KRUISTOCHT VOOR PENSIOEN

Een veel te veronachtza­amd aspect van een naderende sys­teem omslag schuilt in het benut­ten van buitenge­wone kansen die zich zelden of nooit voor­doen. Alleen moet je ze wel zien! In de pen­sioen­wereld wor­den ze vooral­snog nauwelijks of niet onderk­end. Het zicht wordt boven­di­en belem­merd door het toezicht van de Ned­er­landse Bank dat bijvoor­beeld niet toes­taat meer dan 3% belegd ver­mo­gen in edel­metaal te steken. Droef voor de pen­sio­en­ge­ni­eters en even­zo voor de pre­miebe­talers in het vooruitzicht van sti­j­gende pre­mies, geko­rte uitk­erin­gen en langer door­w­erken als gevolg van de vergrijzing.

Zo staat er in de Pen­sioen­bi­jlage van het blad Man­age­ment Team te lezen ​“dat we met z’n allen moeten accepteren dat pen­sioen­fond­sen te weinig buffers hebben en dat we zelf maa­trege­len moeten tre­f­fen”. Er staat ook ​“dat werkne­mers meer risico’s moeten gaan nemen en dat de eigen ver­ant­wo­ordelijkheid kan beteke­nen dat werkne­mers naast hun AOW en het door de werkgev­ers toegezegde pen­sioen extra regelin­gen moeten tre­f­fen, bijvoor­beeld: door sparen, verzek­eren of beleggen”. Deze uit­sprak­en deed Erik Lut­jens, hoogler­aar Pen­sioen­recht aan de Vri­je Uni­ver­siteit in een recent inter­view. Hij weet ken­nelijk nog niet dat zow­el spaar- als verzek­er­ing­spro­ducten een koop­kracht­fop­speen zullen blijken te zijn.

Voorts roept ​“meneer” ROBE­CO dat pen­sioen­fond­sen min­der moeten focussen op de lange maar meer op de mid­del­lange ter­mi­jn. Ook zouden pen­sioen­fond­sen meer risico’s moeten nemen en min­der in staat­soblig­aties (min­der staatsveilig!) maar meer in bedri­jf­soblig­aties moeten doen. Om met Mark Rutte te spreken: ​“tsjonge jonge”! 

Zor­gen voor de dag van mor­gen:
Tot voor kort hoefde je je eigen­lijk geen zor­gen te mak­en over je pen­sioen. Bijgevolg was het pen­sioen maar een ​“saai” onder­w­erp. Echter, na de tech wreck begin deze eeuw werd de index­ering aan de orde gesteld en moest het laat­ste loon tegen het mid­del­loon wor­den ingeruild zodat de 70% uitk­er­ing lager uitviel. Na de hypotheek- annex vast­goed- annex kredi­et- annex banken­cri­sis vanaf 2008 is er aanzien­lijk meer zek­er­heid weggevallen. Opeens is iedereen in rep en roer. De lez­ers van mijn columns wis­ten dat jaren gele­den al! Thans gaat het niet alleen om de stu­iters maar veeleer om de toekom­stige koop­kracht. Het brengt mensen in ver­twi­jfel­ing als ze nu lezen dat je naast sti­j­gende las­ten en een inkomen met vraagtekens ook nog extra moet reserveren voor je eigen pen­sioen. Hoe doe je dat als je niet pre­cies weet wat er boven je hoofd hangt en je van beleggen geen kaas hebt gegeten?

Regel­rechte dro­gre­den:
Moet je dan toch maar ingaan op het spaar- en verzek­er­ad­vies van Erik Lut­jens. Immers, hij is hoogler­aar in het pen­sioen­recht dus hij zal er wel de nodi­ge kaas van hebben gegeten. Wellicht koop je met zijn advies wel je pen­sioen­zorg af om straks te ont­dekken dat je op je koop­kracht zwaar hebt moeten toe­leggen. Achter­af kun je dan vast­stellen dat het een kwest­ie was van goed geld naar kwaad geld smi­jten! Tja, we lev­en intussen in een tijd­perk waarin meer dan ooit ​“kwaad” geld wordt gecreëerd om de banken – die nog steeds ​“behangen” zijn met onafge­boek­te derivat­en – aan het infu­us te houden. De banken dienen daar­voor dan wel weer waarde­loze staat­soblig­aties te kopen. Hoe per­vers kan het zijn om de indruk te wekken dat het daarmee op ter­mi­jn alle­maal weer in orde komt — een regel­rechte drogreden!

Koop­kracht:
De mega dig­i­tale geld­groei is het aam­beeld waarop de koop­krachtverkracht­ing plaats vin­dt. Dat gaat goed zolang the man in the street dat niet in de gat­en heeft. De maan­delijkse pre­miein­leg waar­voor je nu zeg even 100 bro­den kunt kopen, zal met een aan zek­er­heid gren­zende waarschi­jn­lijkheid straks niet meer dan 25, 10 of zelfs nog maar één brood oplev­eren. Daarmee hangt het pen­sio­en­gat straks als een molen­steen om je nek.

Rol over­heid:
Het koop­krachtver­lies is een tweesni­j­dend zwaard: gel­dont­waard­ing en las­ten­verzwar­ing. Dus je wordt van twee kan­ten door de over­heid in je pen­sioen­jas genaaid! De voort­durende geld­ver­ruim­ing (Quan­ti­ta­tive Eas­ing of afgeko­rt QE) in de V.S. en de laat­ste uitvin­d­ing van de Long Term Refi­nanc­ing Oper­a­tions afgeko­rt LTRO’s) lei­den er toe dat de vraag naar goed­eren zal sti­j­gen naar­mate het vertrouwen in fiat­pa­pi­er daalt. Wan­neer de vraag sti­jgt, sti­jgt ook de pri­js. Dat is zo ongeveer de oud­ste economis­che wet­matigheid. Zie verder.

Zouden wij ook voor €82 er €3.000 kun­nen bijle­nen? Wijs mij deze bank!

Rol Chi­nese munt:
Aangezien de euro en de dol­lar er even beroerd voorstaan, hebben we nog ​“mazzel” dat de onder­linge munt­pariteit vrij con­stant bli­jft. Immers, alle grond­stof­fen wor­den vooral­snog in dol­lars geno­teerd. Mocht deze ​“usance” (sinds Bret­ton Woods-1944) komen te ver­vallen en die kans sti­jgt naar­mate de Azi­atis­che lan­den met Chi­na voorop hun reserves in toen­e­mende mate in goud omzetten dan is het met het vertrouwen in het huidi­ge sys­teem gedaan. Aan de hand van het strakke tem­po van gold hoard­ing met Chi­na voorop doemt het moment dat de Chi­nese munt al met een geringe kop­pel­ing aan goud (zie laat­ste col­umn ​“War­ren Buf­fett: Aan­de­len Beter Dan Bonds en Goud”) de fac­to de rol van de dol­lar als reserve­va­l­u­ta zal overne­men, als de euro intussen al niet is geïmplodeerd.

Nadat de Chi­nese munt als nieuwe reserve­va­l­u­ta het licht gaat zien, zullen zelfs onze basis­be­hoeften onbe­taal­baar wor­den. Immers, de euro is al niet meer dan een keiz­er zon­der kleren. Alle pensioen‑, bank- en verzek­er­ing­spro­ducten kun­nen de prul­len­bak in. Alleen bezit­ters van edel­metaal in welke vorm dan ook alsmede van grond­stof­fen, agripro­ducten, energie en water zullen deze omslag pijn­loos weten te over­leven. Op grond hier­van zal er straks een nieuwe tweedel­ing plaats vin­den. Voor een beter begrip is het goed ook naar mijn Eras­mus­p­re­sen­tatie te kijken.

Pen­sioen­be­wustz­i­jn:
Intussen is een nieuw fenomeen ver­sch­enen: de pre­miepen­sioenin­stellin­gen (PPI) die de col­lec­tieve pen­sioen­markt kun­nen betre­den. Ze pre­tenderen goed­kop­er te zijn dan de tra­di­tionele mark­t­par­ti­jen. Of dat afgezien van de kosten veel ver­schil maakt, valt sterk te betwi­jfe­len omdat pen­sioen­vorm­ing nog steeds plaats vin­dt bin­nen het raam van de tra­di­tionele vehikels als obli’s, aan­de­len en vast­goed. Alleen aan­de­len gestoeld op reële economis­che groei (Verre Oost­en) of inno­vatie ver­di­enen in dat kad­er sterke aanbeveling.

Nog­maals: het pen­sioen­be­wustz­i­jn dient volledig te zijn gefo­cust op een totale omslag van ons huidi­ge mon­e­taire sys­teem. Zo niet dan zijn de gevol­gen in ter­men van ged­erfde koop­kracht niet te overzien. Zoals men in de V.S. zegt is ​“hard werken voor je geld is niet erg zolang je geld straks maar min­stens twee keer zo hard voor je pen­sioen werkt. Dat kan alleen zon­der blinddoek!

Robert Bron­cel
www​.robert​bron​cel​.com