![](/images/legacy-images/images/schrijvers/Harm_world.gif)
De afgelopen week teisterde een gure winterstorm de effectenbeurzen. Beleggers waren in de ban van het R‑woord: recessie. Bovendien bezorgde de uitermate teleurstellende omzetverwachting van ’s werelds grootste chipfabrikant Intel beleggers een koude douche. Van koopkracht op de beurs was de afgelopen maanden al geen sprake. Sterker nog, er is alleen maar toenemende verkoopdruk. Dit resulteerde deze week in nog lagere indices die belangrijke steunniveaus bereikten of zelfs doorbraken.
De Amerikaanse indices hebben de dalende lijn, die aan het begin van het jaar werd ingezet, voortgezet. Hierdoor bereikten zowel de Dow Jones als de S&P500 de lows die in augustus 2007 werden aangetikt. Als de sombere stemming aanhoudt, is de volgende halte de bodem van maart vorig jaar. De technologiezware Nasdaq moest nog dieper door de knieën en bereikte reeds het niveau van maart 2007. Het moge duidelijk zijn: diverse belangrijke steunniveaus zijn met verve doorbroken en de indices zijn bodemzoekende. De dalende weerstandslijnen vanaf de toppen in oktober vorig jaar zullen eerst moeten worden doorbroken, wil het sentiment verbeteren. Uiteraard kunnen we herstelbewegingen verwachten vanaf de huidige niveaus. Desalniettemin blijft het sentiment negatief en is voorzichtigheid nog steeds geboden. Pas zodra we merken dat (groepen) aandelen relatieve sterkte vertonen, dus overtuigend stijgen in een dalende markt, zou dat duiden op een verbeterd sentiment. Zolang er sprake is van zwakte en de koopkracht ver te zoeken is, is een positie aan de zijlijn niet onverstandig en luidt het devies: cash is king.
Rente bevestigt dalende aandelenmarkt
De rentemarkt profiteert volop van de sluipcrash op de aandelenmarkt. Bij onzekerheid vluchten beleggers in staatsobligaties waardoor het effectieve rendement (de rente) daalt. De top van juli 2007 ligt rond 4,73% en de rente is na de zomermaanden gestaag naar een niveau van circa 4,13% gezakt. Hierbij zijn lagere toppen en lagere bodems gevormd. Inmiddels wordt de lange termijn stijgende steunlijn vanaf 2005 wederom aan een zware test onderworpen en lijkt deze het te begeven. De vraag is nu waar de volgende bodem wordt gevonden. Zolang de rente niet meer boven 4,42% weet te komen, blijft de korte dalende trend intact. De rente kan nu dalen tot onder 4% zodat de vergoeding, na aftrek van 3% inflatie en 1,2% belasting, als sneeuw voor de zon verdwijnt. De dalende rente bevestigt het beeld dat de aandelenmarkt een zware tijd tegemoet gaat. Beleggers prefereren blijkbaar het koersrisico op obligaties zonder vergoeding boven het risico dat gelopen wordt op de aandelenmarkt plus een mooi dividendrendement.
Nikkei versnelt koude dalende trend
De Japanse index zit sinds de top in juli in een hardnekkige dalende trend. De dalende weerstandslijn rond 16.000 punten zal eerst moeten worden doorbroken, wil het beeld weer positief worden. Zelfs de belangrijke steunzone 14.000÷15.000 punten is inmiddels neerwaarts doorbroken. Deze zone wordt gemarkeerd door de stijgende steunlijn sinds 2003 en ten tweede door het cluster van bodems rond 14.000 punten, gevormd in 2006. Vooralsnog valt er weinig eer te behalen in Japan en heeft een belegger hier weinig te zoeken. Het stijgingspotentieel is beperkt tot circa 16.000 punten, terwijl het dalingspotentieel enorm is. Men weet immers niet waar een volgende bodem wordt gevormd. Het eerstvolgende steunniveau kan worden gevonden rond 12.000 punten, alwaar zich een voormalige horizontale weerstand uit de jaren 2002, 2004 en 2005 bevindt.
DAX test bodem van november
Het is duidelijk te zien dat de DAX is stukgelopen op de horizontale barrière rond 8000 punten. Vervolgens daalde de Duitse index fors waarbij zelfs de stijgende steunlijn vanaf juli werd doorbroken. Inmiddels test de DAX de bodem rond 7500 punten die in november werd gevormd. Bij een definitieve doorbraak van deze steungrens ligt de weg open voor een daling van nog eens minimaal 250 punten. De CAC40 heeft inmiddels de bodem van november neerwaarts doorbroken. De Franse index doet nu verwoede pogingen om boven de steunzone rond 5250 punten te blijven. Deze steungrens markeert de neklijn van een groot hoofd-en-schouder-patroon. Een doorbraak van deze steun zou de nekslag betekenen voor de CAC40 waarbij een koersdaling van minimaal 15% mogelijk wordt. Het beeld van de bredere Eurostoxx50 is evenmin rooskleurig. Deze index is inmiddels door de onderzijde van een consolidatiedriehoek gebroken, waardoor het beeld aanzienlijk is verslechterd. Zelfs indien de markten een fors herstel laten zien, is de kou nog niet uit de lucht. Het opwaarts potentieel is vooralsnog beperkt, terwijl er wel veel dalingsruimte ligt. De grote vraag is nu waar de volgende bodem komt te liggen.
Met vriendelijke groet,
www.beursbulletin.nl
Harm van Wijk
Wilt u dit dagcommentaar per e‑mail ontvangen? Klik dan op onderstaande link.