Iedereen is een genie in een Bull markt, maar de Bear markt creëert angst, onzekerheid en veroorzaakt kostbare fouten. Wat te doen om je portefeuille crash-proof te maken…De conventionele definitie van een Bear Market is een daling van de aandelenkoersen van 20% of meer in een periode van zo’n twee maanden. Vanwege het feit dat de markten wat diverser geworden zijn, en beleggers soms eigenwijs, heb ik ook wat andere maatstaven ontwikkeld. Eigenlijk maakt het niet zoveel uit of Wall Street nu in een Bear Market zit of niet, iedere belegger kan zijn eigen “bear”hebben, oftewel een daling in zijn eigen (te eenzijdige) portefeuille ervaren.
Eventjes keihard: U kunt twee soorten verlies maken. Tijdelijk of Permanent. Markten tenderen op en neer te gaan, maar zijn tot nu toe altijd weer teruggekomen. Indien er sprake is van een tijdelijke “bear”verlies je dus 20% of meer, maar uiteindelijk herstelt je portefeuille weer. In een permanent dalende markt, verlies je 20% of meer, en je zult het waarschijnlijk nooit meer helemaal terugverdienen. Denk aan een gekochte call die waardeloos afloopt of aan aandelen KPN die heel veel Nederlanders op 70 EURO (!!!)) gekocht hebben. Maar er is ook goed nieuws. Alle historische bewijzen die ik heb gezien geven aan dat een goed gediversifieerde portefeuille nooit een permanent verlies heeft hoeven dragen. Maar denk dan dus niet dat BUY en HOLD altijd werkt. Integendeel, in deze markten is een vinger aan de pols een must, en kunnen we buy en hold het best met struisvogelgedrag vergelijken. Steek de kop maar in het zand, dan gaat het vanzelf wel weer goed op de beurs…..née dus. Een andere leuke die je ook wel eens hoort op verjaardagen….”Née, nu kan het ECHT niet meer lager” U heeft vast ook wel van die kennissen.. Wel leuk om gebak mee te eten op die verjaardag, maar voor de rest heb je er niet zo veel aan.
Daarom even to-the-point. Hier zijn 10 manieren om uw portefeuille crash-proof te maken:
1. Diversifiëren
Als al uw geld in Washington Mutual (WM) aandelen zat heeft u erg veel pijn van de credit ‑crunch. Ook Microsoft (MSFT) aandelen zijn nog minder dan de helft waard dan in begin 2000. Als u echter de eigenaar bent van een actieve, gediversifieerde portefeuille, is het hoogst onwaarschijnlijk dat uw hele portefeuille er zo uit ziet. Spreiden blijft dus verblijden.
2. Diversifiëren in veel sectoren
Het is duidelijk, financiële diensten en homebuilders doen het nu slecht. Toch Energie, Commodities (Natuurlijke bronnen..noem ik ze maar even..) en de Export industrieën die profiteren van een zwakke dollar zijn beter in vorm. Heb je de Standard & Poor’s 500 Index (SPX) in je portefeuille dan ben je gespreid belegd in de sectoren: energy, industrials, information technology, consumer products, healthcare, telecommunications en nog veel meer. Geen garantie voor een stijging of winst, maar wel een garantie dat je gespreid bent belegd en dus de klappen redelijk kunt opvangen.
3. Spreid uw portefeuille over de verschillende Asset classes
Wees er zeker van verder te kijken dan allen de S&P 500 om je doel te bereiken. Kleine bedrijven met een redelijke liquiditeit zijn vaak ondergewaardeerd en zijn de uitzondering die de regel bevestigen als het aankomt op koersdalingen. Beleg dus ook in value aandelen, small-cap, large-cap and groei aandelen. Deze bedrijven hebben in de meeste gevallen goed gepresteerd en zijn een goede investering gebleken ondanks tijdelijke verliezen.
4. Spreid uw beleggingen geografisch
China is hot, riep u allen in 2007, nietwaar? Al je geld in China gestopt? Dan is het u naar de Filistijnen. Dat is pas wereldwijd beleggen. Beleg dus niet in fondsen die op een bepaald land gericht zijn, dus bijv. een hele boel China een beetje India. Née, beleg echt over de hele wereld. Internationale index fondsen zijn een goede manier om dit te doen. In Europa is de DJ Euro STOXX 50 een mooi voorbeeld.
5. Kijk naar Fixed Income
Zelfs met al deze diversificatie, dient u nog steeds een aantal (ja saaie…) vastrentende beleggingen zoals obligatiefondsen aan te houden. Zelfs met een hoog risicoprofiel zou u uw gehele portefeuille niet moeten blootstellen op de beurs. Het vaste inkomen kan een grote stabilisator zijn in de portefeuille. In goede tijden zult u er niet warm of koud van worden, maar een stuk inkomen in tijden van heftige dalingen is altijd welkom.. Hoeveel vaste inkomsten u nodig heeft, hangt af van uw omstandigheden en dit dient u te bespreken met een goede account manager of beleggingsadviseur. De goede kunt u herkennen aan het keurmerk van het Dutch Securities Institute (www.dsi.nl) De account managers van E*TRADE Nederland zijn bijvoorbeeld DSI geregistreerd en dan weet de belegger altijd wat voor vlees hij in de kuip heeft. Zoek eens op of uw huidige adviseur ingeschreven staat als vakkundig.
6. Vergeet nooit met een defensieve strategie de verliezen te beperken
Actief risicobeheer is een must gebleken de afgelopen maanden. Waarom niet wat meer investeren wanneer de prijs stijgt en een switch naar cash wanneer de prijzen dalen? Elke dag dat uw geld in contanten staat is een dag waarop u niet bent blootgesteld aan een mogelijke koersdaling. Ja de rente is laag, maar daar mag u dan niet over zeuren. Dat switchen naar Cash kan niet zonder een stevige discipline. U krijgt gegarandeerd problemen als u belegt op basis van uw emoties. Ook als u de afgelopen 3 jaar van de koersstijgingen heeft geprofiteerd maar u heeft nog nooit een put optie gekocht mag u zich achter de oren krabben. U heeft toch ook een brandverzekering voor uw huis? Waarom dan niet voor de portefeuille. Gebruik bijvoorbeeld iedere 3 maanden 5 – 10% van je winst om een lange out-of-the-money put optie te kopen op een breed gespreide index. Het liefst als de volatiliteit laag is. Wees niet zuinig. Beleggers zien long gaan als beleggen en short gaan of een put kopen als een kostenpost. Onzin! Ook dit is beleggen en waarschijnlijk minstens zo belangrijk als het kiezen van de juiste aandelen.
7. Vermijd het betalen van onnodige kosten
Een 25-jarige belegger die ieder jaar 5000 euro belegt en een rendement haalt van 12% zal na 40 jaar 3,8 miljoen Euro hebben ! Maar als dezelfde belegger weigert aandacht te besteden aan de kosten is zijn rendement misschien maar 10%. Zijn vermogen is dan maar Beur 2,2 miljoen waard na 40 jaar. Het verschil, 1,6 miljoen, is acht keer de totale investering van 5000 Euro per jaar maal 40 jaar! Kies dus voor een bank of broker waar de kosten op zijn minst redelijk zijn.
8. Dek je valuta-risico af en vermijd onnodig belasting te betalen
Beleggen in het buitenland is prima. Kies ook bijv. voor brokers/fondsen die in het beheer aandacht besteden aan het beperken van uw belastingverplichtingen, en zorg dat u slim belegt. Wanneer u in de VS belegt en uw dollar risico afdekt is er niets aan de hand. Met een zogenaamd “W8-BEN formulier” bent u vrijgesteld van belasting in de VS (behalve 15% dividendbelasting dan). Kijk ook eens naar het aandeel FXE. Dat is een aandeel dat de dollar precies volgt. Belegt u daarin dan is de dalende dollar geen factor meer. Met opties of turbo’s kan het hedgen van uw buitenlands valuta-risico natuurlijk ook.
9. Geen paniek
Het “alles verkopen”roepen, kan leiden tot een permanent verlies. Als een belegging in uw portefeuille een klap gehad heeft bent u al te laat. Wanneer u alles verkoopt zult u ook niets meer verdienen als u goed gespreide portefeuille weer gaat stijgen. Bespaar ook op kosten door niet al uw aandelen te verkopen, maar koop een put of Turbo short op bijv. de AEX index. Dat werkt veel beter.
10. Leer short gaan, en zet niet alles alleen maar om in cash.
U kunt de bear niet verslaan door geen risico meer te nemen. Een van de ergste beren in het bos is de inflatie, en dat kan vooral pijnlijk zijn voor de meest risicomijdende beleggers. Als u alleen maar cash aanhoudt bent u altijd de pineut met een inflatie van rond de 3%. Ik weet wel, het streven in Europa is 2%, maar u zult waarschijnlijk koopkracht verliezen. Net zoals u de goede sectoren en aandelen probeert te kiezen, kies dan ook de zwakke broeders op de beurs uit. Verkoop die aandelen, om ze later weer goedkoper terug te kopen. In de VS mogen beleggers short posities aanhouden, en u begrijpt, dat loopt lekker de laatste tijd.
Crashes en correcties vinden nu eenmaal plaats. Geef toe, anders was er niets aan, dat beleggen. Iedere belegger kan de schade beperken door zich aan de hiervoor beschreven richtlijnen te houden. Hou de vinger aan de pols, en als u problemen hebt met het bijhouden van al deze dingen, een goede professionele account manager of adviseur kan u helpen.
Barry van der Laan is directeur van E*TRADE Nederland. (http://nl.etrade.com) Van der Laan is DSI geregistreerd Senior Effectenhandelaar. Deze column verschijnt regelmatig. Van der Laan houdt geregeld lezingen en seminars namens E*TRADE. E*TRADE en van der Laan kunnen belangen hebben in zowel niet beursgenoteerde als beursgenoteerde ondernemingen. Deze column schrijft van der Laan op persoonlijke titel en bevat geen beleggingsadviezen. Tevens kunnen in deze column genoemde situaties niet voor iedere belegger van toepassing zijn. Opvolging van gegeven adviezen in zijn algemeen dient in samenspraak met een deskundige adviseur te gebeuren.