Backwardation in futures wil zeggen dat de toekomstige prijs lager ligt dan de huidige (spot) prijs.
Even 2 voorbeelden:
-Veel AEX fondsen keren in een bepaalde maand dividend uit; het is aantrekkelijker om de AEX aandelen nu al in bezit te hebben dan bijvoorbeeld een maand later, de AEX future voor de volgende maand noteert derhalve lager dan de (spot) AEX en is dus in backwardation.
-Bij agrarische producten zijn futures bijna altijd in backwardation; een appel aan de boom is bijvoorbeeld duurder dan de bloesem
.
Het omgekeerde is contango, wat wil zeggen dat de toekomstige prijzen hoger zijn dan de huidige (spot) prijs. Iets wat we nu bijvoorbeeld duidelijk zien in de oliemarkt.
De oliemarkt gaat ervan uit dat de olieprijs op korte termijn laag zal zijn door “deleveraging” en door vraaguitval vanwege de recessie, maar op termijn verwacht men toch weer hogere prijzen dan het huidige prijspeil.
.
De futures in de goudmarkt zijn eigenlijk altijd in contango.
Dit is ook volstrekt logisch vanwege het feit dat goud geen rente uitkeert en dus niet rendabel is om aan te houden. Er is dus een rentevoordeel bij het kopen van een goudfuture (met kleine margin).
Ook brengt het aanhouden van fysiek goud extra kosten met zich mee; (waarde)transport en (beveiligde)opslag in een kluis.
En goudfutures zijn makkelijker verhandelbaar dan fysiek goud.
.
Toch zijn begin deze maand de goudfutures in backwardation gegaan.
.
Eind november leek het er al op; 3 maands goud bijna onder spot
.
4 december was het zover: de goudfutures van de maanden december, januari en februari noteerden in backwardation.
.
Wat kunnen hier de mogelijke oorzaken voor zijn?
.
Allereerst kunnen we stellen dat de vraag naar fysiek goud (goudprijs nu) groot moet zijn, groter in ieder geval dan toekomstige goudverplichtingen op papier. De berichten die we her en der lezen over gouduitleveringen, muntenverkoop etc. worden hierdoor eigenlijk bevestigd. De onrust in de financiële wereld heeft o.a. een vlucht in fysiek goud tot gevolg.
Ten tweede kunnen we stellen dat veel beleggers kennelijk goudfutures minder aantrekkelijk vinden dan fysiek goud.
Dat zou om de volgende redenen kunnen zijn:
- Het rentevoordeel is met name in de USA, Zwitserland en Japan zo goed als weggevallen (rendement op kort staatspapier is nagenoeg nul).
- Onzekerheid of de tegenpartij in de future over een tijdje nog bestaat.
- Onzekerheid of het goud er ook daadwerkelijk wel is aangezien veel futures nooit werden opgevraagd maar voor de einddatum gesloten werden en/of doorgerold.
- Onzekerheid of de spelregels niet tussentijds worden veranderd. Bij grote financiële onrust kan de overheid bijvoorbeeld fysieke uitlevering aan banden leggen of anderszins de spelregels veranderen. Iets wat de gebroeders Hunt ook overkomen is (ZIE eerdere column over $ilver).
-
Al met al is het een opvallende ontwikkeling en lijkt de onderhuidse spanning in het financiële stelsel eerder groter te worden dan kleiner.
Goud in backwardation : we beleven historische tijden.
.
.
Rik Veldhuis
Columnist voor US Markets