Monetair kannibalisme

De arresta­tie van IMF-directeur Dominique Strauss-Kahn in New York op beschuldig­ing van ​‘sex­u­al harass­ment’ is bij­na exem­plar­isch voor deze ​‘époque’ van het mon­e­taire kan­ni­bal­isme. Met name vanu­it Azië wordt hierop met minacht­ing toegezien. Het wordt tijd voor een nieuwe wind zow­el in de door het West­en gedom­i­neerde insti­tuten als het IMF en de Wereld­bank. Tevens dient er een eind te wor­den gemaakt aan het absolu­ut abjecte mon­e­taire kannibalisme. 

Zojuist terugge­keerd van een bezoek­je aan de V.S. blijkt dat de per­cep­tie aldaar intussen ook enigszins aan het draaien is. Toch is men nog niet zover om de Fed, georkestreerd door de ​‘banks too big to fail’ met de regering als speel­bal, niet langer te gedo­gen. Ook al is deze feit­elijke mis­daad van een der­mate omvang dat hier­voor nog straf­fen zouden moeten wor­den uit­gevon­den, in de weten­schap dat er geen sprake is van één indi­vidueel slachtof­fer (zoals het kamer­meis­je in New York) maar dat de gehele werelde­conomie wordt meegesleurd.

Chaosstan
Alleen bij de gratie van de onmacht van de rest van de wereld kun­nen ​“onze” cen­trale bankiers nog een tijd­je hun gang bli­jven gaan in het vooruitzicht straks een groot ​“chaosstan” te hebben gecreëerd. Een weinig aan­lokke­lijk vooruitzicht.

Dis­claimers
Opval­lend tij­dens de Hard Assets Con­fer­en­tie in New York was hoe som­mige sprek­ers zich met dis­claimers tra­cht­en te bescher­men door te stellen dat niets moest wor­den geloofd van wat ze zo al te berde bracht­en. Een en ander uit angst voor repre­sailles van de Amerikaanse finance cops. Som­mige lieden waaron­der bek­ende com­men­ta­toren als Doug Casey en Porter Stans­ber­ry hebben intussen eieren voor hun geld gekozen en zijn als ​“dis­si­dent” naar het buiten­land uit­geweken. Ook Jim Rogers met Sin­ga­pore als domi­cilie zal meer op z’n woor­den moeten gaan passen wil hij in de V.S. niet in moeil­ijkhe­den komen.

Sociale onder­drukking
Naar­mate de finan­ciële vooruitzicht­en ver­slechteren wordt gevreesd dat de over­heid zich met de verdere verkracht­ing van de koop­kracht steeds meer zal bedi­enen van ​‘social sup­pres­sion’. Althans, dat is intussen het gevoel aan de overkant van de plas. Sociale onrust is het laat­ste dat de over­heid beoogt, ter­wi­jl die juist opges­loten ligt in het huidi­ge gevo­erde mon­e­taire beleid (geld bij­drukken en uit­stellen van de afreken­ing!). Hoe langer dit uit­s­tel voortzeult hoe grot­er het koop­krachtver­lies. Hogere las­ten ​“via de voordeur” en hogere inflatie ​“via de ach­ter­deur” liggen ​‘in the cards’. Voor Amerika­nen en Euro­pea­nen zal het naast bescherming hierte­gen zoeken zaak wor­den een deel van het ver­mo­gen in het buiten­land veilig te stellen. Tra­di­tionele belast­ing­paradi­jzen als Lux­em­burg, Zwit­ser­land, Bahama’s, Caymen’s etc. ger­ak­en daar­bij steeds meer bin­nen het bereik van de fis­cale ten­takels van de EU en de VS.

Nieuwe paniek­golf
​‘Hard assets is the word’ zoals het in Ameri­ka luidt. Dat wil niet zeggen dat de beleg­ger nu alle papi­er ter­stond dient om te zetten in edel­metaal en andere strate­gis­che (onmis­bare) grond­stof­fen (zie hier­voor mijn mod­el­porte­feuille). Reken­ing houdend met een tweede en wellicht zwaardere paniek­golf dan in 2008 dient de beleg­ger (hoe tegen­stri­jdig ook) een flink gedeelte in cash aan te houden om straks van die tweede val gebruik te kun­nen mak­en. Deze val ligt in het ver­schi­et omdat het gros ​“van de meute” zich nog niet bewust is van het naderende onheil. In casu, het huidi­ge mon­e­taire sys­teem ligt in feite al op z’n gat. De vraag is niet óf maar wán­neer de hand­doek in de ring wordt gegooid. Op som­mige delen ervan kun je al doorheen kijken!

Aanzuigend moeras
De burg­er wordt nu zoals in het geval van Grieken­land voorge­houden dat we ​“dit prob­leem” meer tijd dienen te geven. In de V.S. heet dit intussen een ​‘false lull’ (foute pauze). Maar zon­der schuld­saner­ing c.q. her­struc­turering c.q. afstem­pel­ing zal geen enkel land met een onevenredig groot begrot­ing­steko­rt (dat toe­neemt naar­mate de rente verder oploopt) en een staatss­chuld evenredig aan dan wel grot­er dan het bru­to bin­nen­lands prod­uct ooit in staat zijn aan haar betal­ingsver­plichtin­gen te vol­doen. Sterk­er, een dergelijk land verzinkt steeds verder in een aanzuigend moeras. Het is om deze reden vol­strekt onver­ant­wo­ord met pap­pen en nat houden door te gaan. Belei­ds­mak­ers zit­ten intussen met samengeknepen billen om er maar niets van te hoeven lat­en ​“ruiken”.

Après nous le déluge
Der­halve wordt ons door de ​“hoteme­toten” voorge­houden dat het huidi­ge pad het enige bewan­del­bare is ​“zon­der dat het vingers kost”. Er wordt echter niet bij verteld dat bij ongewi­jzigd beleid straks niet alleen onze hand er af moet maar ook die van onze kinderen. Kor­tom, een pijn­lijke afloop. Nog­maals, dege­nen die zich hierte­gen vol­doende hebben ​“bewapend” hoeven zich veel min­der zorg te mak­en. Het gaat immers om het over­leven na het ​‘après nous le déluge’ (ver­tal­ing: na ons de zond­vloed) van het papiergeld.

Navrant
Niet­temin bestaat de kans dat door ​‘uncle’ Ben tegen eind juni nog eens ​“alles uit de kast wordt getrokken” om te lat­en zien dat hij nog steeds ​‘on top of all prob­lems’ staat en niet ander­som. Dat wil zeggen dat er een einde komt aan de ​“QE emissie” om daar­na de rente te zien oplopen en de beurs met de grond­stof­fen inclusief edel­metaal in samen­hang met de afzwakkende economis­che groei te zien dalen. Dat is weliswaar goed voor de inflatie maar slecht voor de werkgele­gen­heid, de inkomens, het vast­goed en de schulden.

Alles opgeteld en afgetrokken zal hij uitein­delijk zoals in mijn vorige col­umn reeds aange­duid zijn schaak­mat moeten toegeven (zie col­umn Schaak­mat). Bernanke rest dan nog slechts de geld­sluis opnieuw open te zetten teneinde de schulden te lat­en ver­damp­en. Daar­bij zal ook de rest van de wereld het niet droog houden. Ten­min­ste kan hij dan stellen er alles aan gedaan te hebben om in lijn met z’n voor­gangers de Amerikaanse alsook de werelde­conomie naar de ratsmod­ee te hebben geholpen. De ​“geijk­te” ophoging van het schulden­pla­fond en ​“het ope­ten” van de pen­sioe­nen van de over­hei­ds­di­en­aren mak­en dit pro­ces des te navrant.

Een aan­tal grote beleg­gers hebben reeds op het stop­pen van de QE gean­ticipeerd door nu afscheid te nemen van goud, zil­ver en grond­stof­fen in het alge­meen om straks weer op een lager niveau in te stap­pen. Dit zou wel eens de laat­ste relatief goed­kope instap kun­nen zijn.

Olie op de gol­ven
Tij­dens een speech in New York ter gele­gen­heid van de intro­duc­tie van Andrew Ross Sorkin’s boek ​‘Too Big to Fail’ liet min­is­ter van Finan­ciën Tim­o­thy Gei­th­n­er zich ont­vallen dat hij er zek­er van is dat zich een nieuwe finan­ciële cat­a­strofe zal voor­doen als het schulden­pla­fond niet zou wor­den opge­hoogd. Hij legde de schuld van deze ver­trag­ing bij de timid politi­cians. Hij benadruk­te boven­di­en dat ​‘Amer­i­cans as a group bor­rowed a huge amount of debt’. Hij legt hier­mee de schuld niet bij de grote finan­ciële insti­tuten en wast zijn han­den alvast op voor­hand in onschuld zoals Pon­tius Pila­tus dat 2000 jaar gele­den ook al deed.

Toen Sorkin hem vroeg waarom er nog geen bankiers naar de gevan­ge­nis waren ges­tu­urd voor hun rol in de melt­down in 2008, antwo­ordde hij: ​‘it’s not over yet; this chap­ter is not writ­ten and too pre­ma­ture for judg­ments on that; tak­ing too much risk and mak­ing stu­pid mis­takes may not be a crime’ (het is nog niet voor­bij; dit hoofd­stuk moet nog geschreven wor­den en het is nog te vroeg voor een oordeel; te veel risi­co nemen en stomme fouten mak­en hoeft nog geen mis­daad te zijn). Hoe geloofwaardig kun je nog zijn door tenslotte de kredi­et­waardigheid van de V.S. niet in twi­jfel te trekken, een mening die overi­gens werd gedeeld door Richard Haass, voorzit­ter van de Coun­cil on For­eign Rela­tions (wat dit orgaan dan ook moge voorstellen).

Kor­tom, een bedroevende voorstelling van zak­en. Nieuw beleid en visie mag je van deze min­is­ter niet verwacht­en. Hij bereid zich reeds voor op z’n exit strate­gie.

Robert Bron­cel
Pub­li­cist US Markets