
De beurs, de huizenprijzen, de groei van de economie in de VS, de hoge energieprijzen, de oplopende inflatie, het goud dat uitbreekt, de hogere consumptie en vooral de grote schulden zorgen ervoor dat de situatie in de VS onder geen enkel beding uit de hand mag lopen … Een vonk op de financiële markten en er kan een situatie ontstaan die we nooit eerder hebben meegemaakt … Maar, zolang het goed gaat en wordt geaccepteerd lijkt er geen vuiltje aan de lucht … In deze column bekijken we de situatie even hoe fel men op dit ogenblijk gebruik maakt van de overwaarde om zo aan geld te komen om vooral te consumeren … Een duidelijke vraag naar zeer grote problemen …
Het Amerikaanse afrekenmoment…
Wanneer men onze (groot)ouders vraagt naar hun financiële positie, dan wordt één ding wel erg snel duidelijk: het maken van schulden is een taboe en dat vermijd je beter zoveel mogelijk. En als ze al een schuld waren aangegaan, bijvoorbeeld voor de aankoop van een huis, dan zorgden ze er wel voor dat die weer zo snel mogelijk wordt afgelost. Hoeveel ‘oudjes’ die al heel lang in een huis wonen, bezitten dit object niet al jarenlang vrij van schulden?
De huidige generatie gaat daar kennelijk heel anders mee om. Of je nu in Australië, Amerika of Europa (de consumerende driehoek) woont, schulden maken moet kunnen. Welke Nederlander is er nu helemaal vrij van schulden? Dat zijn er maar weinig. Is de financiële positie slecht, dan zijn er – zo blijkt uit recente gegevens – al gauw huishoudschulden. Maar ook als je het wat beter hebt en je een woonhuis hebt gekocht met hypotheek, bestaan er mogelijkheden om met extra schulden de zorgen in het leven weg te poetsen. Toch?
Vermogenswinsten die worden gemaakt met een woonhuis dat 5 tot 10 jaar geleden werd gekocht kan men normaal gesproken pas bij de verkoop van het huis realiseren. Het ‘liquide maken’ van de overwaarde is echter wel een optie. Veel banken werken er maar al te graag aan mee aangezien het huis als onderpand voor de (hypothecaire) vordering wordt gegeven. En wat biedt er tegenwoordig een grotere zekerheid dan een woonhuis. Toch?
De Amerikanen weten als geen ander hoe dit ‘trucje’ werkt. Onderstaande grafieken maken dat absoluut duidelijk:


In de linkergrafiek is zichtbaar hoe populair ‘equity cash-outs’ zijn. De stijging in de grafiek – ofwel het liquide maken van de overwaarde door het aangaan van extra leningen – is explosief. Dit gaat ook goed zolang het economisch goed gaat. Maar op het moment dat het minder gaat, gaat die schuldenlast tegen je werken. En kennelijk hebben veel Amerikanen het inmiddels al behoorlijk lastig.
De rechtergrafiek laat zien dat er al geruime tijd niet meer gespaard wordt. In tegendeel, er wordt in ruime mate ‘ontspaart’. Bijna 600 miljard dollar werd er al gemeten tot en met het derde kwartaal van 2005 aan het huishoudspaargeld onttrokken. Dit wordt eerst en vooral een probleem als het minder goed gaat met de beurs, de huizenmarkt en vooral met de economie. Want als deze buffer nu al wordt opgeconsumeerd, hoe moet het dan verder als je ontslagen wordt? Of als er een echtscheiding volgt terwijl de huizenmarkt een deuk heeft opgelopen, hoe kom je daar dan uit met de bank? Saneren, failleren, liquideren? Of … ??
Kortom, het gaat goed zolang het goed gaat. Maar als je naar de Amerikaanse parameters kijkt, gaat het niet om de vraag óf het afrekenmoment komt, maar wanneer. En als deze sneeuwbal eenmaal gaat rollen, kan het hard gaan met een behoorlijke lawine die we over ons heen krijgen.…
Een ander punt van grote zorgen blijft natuurlijk het grote aantal schulden in vergelijking met de groei van de economie ofwel de GDP. Dat overtreft de 300% al ruim zoals u op de grafieken kunt zien. En wanneer hebben we dit eerder gezien? … Exact, juist voor de bekende “Great Depression” .…
Guy Boscart
© US Markets