Top 11 voor 2011 update
Niemand heeft een glazen bol maar iedereen kan voorspellingen doen voor 2011. Veel analisten zijn superpositief voor 2011 en verwachten dat de beurzen een stuk hoger zullen gaan. Ik geloof daar niet in en heb een top 11 samengesteld van zaken die de beurzen in 2011 kunnen beïnvloeden.
We zijn nu bijna 8 maanden verder in 2011 en eens zien hoe de zaken ervoor staan ten opzichte van mijn visie eind 2010.
1. De rente zal verder oplopen.
We zien de lange rente in de VS al behoorlijk oplopen sinds november. Tijdens succesvolle verkoopdagen van de Treasury Department zien we de rente wel weer zakken maar de trend is gezet. In 2011 gaat de wereldwijde rente stijgen. Het risicobesef komt weer helemaal terug.
De 10 jaars rente in Griekenland, Ierland, Portugal Spanje en Italië zijn flink gestegen. Door monetair ingrijpen is de rente in de VS nog steeds erg laag en staat de 10 jaars rente zelfs historisch laag nu. Speculanten houden dus nog vertrouwen in Amerikaans staatspapier en vinden zuid Europese landen risicovoller nu. Ik had de rente in de VS hoger verwacht maar de problemen in de EU wegen momenteel zwaarder.
2. Spanje en Portugal komen definitief in de problemen.
Ook niet zo verwonderlijk want de Amerikaanse ratingburo’s S&P’s, Moody’s en Fitch zorgen wel voor verdere afwaarderingen waardoor het voor die landen praktisch onmogelijk wordt om de schulden gefinancierd te krijgen. Het is niet te hopen dat de risicocrisis doorslaat naar Frankrijk en Italië, maar het zou me niet verbazen.
Er zijn erg veel afwaarderingen geweest dit jaar. Spanje en Portugal zijn in de problemen en de ECB koopt hun staatspapier al op. Frankrijk en Italië zijn inmiddels ook aan de beurt en dat beloofd nog wat te worden. De economische groei in deze 4 EU landen is nagenoeg tot stilstand gekomen. Frankrijk wordt nu gezien als het zwakste land met nog een Triple A rating.
Dat Standard and Poors de VS een afwaardering heeft gegeven kwam niet helemaal als verrassing behalve de timing dan. Dat ieder land nu de ratingburo’s de schuld geeft heeft er mee te maken dat ze zelf niet in staat zijn gezamenlijk een goede oplossing te bedenken. De politiek kan maar niet op 1 lijn komen. Een EU noodfonds van 1.500 miljard zou alle speculanten per direct buitenspel zetten en de rentes omlaag brengen. Dat er dan meer afwaarderingen zullen komen moeten we maar op de koop toe nemen. De EU anticipeert nu te laat op problemen en verhoogd het fonds pas nadat een land in de problemen is gekomen. Meer onzekerheid en politieke onenigheid zijn dus op komst en dat is doorgaans slecht voor de beurzen.
3. De eur/usd gaat richting pariteit.
Doordat de schuldproblemen in de EU zich zullen voortzetten, gevoed door de VS, kan de euro eigenlijk maar één kant op en dat is verder afzwakken. Daarnaast is China gebaad bij een sterke dollar gezien hun dollarreserves. De VS ziet waarschijnlijk liever een zwakke dollar gezien hun schuldposities. Het blijft gissen maar het kon de VS wel eens goed uitkomen wanneer de problemen in de EU groter en groter worden. Het blijft een spel van geld en macht in de wereld.
Dit is me behoorlijk tegengevallen. De dollar is zelfs nog wat verder afgezwakt sinds begin 2011. Je zou mogen verwachten dat de euro flink in waarde zou dalen gezien de problemen in de Zuid Europese landen. Een andere conclusie is dat er nog minder vertrouwen in de dollar is ontstaan door de enorme schuldenlast die de VS heeft en die nog verder zal gaan oplopen omdat ook daar de politiek er niet uit komt. Ik blijf bij een verdere afzwakking van de euro maar dit zal wellicht nog wat langer gaan duren tenzij de Europese leiders er niet uitkomen waardoor er nog veel meer onrust ontstaat.
4. Bank of America komt in de problemen.
In feite kan ik hier wel veel meer banken opschrijven maar tot nu toe worden de grootbanken redelijk uit de wind gehouden. De bankencrisis uit 2007 lijkt verleden tijd maar in feite is er niet veel veranderd. Men doet ons geloven dat ze er een stuk beter voor staan dan in 2007 alleen iets dat in 20 of 30 jaar is opgebouwd poets je niet in een paar jaar weg lijkt me. In 2010 zijn er al wat kleine schandaaltjes naar buiten gekomen over de huisuitzettingsprocedures in de VS. Vooral Bank of America zou hier de boel stevig hebben belazerd. Dat ze zich niet lekker voelen, blijkt wel uit het feit dat ze enorm fel zijn ten opzichte van Wikileaks die in 2011 met smeuïge verhalen over deze bank naar buiten gaat komen. Het is sneu om te zeggen maar de banken die in 2011 wel verder zullen groeien zijn de voedselbanken.
Gezien de koersontwikkeling van Bank of America in 2011 (in januari nog $ 15,25 en nu $ 7,19) kunnen we wel stellen dat er iets mis is bij deze bank. Diverse claims hebben ze momenteel aan de broek waarbij de laatste van AIG 10 miljard bedraagt. De financiën van Wikileaks zijn inmiddels aan banden gelegd dus dat is mooi in de doofpot gestopt. Ook bij Franse en Duitse banken begint het wat te rommelen nu. Wereldleiders zeggen nu dat de banken er veel beter voor staan dan voor de crisis in 2008. Wat me opvalt, is dat de leiders veelvuldig in het nieuws zijn de laatste tijd en dat begint al weer aardig op 2008 te lijken.
5. Opkomende landen blijven hard groeien.
Wel zal de groei wat gaan afzwakken omdat het Westen er een puinhoop van maakt waardoor de bestedingen daar verder onder druk komen te staan. Toch zullen de grote multinationals er in 2011 nog van kunnen profiteren. Dat de winst grotendeels in de opkomende landen wordt behaald, maakt niet uit want ze staan genoteerd op de grote westerse beurzen. Deze groei en goede bedrijfscijfers waren de redding van de beurzen in 2010. Nu blijkt dat de opkomende landen problemen hebben met al het overtollige geld wat hun kant op komt doordat het Westen meer geld bijdrukt die hun kant op komt om daar te renderen.
De consumptielanden (het Westen) maken er inderdaad een puinhoop van dus dit gaat langzaam ten koste van de exportlanden (Azië). De grote bedrijven zijn weer druk bezig mensen te ontslaan om de winsten te handhaven. Dit zagen we in 2007 en 2008 ook en zal het consumentenvertrouwen rap doen afnemen. Dat het vertrouwen van de consument in de VS nu op het laagste peil ooit staat is dus ook niet verrassend. Overheden en burgers in het Westen zullen nu gaan bezuinigen en de schulden moeten afbouwen. Dus ook de opkomende landen gaan hier nog flink last van krijgen. De grote Aziatische landen hebben inmiddels de groei al flink naar beneden bijgesteld. Bedrijven anticiperen wederom snel op deze ontwikkeling maar duwen de wereldeconomie op die manier weer sneller richting recessie. De groeiende inflatie in de opkomende landen dankzij diverse westerse monetaire verruimingen speelt hen nu ook parten dus samen met een teruglopende groei is dit een cocktail die niet goed smaakt. Het gerucht gaat dat ook Japan weer een downgrade staat te wachten.
6. De FED zal niet gaan stoppen met QE.
De ingeslagen weg zal vervolgd gaan worden. Dus ergens begin 2011 wordt bekend gemaakt wat de FED na QE versie 2 zal gaan doen. Ik verwacht nog wel weer een nieuwe versie maar dan wederom minder dan de huidige versie 2 ter hoogte van 600 miljard. Het zal iets van 300 a 400 miljard worden, ze kunnen niet anders en het ontbreekt ze aan creatief denken om het eens over een andere boeg te gooien. Stug doorgaan met iets dat maar half werkt dus. De beurzen zullen hier vrij negatief op reageren. Hou de lange rentestanden maar in de gaten.
De FED heeft nu besloten de lange rente nog voor 2 jaar super laag te houden en dat kan als een vorm van QE gezien worden. Dat de burgers de komende 2 jaar geen rendement op spaargeld zullen hebben en de pensioenfondsen in grote problemen zullen gaan komen wordt aan de kant geschoven. Een trieste ontwikkeling. Nog triester zijn de grote zakenbanken die om het hardst roepen dat er meer QE moet komen anders kunnen ze de balans niet meer versterken. De bankbonussen zullen dit jaar dalen met 30% is de verwachting en dat kan natuurlijk niet de bedoeling zijn. De FED kiest nu nog niet voor QE versie 3 maar zal straks (bij flink lagere beurzen) toch weer gaan kiezen voor dit onzinnige “red”middel. Beurzen kunnen dus blijkbaar niet meer zonder stimuleringen en de vraag is nu: Waar ligt de werkelijke macht in de financiële sector? Met een low van 1.077 op de S&P futures afgelopen week lijkt er een waarschuwing te zijn afgegeven door de speculanten.
7. Huizenmarkt en werkgelegenheid VS.
De huizenmarkt in de VS blijft klappen krijgen. Nu de lange rente oploopt zullen de huizenprijzen verder gaan dalen. De huizenmarkt is het perfecte voorbeeld van hoe de economie er voor staat. Deze markt wordt niet verder ondersteund. Tijdens het belastingvoordeeltje in 2009 – 2010 was er een korte opleving te zien, maar zonder verdere stimulering dondert de huizenmarkt dus weer verder in elkaar.
De werkgelegenheid is slecht, blijft slecht en zal niet veel verbetering laten zien. Op dit moment schurkt het officiële werkloosheidscijfer tegen de 10% aan maar is in werkelijkheid een stuk hoger. De gemiddelde wekelijkse werkloosheidsaanvragen over 2010 komen uit rond de 420.000. Uiteraard zal dit wel iets gaan dalen maar niet veel. De economische groei is te zwak om dit fors terug te dringen. Daarnaast zullen de stimuleringen ook gaan afzwakken dus komt de groei wederom onder druk. Een double dip?.….….….……
De huizenmarkt is er inderdaad nog weer slechter voor komen te staan dan eind 2010. Geen enkele opleving te bespeuren. De gedwongen verkopen lopen u wel terug omdat er allerlei rechtszaken zijn tegen de grote banken (Bank of America bijvoorbeeld). Hierdoor is er een situatie ontstaan dat veel huizenbezitters geen hypotheek meer betalen en de schulden bij de banken dus op blijven lopen. De gemiddelde wekelijkse werkloosheidsaanvragen zitten tot en met vandaag op 405.000 dus daar zit niet echt een verbetering in. Nu de groei in de VS achteruit holt en veel bedrijven besluiten nog meer werknemers te ontslaan is de kans groot dat de werkloosheid verder zal oplopen. Daarnaast zal de overheid gaan bezuinigen dus onder het overheidspersoneel en volgend jaar de militairen zullen ook flinke klappen gaan vallen.
8. VS in een double dip?
Ja, eind 2011 verwacht ik een nieuwe recessie in de VS want de economie kan niet op eigen benen staan en de FED zal de stimuleringen af gaan bouwen.
Het is nu wel duidelijk dat de VS aan de vooravond staat van een nieuwe recessie. Ondanks alle stimuleringen is de werkelijke economie er niet veel mee opgeschoten. Nu de stimuleringen zijn stopgezet eind juni zitten we opeens weer in een crisis……… rara hoe kan dat. Het beleid heeft gefaald en nu is de tijd om de pijn te nemen. De uitkomst van de verhoging van het schuldplafond en de daarbij behorende bezuinigingen zijn een lachertje en geeft aan dat de VS de ernst van de situatie nog steeds niet goed inschatten. Toppunt van dit jaar is de neerwaartse bijstelling van het GDP over het eerste kwartaal. Deze werd bijgesteld van 1.9% naar 0,4%. Dat er gegoocheld wordt met cijfers is al langer bekend maar een neerwaartse bijstelling van de groei van een land met bijna 80%? Wat zou er gebeuren als een multinational dit zou doen? Van dat aandeel zou niet veel overblijven denk ik. Van de groeiramingen eind 2010 blijft niet veel over. Een groei van 3,5 tot 4% was het vertrekpunt begin dit jaar. Nu staan we daar bijna 90% onder inclusief 6 maanden stimuleringen door de FED. Moeten we hier nerveus van worden? Ik zou zeggen JA.
9. Bailout Fannie en Freddie.
Het staat nog steeds op de agenda alleen wil niemand er liever over praten. Toch zal hier in 2011 een beslissing over gaan komen. Nu de huizenmarkt niet aantrekt zullen hier pijnlijke verliezen genomen moeten worden. Ik verwacht dat de verliezen oplopen tot 1.000 – 1.500 miljard.
De belastingbetaler heeft t/m maart 2011 al 317 miljard dollar voor de kiezen gekregen en de verwachting is dat daar ieder jaar nog eens 4 miljard bij zal komen de komende 10 jaar. Maar hoe het precies zit met deze twee reuzen wordt keurig uit de media gehouden en schattingen door economen dienen niet meer serieus genomen te worden aangezien ze dit jaar gemiddeld 70% naast alle voorspelde macrodata zitten. Gezien alle andere problemen denk ik dat we dit jaar niks meer van de twee zullen horen en ook dit zal weer op de lange baan geschoven worden.
10. Grondstoffen.
De stijging van goud, zilver en olie zal in 2011 niet doorzetten als gevolg van een sterkere dollar. Ik verwacht zelf een flinke daling van deze 3 toppers uit 2010. Echter zie ik goede long kansen voor alles wat met voedsel te maken heeft.
Hier zat ik helemaal naast want de grondstoffen, goud en zilver stegen juist wel flink. De dollar bleef zwak en is zelfs zwakker geworden, geheel tegen mijn verwachting in. Het jaar is nog niet om en de markten worden volatieler. De olieprijs is begonnen met zijn afdaling maar het “veilige” goud blijft nog steeds aantrekkelijk. Goud is dit jaar met 22% gestegen, zilver met 26% en de olie (brent) met 16%. De wereldwijde inflatie loopt dus hard op.
11. Correctie beurzen.
Over het hele jaar bekeken verwacht ik een neerwaartse correctie op de beurzen. De beurzen in Europa zullen een grotere correctie laten zien dan Wall Street. Daar worden de beurzen nog wel ondersteund door de FED maar dat zal minder gaan worden. Ik ben benieuwd naar nieuwe, strengere regels, voor de banken maar daarover is het erg stil geworden de laatste tijd. De beurzen zullen een stuk volatieler gaan worden dan in 2010 en de roep om grootschalige bezuinigingen zal groter worden, ook in de VS. Wellicht zal het begin 2011 wel even kunnen doorstijgen maar uiteindelijk zie ik een correctie van 20 a 30% wel gebeuren in 2011.
De strengere regels voor de banken zijn er nog steeds niet. In april zou het ei in de VS zijn uitgebroed maar vanwege problemen tot nader orde uitgesteld………en misschien wel afgesteld. Basel III noem ik niet eens want dat is niet streng. China doet dat beter nu maar ook daar zullen redenen voor zijn. We zijn inderdaad wat omhoog gegaan begin 2011 en grootschalige bezuinigingen zijn het gesprek van de dag geworden nu. Zelfs de VS gaat bezuinigen, nou ja, ze noemen het bezuinigen. Het maandelijkse handelstekort is al 3 keer groter dan de bezuinigingen die ze nu jaarlijks zijn overeengekomen. Ze gaan dus wederom meer schulden maken en we krijgen nog een paar heftige maanden. De Europese beurzen hebben tot nu toe al een flink grotere correctie laten zien dan Wall Street. De 20 a 30% correctie op de beurzen gaat er komen, misschien nog wel meer ook. Al blijven we afhankelijk van de grote centrale banken die blijven ingrijpen zodat beleggen moeilijker is dan kantklossen.
Slotstanden 2010 en huidige standen:
Nikkei: 10.228 8963 ‑12,3%
Aex 354 291 ‑17,7%
Dax 6914 5997 ‑13,2%
CAC 40 3804 3213 ‑15,5%
FTSE Londen 5900 5320 ‑9,8%
Madrid 69304 53473 ‑22,8%
Milaan 20173 15888 ‑21%
Dow Jones 11577 11274 ‑2,6%
S&P 500 1257 1178 ‑6,3%
Nasdaq 2652 2507 ‑5,5%
Hong Kong 23436 19620 ‑16,3%
China 2808 2593 ‑7,6%
Wall Street ligt er ten opzichte van andere grote beurzen nog erg goed bij maar staat in feite veel te hoog nu. De stimuleringsmaatregelen zijn gestopt per juli 2011 en sinds eind juli is Wall Street behoorlijk aan het dalen. Of Wall Street op eigen benen kan staan zonder hulp van de FED zal nog moeten blijken. De door mij verwachte 20 a 30% correctie is voor veel beurzen al aardig op gang gekomen en wanneer de VS echt gaat meedoen, zullen deze percentages nog hoger gaan worden.
Poets
Voor US Markets