OORLOGSSPEL IN DE VS

Hoe de para­noia in de VS om zich heen gri­jpt, nu de financieel/​economische cri­sis wereld­wi­jd wijd toes­laat, moge blijken uit het vol­gende rap­port dat ik uit zeer betrouw­bare bron ver­nam. Hierover mocht offi­cieel niets naar buiten wor­den gebracht!

OOR­LOGSSPEL IN DE VS

Hoe de para­noia in de VS om zich heen gri­jpt, nu de financieel/​economische cri­sis wereld­wi­jd wijd toes­laat, moge blijken uit het vol­gende rap­port dat ik uit zeer betrouw­bare bron ver­nam. Hierover mocht offi­cieel niets naar buiten wor­den gebracht! 

Het min­is­terie van Defen­sie organ­iseerde gedurende een tweedaagse bijeenkomst op 17 maart j.l. een angst­wekkend oor­logsspel in de War­fare Analy­sis Lab­o­ra­to­ry, onderdeel van de John Hop­kins Uni­ver­siteit in Mary­land. Deze uni­ver­siteit houdt zich onder meer bezig met com­plexe ​‘com­bat’ scenario’s. Het ging er in dit geval even­wel om een zuiver economisch macht­spel uit te proberen, waarover het Pen­ta­gon verder het zwi­j­gen deed. Het werd beschouwd als té gevoelig om naar buiten te brengen. 

Dit spel heeft ken­nelijk al z’n oor­sprong gevon­den in de ⁹⁄₁₁ gebeurtenis­sen, waar­bij vooral is gekeken naar de financieel/​economische impact van aller­lei ontwik­kelin­gen die van buite­naf op de VS zouden kun­nen afkomen. Het droeg alle ken­merken van een reëel sce­nario. Onder de spel­ers bevon­den zich bestu­ursle­den van banken waaron­der het Zwit­serse UBS, ten­min­ste één invest­ment bank, hedge fund man­agers en pro­fes­soren. Deze waren allen door het Pen­ta­gon uitgen­odigd om een aan­tal mon­di­ale scenario’s te testen die het huidi­ge ​‘macht­sev­en­wicht’ tussen de belan­grijk­ste economis­che blokken zouden kun­nen ver­storen of aan­tas­ten. Een en ander werd nauwkeurig gevol­gd en vast­gelegd door geüni­formeerde officieren gere­cru­teerd uit de Intel­li­gence sec­tor. Je kon dit nauwelijks meer sci­ence fic­tion noemen.

Eén van de pro­fes­soren, een expert op het ter­rein van pri­vate equi­ty, merk­te op dat dit ​‘spel­let­je’ niet bedoeld was om de toekomst te voor­spellen maar om tijdig te kun­nen anticiperen op aller­lei mogelijke ontwik­kelin­gen in de toekomst. Het deed denken aan de bek­ende film ​‘Dr. Strangelove’ eind jaren ​’60, waarin het sce­nario van een dreigende niet langer con­troleer­bare kern­wape­naan­val speelde. Nu ging het niet om atoom­bom­men maar om de vraag op welke wijze vijandi­ge naties de Amerikaanse economie zouden willen/​kunnen vernietigen.

Het ​‘goede’ nieuws (natu­urlijk!) was dat de Amerikaanse economie de groot­ste ter wereld zou bli­jven maar wel ​‘in afges­lank­te vorm’ als gevolg van een serie van finan­ciële scher­mut­selin­gen met de Russen. Chi­na en Rus­land schud­den recent de wereld op door de reserverol van de dol­lar ter dis­cussie te stellen en bij voor­baat te willen accom­mod­eren in een val­u­ta­mand­je met de yen, de euro en op ter­mi­jn ook de yuan. Dit heeft te mak­en met de grote dol­lar­be­lan­gen die bei­de lan­den hebben en waar­bij Rus­land zich dient te schikken in de intussen veel lagere oliepri­js. Dit ont­lok­te zow­el pres­i­dent Oba­ma als zijn min­is­ter van Finan­ciën vorige week de uit­spraak dat de dol­lar hoe dan ook de reserverol zou moeten behouden. Logisch, zoals ik eerder schreef want dan houdt ​‘het potvert­eren’ op.

Diverse deel­ne­mers had­den daar­bij natu­urlijk wel de huidi­ge grote finan­ciële ramp, die zich aftekent, voor ogen waar­van de con­se­quen­ties nog verre van overzichtelijk zijn. Zo zijn de recente rellen in som­mige ste­den niet onopge­merkt gebleven. Buiten sociale onrust bestaat er angst voor het feit dat stat­en niet langer aan hun ver­plichtin­gen kun­nen voldoen. 
Dat geldt reeds voor enkele stat­en bin­nen de VS, maar in belan­grijk­er mate is dat ook aan de orde bij som­mige buiten­landse stat­en. Van­daar ook de optuig­ing van het IMF met vele hon­der­den mil­jar­den dollars.

De deel­ne­mers beschreven deze ​‘hap­pen­ing’ als een serie van ges­imuleerde mon­di­ale ramp­spoe­den, waarin werd meegenomen de ineen­stort­ing van Noord-Korea, Rus­sis­che manip­u­latie van de olie- en gaspri­jzen, toen­e­mende span­nin­gen tussen Chi­na en Tai­wan en welke lan­den hulp bieden aan welke lan­den in dergelijke gevallen. Er waren vijf teams: de VS, Chi­na, Rus­land, de rest van Azië en de rest van de wereld. Het opval­lende was dat ons con­ti­nent zich in de rest van de wereld bevond. Ken­nelijk wordt Europa door de Amerika­nen nog steeds beschouwd als de meest betrouw­bare part­ner. Er bevond zich ook een ​‘witte cel’ in dit gezelschap die als schei­d­srechter optrad om te zien hoe de teams ieder voor zich streef­den naar en stre­den om de economis­che dominantie.

Aan het eind van deze 2‑daagse sessie traden de Chinezen als de ​‘over­win­naars’ uit het stri­jd­toneel, vooral als gevolg van het voort­durende gehar­rewar tussen de Amerika­nen en de Russen (olie!), zodat de Chinezen min of meer ongeschon­den uit de stri­jd kon­den komen.
Even opval­lend is dat het Mid­den-Oost­en als spel­er buiten beeld is gebleven. Dit kan te mak­en hebben met de te grote gevoe­ligheid (Israël) alsmede de te grote onvoorspelbaarheid. 

Vol­gens één der pro­fes­soren, die ik niet met name zal noe­men, kon­den hieruit twee lessen wor­den getrokken:

* dat de VS een inte­grale benader­ing zal moeten kiezen om de finan­ciële (vol­gens het 
Pen­ta­gon kinetis­che ver­taald met het woord shoot­ings) oor­logvo­er­ing te kunnen 
beheersen; als voor­beeld gaf hij aan de feit­elijke benader­ing van Iran dat met een 
mil­i­taire blokkade (door de Amerikaanse marine) wordt gecon­fron­teerd en anderz­i­jds met 
economis­che san­cries zon­der veel over­leg tussen de betrokken ministeries
* de grote vraag of de Chinezen de economis­che oor­logvo­er­ing ooit zullen aan­gri­jpen om 
dol­lars te gaan dumpen, daar ze hier­mee ook in eigen voet zouden schi­eten; hij voegde er 
aan toe dat de Chinezen een tussenop­tie hebben tussen houden en dumpen en dat is de
de aan­was van dol­lars te stop­pen en daar­door de economis­che onzek­er­heid in de VS te 
ver­groten (de VS zijn bij­na volledig afhanke­lijk van China’s leen­ca­paciteit!) zon­der al te
veel schade aan hun eigen finan­ciële posi­tie te berokkenen.

Het gehele spel deed denken aan de Hol­ly­wood film ​‘War Games’ uit 1983 , waarin een jonge com­put­er ​‘hack­er’ bij­na een nucle­aire apoc­a­lyps veroorza­ak­te. Deze film en de werke­lijkheid had­den één overeenkomst: in de film werd met WOPR (War Oper­a­tion Plan Response) gehint op het echte computer’spel’ van het Pen­ta­gon dat WAL­RUS heet, afgeko­rt van War­fare Analy­sis Lab­o­ra­to­ry Reg­is­tra­tion and UserWebsite.

Zolang het maar bij dit soort spel­let­jes bli­jft, maakt het alle­maal niet zoveel uit. Onder de huidi­ge omstandighe­den mag je hopen dat het gezond ver­stand het wint van de paranoia.

Robert Bron­cel
US Markets