INFLATIE VER WEG
Tijdens mijn lessen macro-economie leerde ik de volgende formule (ik had nooit verwacht dat deze nog een keer van pas zou komen), en die wil ik gebruiken om uit te leggen dat het vergroten van het geld aanbod niet per definitie hoeft te betekenen dat we met inflatie te maken krijgen.
MV = PY
Waarbij: M = Geld aanbod, V = omloopsnelheid van geld, P = Prijs level, Y = Reële GDP. Door de geldcreatie stijgt de M (uitgaande dat V gelijk blijft) waardoor rechts de P dan wel de Y moet stijgen. Daarbij zitten nu in een recessie, oftewel negatieve groei, dus Y daalt wat er voor zou zorgen dat de P extra hard moet stijgen: dat zou betekenen inflatie.
We zien echter nu dat de miljarden die door de centrale banken en geldmarkten ter beschikking zijn gesteld nog niet de reële economie bereiken. De banken zitten namelijk op het geld (wat ook niet onlogisch is gezien de problemen die zij nog steeds hebben), waardoor de V daalt. Daarnaast verdwijnt hier en daar nog een paar miljard in het grote zwarte gat, wat er dus er niet voor zorgt dat de M stijgt. Tevens is een behoorlijk gedeelte van het beschikbare gestelde geld door de FED en geldmarkten een lening aan de banken, en moet dus worden terug betaald (of dit gebeurd is de vraag).
Als we kijken naar de consumenten dan hoef ik niet te vertellen dat veel de laatste tijd te veel hebben geleend, denk aan hypotheken (vooral in de VS). Nu we in onzekere tijden leven, zullen de mensen eerst hun schulden af gaan betalen. Daarnaast zullen ze gaan sparen voor het geval dat ze dus bijvoorbeeld ontslagen worden. Dit zorgt dus voor een daling van de V, dus deflatie. Dit gaat in zekere zin ook op voor bedrijven die reserves aanleggen voor slechtere tijden.
Wat we dus nu zien; de daling in de huizenprijzen, de toenemende ontslagen, de toenemende faillissementen, de salarisbevriezingen, de schuldenaflossingen etc., zorgen dus voor deflatie. Hierbij kunnen we zelfs in een deflationaire spiraal komen: Als meer bedrijven moeten bezuinigen of zelfs failliet gaan, verliezen meer mensen hun baan, waardoor deze weer minder hebben uit te geven, en dus moeten wederom meer bedrijven bezuinigen of gaan failliet, etc..
Het laatste land in de historie dat echt te maken heeft gehad met deflatie is Japan. Daar gaat het sinds 1990 al bergafwaarts en de overheid blijft geld bij drukken waardoor het tekort momenteel 180% van het GDP is (en er dus geen hoge inflatie is te zien!). Economen zien de volgende punten onder andere als oorzaak:
— Dalende activa: er was sprake van een bubbel in de aandelen markt en in de huizen markt. Toen deze daalden, verkleinde dit het geld aanbod, en dit zorgde voor deflatie.
— Bedrijven/consumenten die insolvabel waren: Bedrijven en consumenten die in vastgoed hadden geïnvesteerd konden de leningen/hypotheken niet meer betalen door de dalende vastgoed prijzen.
— Banken die insolvabel waren: de banken zagen dat sommige leningen niet meer betaald konden worden. Ze moesten reserves aanleggen voor de afschrijvingen in de toekomst op deze “bad loans”.
— Angst dat banken konden omvallen: consumenten waren bang dat banken zouden omvallen en investeerde in obligaties dan wel goud.
Toevallig genoeg zijn deze 4 punten aan de orde vandaag de dag. Het is zelfs zo dat Ierland, een land wat er heel slecht voor staat, al te maken heeft met deflatie. Ook Spanje, staat er tevens ook slecht voor, melde in maart voor het eerst deflatie. Of ik gelijk heb zal de toekomst ons leren, maar onthoud dat tijdens deflatie de schulden nominaal blijven staan, en de schulden dus zwaarder zullen wegen hoe langer de deflatie aanhoudt.
Update (met dank aan “Obama” hieronder):
Ook Engeland (dat Ijsland achterna gaat ben ik bang) melde deflatie (voor het eerst sinds 1960) voor de maand maart.
voor US Markets