Van beurscrash 1929 naar beurscorrectie 1929

Dit artikel verk­laart waarom de intro­duc­tie van het split­sen van aan­de­len op 31 decem­ber 1927 uitein­delijk de beurscrash van 1929 heeft veroorza­akt. Het veelvuldig split­sen van aan­de­len, met zeer grote ver­houdin­gen, heeft de beur­shausseenorm aange­wakkerd, waar­door de beurscrash van 1929 zeer heftig was. 

Het ontstaan van een beurshausse

In de vooron­twik­kel­ings­fase en take-off-fase van een indus­triële rev­o­lu­tie ontstaan er veel nieuwe bedri­jven. Al deze bedri­jven door­lopen min of meer gelijk­ti­jdig dezelfde lev­en­scy­clus. Tij­dens de 2^e indus­triële rev­o­lu­tie waren dit de bedri­jven in de staal‑, olie‑, auto- en elek­triciteitsin­dus­trie. Tij­dens de ver­snellings­fase van een indus­triële rev­o­lu­tie bevin­den veel van deze nieuwe bedri­jven zich, min of meer gelijk­ti­jdig, in de ver­snellings­fase van hun lev­en­scy­clus (Figu­ur 1).

Figu­ur 1: Ver­loop van een mark­ton­twik­kel­ing: intro­duc­tie, groei, bloei en ver­val

De verwachte waarde van de aan­de­len van deze bedri­jven, die in de ver­snellings­fase van hun bestaan komen, ??sti­jgt enorm. Dit is de reden waarom aan­de­len in de ver­snellings­fase van een indus­triële rev­o­lu­tie erg duur wor­den. De koers-win­stver­houd­ing van aan­de­len is tussen 1920 – 1930, de ver­snellings­fase van de 2^e indus­triële rev­o­lu­tie, enorm geste­gen. Het split­sen van aan­de­len wakkert koers-win­stver­houd­ing aan

Een aan­de­len­splits­ing is het ver­la­gen van de nom­i­nale waarde van een aan­deel met een bepaalde fac­tor, waartegen­over dan meer aan­de­len wor­den uit­gegeven, ver­hoogd met diezelfde fac­tor. Kortweg gezegd als de nom­i­nale waarde met een fac­tor 2 wordt ver­laagd dan wordt het aan­tal aan­de­len met diezelfde fac­tor 2 ver​hoogd​.De totale waarde van het aan­de­len­bez­it dus bli­jft gelijk. Een aan­de­len­splits­ing is gewenst, als de beur­swaarde van een aan­deel te groot is gewor­den en daar­door de ver­han­del­baarheid onvol­doende is.Omdat er bij de lagere koers meer poten­tiële beleg­gers zijn, heeft een splits­ing dus een posi­tief effect op de waarde van het aandeel.

De sti­jging van de koers-win­stver­houd­ing van aan­de­len wordt dus ook ver­sterkt, door­dat veel bedri­jven tij­dens de ver­snellings­fase van hun bestaan, besluiten hun aan­de­len te split­sen. Twee jaar voor de beurscrash (okto­ber 1929), op 31 Decem­ber 1927, werd voor het eerst het split­sen van aan­de­len toegepast. Tussen 1927 — 1929 zijn van veel bedri­jven de aan­de­len, met zeer grote ver­houdin­gen, ges­plitst (Zie tabel 1). Deze splitsin­gen hebben de koers-win­stver­houd­ing van aan­de­len nog verder opgedreven. 

Figu­ur 2: Koers-win­stver­houd­ing sti­jgt enorm tussen 1920 — 1930

Het split­sen van aan­de­len liet ook Dow Jones Index exploderen

De Dow Jones Index wordt voor het eerst gepub­liceerd op 26 mei 1896. De index wordt berek­end door de som van de aan­de­len te delen door 12:

Dow_​12_​26_​mei_​1896 = (a1 + a2+ .….…..+a12) / 12

Op 4 okto­ber 1916 wordt de Dow uit­ge­breid naar 20 bedri­jven; er verd­wi­j­nen 4 bedri­jven en er komen 12 nieuwe bedri­jven bij.

Dow_​20_​4_​okt_​1916 = (a1 + a2+ .….…..+a20) / 20

Op 31 Decem­ber 1927 wor­den van een aan­tal bedri­jven voor het eerst de aan­de­len ges­plitst. Bij elke wijzig­ing in de samen­stelling van de Dow Jones of bij een aan­de­len­splits­ing, wordt de for­mule, waarmee de Dow Jones wordt berek­end, aangepast. Dit gebeurt omdat de index, de uitkomst van de twee for­mules van bei­de mand­jes, op het moment van veran­der­ing dezelfde uitkomst moet oplev­eren. Voor die aan­de­len, die op 31 decem­ber 1927 wor­den ges­plitst, wordt in eerste instantie een weg­ings­fac­tor in de bereken­ing meegenomen.

Tabel 1: Aan­de­len­splitsin­gen voor de beurscrash van 1929

De for­mule ziet er dan als vol­gt uit (Amer­i­can Can, splits­ing 6 voor 1, wordt met 6 ver­menigvuldigd, Gen­er­al Elec­tric, splits­ing 4 voor 1, wordt met 4 ver­menigvuldigd enz).

Dow_​20_​31_​dec_​1927 = (6.AC + 4.GE+ .….…..+a20) / 20

Op 1 okto­ber 1928 wordt de Dow Jones verder uit­ge­breid naar 30 aandelen. 

Omdat men nog alles met de hand moet uitreke­nen wordt de bereken­ing van de index een­voudi­ger. De weg­ings­fac­tor van de ges­plit­ste aan­de­len verd­wi­jnt en men intro­duceert de Dow Divi­sor. De index wordt berek­end door de som van de aan­de­len te delen door de Dow Divi­sor. Omdat de index op 1 okto­ber 1928 niet mag veran­deren, kri­jgt de Dow Divi­sor de waarde 16.67. De index-grafiek van de twee tijdspe­ri­o­den moet per slot van reken­ing wel op elka­ar aansluiten.

Dow_​30_​1_​okt_​1928 = (a1 + a2+ .….…..+a30) / 16.67

In het najaar van 1928 en het voor­jaar van 1929 (Zie tabel 1) vin­den er nog 8 aan­de­len­splitsin­gen waar­door de Dow Divi­sor daalt naar 10.77.

Dow_​30_​25_​juni_​1929 = (a1 + a2+ .….…..+a30) / 10.77

Vanaf 1 okto­ber 1928 lev­ert een waardes­ti­jging van de 30 aan­de­len dus bij­na tweemaal zoveel ind­ex­pun­ten op en vanaf 25 juni 1929 bij­na driemaal zoveel ind­ex­pun­ten, vergeleken met een waardes­ti­jging van de 30 aan­de­len voor 31 decem­ber 1927. Bij de oude for­mule zou de som van de 30 aan­de­len wor­den gedeeld door 30. 

Figu­ur 3: Dow Jones Index voor en na Black Tues­day

Van beurscrash 1929 naar beurscor­rec­tie 1929

De beur­shausse in de peri­ode 1920 – 1929 is uit­er­aard in eerste instantie veroorza­akt, door­dat de verwachte waarde van de aan­de­len van bedri­jven, die in de ver­snellings­fase van hun bestaan komen, ??enorm sti­jgt. Deze beur­shausse werd echter door het intro­duc­eren van het split­sen van aan­de­len op 31 decem­ber 1927 enorm aange­wakkerd. Als klap op de vuurpi­jl werd vanaf 1 okto­ber 1928, door wijzigin­gen in de for­mule van de Dow Jones, de waardes­ti­jging van aan­de­len nog verder uitver­g­root. De beurscrash van okto­ber 1929 was waarschi­jn­lijk veel min­der heftig geweest, wan­neer het split­sen van aan­de­len achter­wege was gebleven (en dus ook de wijzigin­gen in de for­mule van de Dow Jones). Waarschi­jn­lijk zou men dan tegen­wo­ordig niet spreken over de beurscrash van 1929, maar over de beurscor­rec­tie van 1929.

Wim Grom­men
Voor US Markets