Begin van de week dacht ik er over na om een stuk over Portugal te schrijven, omdat in mijn ogen na Griekenland dit het volgende land is dat in de problemen komt. Toevallig genoeg werd gister de rating van Portugal met 2 stappen naar beneden bijgesteld naar A-.
Naast de hoge CDS spreads van Griekenland (760bps), stijgen ook die van Portugal flink (gister stegen deze met 12% tot 350bps). Dit houdt natuurlijk in dat het land als minder solvabel wordt gezien, want de verkezeringspremie (=CDS) gaat omhoog. Dit zien we ook terug in de rente die Portugal moet betalen op de staatsobligaties. De rente op 10 jaars staatsobligatie steeg gister naar rond de 5.7%
De oorzaak ligt in de economische “boom” voordat Portugal mee ging doen met de Euro. In het IMF report van januari dit jaar (zie link onderaan het artikel) is te lezen dat: “The large fiscal and external imbalances that arose from the boom in the run-up to adoption of the euro have not been unwound, resulting in the economy becoming heavily indebted and growing banking system vulnerabilities. The longer the imbalance persists, the greater the risk the adjustment will be sudden and disruptive.” Dit zorgde er ook voor dat toen Portugal toetrad de destijdse valuta overgewaardeerd was, wat dus voor een slechte concurentiepositie zorgde (de Euro kan Portugal natuurlijk zelf niet devalueren, één van de grote nadelen van de Euro). Dit was helemaal het geval toen de “burst” kwam na de economische “boom”. De handelsbalans is dan ook negatief, en wel met 10% van het BNP.
Ondanks dat de public debt in Portugal een stuk lager is (rond de 80%) dan die van Griekenland (rond de 120%), is juist de private debt in Portugal het grootste probleem. Deze is namelijk rond de 240% (Griekenland 120%) De totale schulden van Portugal zijn dus boven de 300%! Rentebetalingen op de buitenlandse schuld bedragen dit jaar dan ook rond de 8% van het BNP. Daarnaast ligt het overheids tekort voor dit jaar rond 11%. Ironisch genoeg moet Portugal daarnaast ook nog meebetalen met het reddingsprogramma van Griekenland, een slordige 775 miljoen euro.
De schulden worden dus alleen maar groter, en het is volgens mij een kweste van tijd voordat ook Portugal bij het IMF en/of de EuropeseUnie aanklopt. Nouriel Roubini zei ook al dat het mogelijk is dat Portugal uit de Euro wordt gezet. Daarnaast Ex-IMF hoofd econoom Simon Johnson zei zelfs dat Portugal “on the verge of bankruptcy” is.
Zie meer info over de PIGS via het IMF report van Januari: http://www.imf.org/external/pubs/ft/scr/2010/cr1018.pdf. De grafieken laten ook duidelijk zien hoe slecht Portugal er voor staat.
Dick van Antwerpen (www.van-antwerpen.com)
voor USMarkets