Goud heeft weer een ijzersterk jaar achter de rug. Als enige metaal heeft goud nu al negen achtereenvolgende jaren een hogere gemiddelde jaarprijs laten zien. Dit jaar is de gemiddelde prijs tot nu toe ongeveer 970 US Dollar. Op 3 december 2010 werd de hoogste slotkoers ooit bereikt van 1.218,25 US Dollar, vooral dankzij het bericht dat de Centrale Bank van India 200 ton goud had gekocht van het IMF. Sindsdien is de goudprijs met ongeveer 100 US Dollar gedaald. De belangrijkste oorzaak van deze daling is de plotselinge stijging van de US dollar dankzij een aantal positieve signalen over de Amerikaanse economie. Een downtick in de uptrend of de ommekeer?
In deze update een korte samenvatting van zeven onderwerpen die momenteel spelen op de goudmarkt en tot slot de vooruitblik van het RBS commodity team voor de goudprijs de komende jaren.
1. De US dollar.
Een van de belangrijkste drijfveren voor de stijging van de goudprijs is de dollar. De dollar is in toenemende mate gecorreleerd aan de risicobereidheid van de markt, aangezien de dollar door de lage rente gebruikt wordt als ‘funding currency’ om posities in andere markten in te nemen (zogenaamde carry trades). Met andere woorden; als de risicobereidheid toeneemt, verkopen investeerders US dollars om te investeren in meer riskante markten, waardoor de dollar verzwakt en de goudprijs stijgt. Daarnaast leeft de angst dat de dollar bij een eventuele verdere verzwakking zijn positie als wereldmunt kan gaan verliezen. Goud wordt door centrale banken gebruikt als alternatief voor de dollar, en ook als bescherming tegen een verdere verzwakking (zie ook punt 7).
2. Goede economische cijfers; goed voor de goud?
Over het algemeen is de invloed van goede economische cijfers positief voor goud om twee redenen; het leidt tot meer aankopen van juwelen, en in de VS kan het leiden tot een lagere dollar door toenemende risicobereidheid. Betere cijfers wakkeren ook weer de vrees aan voor inflatie, wat ook positief is voor goud. Als echter zoals nu betere cijfers een hogere renteverwachting in de VS tot gevolg hebben, leidt dit tot een sterkere dollar, en is het effect voor goud negatief.
3. De kredietcrisis
De problemen in Dubai hebben de wereld eraan herinnerd dat de kredietcrisis en de problemen bij de banken wellicht toch niet tot het verleden horen. Als het financiële systeem nogmaals getest gaat worden als de stimuleringsmaatregelen van de overheid aflopen is de vrees dat er misschien niet genoeg geld is om alle banken te redden. Onzekerheid hierover creëert weer vraag naar goud.
4. Portfolio management
Doordat goud met de meeste andere assetcategorieën een negatieve correlatie vertoont is een belegging in goud voor portfolio managers een aantrekkelijke manier om de performance of in ieder geval de volatiliteit van de portfolio te verlagen. Door de goede performance van goud en de onzekerheid over de kracht van het herstel is de behoefte naar goud om deze reden alleen maar toegenomen.
5. Inflow door beleggers
De populariteit van beleggen in goud door middel van beleggingsinstrumenten zoals ETF’s, Turbo’s en Certificaten is met de goudprijs meegestegen. Wereldwijd wordt het grootste deel hiervan belegd in ETF’s. In 2009 is tot begin december de onderliggende goudpositie van Goud ETFs toegenomen met 575 ton (waarde 17,4 miljard US dollar). RBS schat de mijnproductie in 2009 op 2500 ton, dus de ETF inflow is dit jaar ongeveer gelijk aan 23% van de mijnproductie.
Naast de meer langere termijn beleggers of investeerders zijn er ook veel korte termijn traders of speculanten actief op de goudmarkt. Op COMEX (het Amerikaanse Commodity Exchange) stond op 4 december de netto Long positie van speculatieve posities op een recordhoogte van 958 ton. De definitie van een speculatieve positie is enigszins arbitrair, maar hoe dan ook, als het sentiment veranderd, zal deze relatief grote positie snel gesloten kunnen worden, waarbij de impact op de goudprijs negatief zal zijn.
6. Fysieke vraag
De vraag naar goud voor juwelen stond in 2009 op een laag pitje. Het Indiase huwelijksseizoen, gevolgd door Kerst en vervolgens het Chinese nieuwjaar kan hier nieuw leven in blazen. Als de goudmarkt echter volatiel blijft is dat voor de juwelensector negatief, wat weer druk op de goudprijs tot gevolg kan hebben en daardoor verdere volatiliteit.
7. De officiële sector
Een van de meest spectaculaire berichten op goudgebied dit jaar was de verkoop van 200 ton goud door het IMF aan India ter waarde van bijna 7 miljard US Dollar. Het IMF had al aangekondigd ongeveer 400 ton te willen verkopen, bij voorkeur buiten de markt om direct aan centrale banken of overheden, dus het was niet een totale verrassing. Voor velen was het wel een verassing dat India en niet China de koper was. Sindsdien heeft het IMF nog wat goud verkocht aan Sri Lanka en Mauritius. De vraag voor volgend jaar is hoe het IMF de resterende 200 ton gaat verkopen. India en China blijven geïnteresseerd, maar niet tegen elke prijs. Als het IMF geen centrale bank vindt om het direct aan te verkopen, en het via de open markt verkoopt, kan de goudprijs dalen. Uiteindelijk lijkt het er wel op of centrale bankiers weer netto kopers zijn van goud vanwege de waardevastheid, courantheid en risicomanagement. In het verleden zijn centrale banken echter slechte market timers geweest op het gebied van goud, dus of dit een goed teken is, valt nog te bezien.
Vooruitzichten
Op langere termijn blijft het RBS commodity team positief; het aanbod vanuit mijnen is beperkt, de vraag naar juwelen is (nog) laag en de angst voor inflatie blijft op de achtergrond aanwezig. Ook in reële termen heeft de goudprijs ook nog veel upside (zie grafiek). Echter, veel van de onzekerheid over het financiële systeem is al in de prijs verwerkt, en door de grote speculatieve posities en mogelijke impact van IMF verkopen, houdt het RBS commodity team volgend jaar rekening met veel volatiliteit op de goudmarkt. Het devies is daarom: trouw niet met goud, maar ga er een latrelatie mee aan!
2010 – 2011 wordt volgens het RBS commodity team voor goud een periode van prijsconsolidatie om vervolgens in de jaren erna verder te stijgen. Het RBS commodity team verwacht in 2010 een gemiddelde goudprijs van 1000 US dollar, 1075 US Dollar in 2011, 1200 US Dollar in 2012 en 1300 US dollar in 2013 . Hoewel het mogelijk is dat de 1000 US dollar grens weer wordt gepasseerd verwacht RBS dat deze grens eerder een bodem zal vormen dan een plafond.
De reële, nominale en door RBS verwachte goudprijs van goud in de periode 1972 – 2013.
Bron: LBMA en RBS.
Dit artikel is gebaseerd op research van het RBS commodity team. Op het moment van schrijven heeft Erik Mauritz een positie in een Goud Turbo Long.
Erik Mauritz werkt bij het door The Royal Bank of Scotland plc overgenomen gedeelte van ABN AMRO Bank N.V. (ABN AMRO) en is verantwoordelijk voor Turbo’s en Certificaten. Zijn beloning is afhankelijk van de prestaties van ABN AMRO en is niet gekopppeld aan de standpunten en aanbevelingen opgenomen in deze column. Hij schrijft deze column op persoonlijke titel. Zijn mening kan derhalve afwijken van de visie van ABN AMRO. De informatie in deze column dient niet te worden beschouwd als individueel beleggingsadvies of als een invididuele aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. ABN AMRO staat onder toezicht van de AFM. Turbo’s en Certificaten maken onderdeel uit van de bedrijfsactiviteiten die door The Royal Bank of Scotland Plc zijn overgenomen en zullen na de definitieve opsplitsing van de ABN AMRO groep, in de RBS groep worden voortgezet. Klik hier voor een beschrijving van de samenwerking tussen ABN AMRO Bank N.V. en US Markets.