wordt, inte­gen­deel. Nochtans heeft Bernanke niet bepaald iets gezegd, dat zon­der meer te ver­staan is als een sig­naal dat hij de rente in de toekomst zou gaan verminderen.

Bernankes state­ment over de inflatie was de puurste Green­speak: ​‘pre­dom­i­nant pol­i­cy con­cern remains the risk that infla­tion will fail to mod­er­ate as expected’.
In augus­tus 2006 had Bernanke het over ​‘addi­tion­al firm­ing’, waarmee hij bedoelde ​‘rentev­er­hogin­gen’. Eer­gis­teren liet hij deze term weg en verv­ing hij hem door ​‘future pol­i­cy adjust­ments’. Adjust­ments: rechtzettin­gen, aan­passin­gen. Daarmee kan je alle kan­ten uit. Een aan­pass­ing van de rente kan een ver­hoging of een ver­lag­ing zijn.

Over de groei van de VS-economie zegde Bernanke in jan­u­ari ll. dat deze ​‘some­what firmer’ (iets sterk­er) zou zijn dan de peri­ode ervoor. Eer­gis­teren luid­de het ​‘mixed’. Wat betekent ​‘mixed’? Een rat­je­toe van mee­val­lende en tegen­val­lende resultaten? 

In ver­band met de won­ing­markt zegde Bernanke in jan­u­ari dat er ​‘some ten­ta­tive signs of sta­bi­liza­tion’ waren. Woens­dag stu­urde hij een cryp­tis­che bood­schap de wereld in met de woor­den: ​‘the adjust­ment in the hous­ing sec­tor is ongo­ing’. Daar is die adjust­ment weer, zie hoger.

In jan­u­ari omschreef Bernanke zijn idee over de inflatie als vol­gt: ​‘read­ings on core infla­tion have improved mod­est­ly in recent months’. Eer­gis­teren was het: ​‘read­ings on core infla­tion have been some­what ele­vat­ed’. Hoe zwaar weegt ​‘some­what’?

Het ziet ernaar uit, dat Greenspan een waardi­ge opvol­ger heft gekre­gen, net als hij een meester in omflo­er­ste uitspraken. 

Als ik aan een lood­gi­eter vraag of hij mijn boil­er kan komen repar­eren, dan verwacht ik als antwo­ord ​‘ja’ of ​‘neen’ en niet ​‘miss­chien’. Als je aan de cen­trale figu­ur van de werelde­conomie vraagt of hij de rente zal lat­en sti­j­gen, dalen of onveran­derd lat­en, dan moet je het doen met ​‘miss­chien’.

Hoe dan ook, de komende jaren moeten we ons bek­wa­men in het leren van Bernan­kees, de nieuwe taal van de Fed. Of Georges W. Bush deze taal begri­jpt, lat­en we in het midden.

Jan Van Besauw 
Pub­li­cist voor US Markets
23 maart 2007.
Onder­getek­ende is een gepen­sioneerde mar­ket­ing man­ag­er. Hij schri­jft voor US Mar­kets o.m. columns, nieuws­bericht­en en finan­ciële berichten.