Goud en de US Dollar: een open relatie?
Zoals goudbeleggers weten (of deze dagen wellicht vrezen), is er een verband tussen de goudprijs en de US dollar. Voor goudbeleggers is de toekomst van de US Dollar dus van belang, en deze is momenteel onzeker zolang onduidelijk is wat het uiteindelijke effect is van alle stimuleringspakketten. Op basis van research van de commodity analisten van RBS wordt in dit artikel eerst gekeken naar de goud/dollar relatie in de afgelopen jaren en vervolgens een blik geworpen op de toekomst.
Het leidt geen twijfel dat de verzwakking van de US Dollar een van de belangrijkste oorzaken is geweest van de goud bullmarkt in de periode 2001 tot de top in maart 2008. Na de val van Lehman in september 2008 is de relatie goud / US dollar echter in een aantal nieuwe fases terechtgekomen. In deze periode van ongeveer 9 maanden zijn er drie momenten (vier fases) waarbij de relatie is veranderd. In onderstaande grafiek is voor de gehele periode de goudprijs afgezet tegen de US Dollar index. De US Dollar index is de waarde van de US Dollar ten opzichte van een mandje van verschillende valuta.
De statistische indicator R2 is gebruikt om de sterkte van de relatie tussen de US Dollar index en de goudprijs weer te geven. R2 kan een waarde hebben van 0 tot 1. Een R2 van 0 zou aangeven dat de bewegingen van goud en de US Dollar index geen enkele relatie met elkaar hebben en bij een waarde van 1 wordt elke beweging van de US Dollar gevolgd door een beweging van goud.
Periode 1: voor de val van Lehman (Jan 07 – Sep 08)
In de periode van januari 2007 tot september 2008 was de goudprijs onderhevig aan vele invloeden, maar zoals blijkt uit de hoge R2 van 0,90 was de US Dollar de voornaamste drijfveer van bewegingen in de goudprijs.
Periode 2: na de val van Lehman (Sep 08 – Dec 08)
Na de val van Lehman, een van de cruciale momenten in de crisis, belandde goud en de dollar in een periode van hoge volatiliteit en verzwakte de relatie. Maar zoals blijkt uit een R2 van 0,68 bleef de relatie wel stand houden. De goudprijs kwam onder druk door een verzwakkende US Dollar in de periode augustus – november 2008, en deze druk werd vergroot door gedwongen verkopen van investeerders die te maken kregen met margin calls door de teruggelopen liquiditeit in het financiële systeem.
Periode 3: begin stimulus en bail-outs (Jan 09 – Apr 09)
Na 1 januari 2009 verzwakte de Goud/Dollar relatie zodanig dat R2 daalde naar 0,26. In dit eerste kwartaal werd de ‘perfect storm’ van algehele risicoaversie gecreëerd waardoor de goudprijs zich kon onttrekken aan de invloed van de US Dollar. Zowel Goud als de US Dollar werden in deze periode gezien als safe havens, wat zelfs resulteerde in een inverse relatie.
De eerste tekenen dat de relatie weer ging terugkeren naar het vertrouwde patroon waren te zien op 18 maart toen de Fed aankondigde om gebruik te gaan maken van ‘quantitive easing’. Quantitative easing is een van de mooiste eufemismen van het jaar, en betekent volgens sommigen eigenlijk ‘de geldkraan openzetten’. Hoe je het ook wil noemen; het betekende een verzwakking van de US Dollar, en een hernieuwde interesse voor goud als hedge tegen een verzwakking van de US Dollar.
Periode 4: Na de G20
Tijdens de G20 werd voor velen duidelijk dat niet alleen de VS, maar ook andere landen bereid waren om “whatever it takes’ te doen om de wereldeconomie draaiende te houden. Een gezamenlijk front dus eigenlijk tegen deflatie, wat inflatie kan betekenen. De risicobereidheid nam weer toe, wat leidde tot een verkoop van US Dollars. Na de G20 veranderde de rol van goud van safe haven naar hedge tegen inflatie en een verzwakkende US Dollar. In dit nieuwe klimaat werd de goud / US dollar relatie weer net zo sterk als voor de val van Lehman, en R2 steeg weer naar 0,90.
De toekomst: win-win situatie voor goud
Zoals uit voorgaande analyses blijkt is er over het algemeen een zeer sterke relatie tussen Goud en de US Dollar. Het RBS FX (valuta) team verwacht een Euro/Dollar koers van 1,40 in Q3 2009, en 1,45 in Q4 2010. De verwachting van andere analisten (Bron Bloomberg) voor eind 2009 lopen sterk uiteen van 1,16 tot 1,55. Als de huidige Goud/US dollar relatie stand houdt zou dat een goudprijs inhouden van tussen de 765 USD en 1072 US Dollar. Onze RBS analisten denken echter dat de goud/dollar verhouding meer een open relatie is dan een huwelijk, waarbij goud kan profiteren in zowel een omgeving van inflatie (zwakkere dollar) als deflatie (sterkere dollar). Ook is goud een aantrekkelijke manier om diversificatie in een portefeuille aan te brengen.
Inflatie
Het slagen van alle kwantitatieve en andere stimuleringsmaatregelen is nog verre van zeker, maar zal hoe dan ook een toename betekenen van overheidsschulden. Inflatie is dan mogelijk een aantrekkelijke manier om deze schuldenlast te beperken. In onderstaande grafiek staan de inflatieverwachtingen weergegeven zoals blijkt uit zogenaamde inflatieswaps. Hieruit blijkt dat de inflatieverwachting weer aan het stijgen is, wat goud aantrekkelijk maakt als hedge tegen een hieruit voortvloeiende zwakkere US dollar.
Deflatie
De kansen op een economisch herstel, in welke vorm dan ook (u,v of w), zijn de laatste weken toegenomen, maar toch houden veel beleggers nog rekening met de een ‘Armageddon’ scenario. Hierbij dalen de markten net als in 1929 na een korte periode van herstel weer verder (zie de onderstaande tabel). Als de markt ook maar een hint geeft dat deze kans groter aan het worden is, zal goud weer als ‘safe haven’ extra aantrekkelijk worden.
Diversificatie
De risicoaversie is in Q2 2009 wat afgenomen, maar de vraag naar manieren om risico te managen is enorm toegenomen. Door de onzekerheid over de wereldeconomie en de lage correlatie met andere asset categorieën zoals aandelen is goud om deze reden een aantrekkelijke belegging voor institutionele beleggers. Ook onder particulieren is de interesse voor goud groot, zoals blijkt uit de verkopen van gouden munten, goudstaven en natuurlijk beleggingsproducten zoals Turbo’s en Certificaten. RBS verwacht dat de vraag uit deze hoek zal toenemen en dat de om deze reden aangehouden posities een meer lange termijn karakter gaan krijgen. Sinds vorige week kunnen ervaren, actieve Nederlandse beleggers via marketindex ( www.rbs.nl/marketindex ) overigens ook 5 dagen per week, 24 uur per dag, zonder transactiekosten op de goudprijs inspelen.
Overige positieve factoren
- De goudproductie is stabiel en biedt weinig ruimte voor uitbreiding.
- Verkopen door centrale banken nemen af, en sommige centrale banken zijn inmiddels goud aan het kopen (bijvoorbeeld China en Rusland).
- Op dit moment is de vraag naar goud voor juwelen zwak, maar de verwachting is dat een mogelijk herstel van de wereldeconomie gedreven zal worden door Azië, waar tegenwoordig ook de grootste vraag vandaan komt voor juwelen.
Samenvattend is er in de meeste periodes een sterke relatie tussen goud en de US dollar, maar zijn er factoren die deze relatie kunnen ondermijnen. Dit kan betekenen dat goud mogelijk kan stijgen zowel bij inflatie als deflatie, waarbij de vraag door de toenemende behoefte aan risico management verder wordt ondersteund.
Erik Mauritz
voor US Markets
Erik Mauritz werkt bij het door The Royal Bank of Scotland plc overgenomen gedeelte van ABN AMRO Bank N.V. (ABN AMRO) en is verantwoordelijk voor Turbo's en Certificaten. Zijn beloning is afhankelijk van de prestaties van ABN AMRO en is niet gekopppeld aan de standpunten en aanbevelingen opgenomen in deze column. Hij schrijft deze column op persoonlijke titel. Zijn mening kan derhalve afwijken van de visie van ABN AMRO. De informatie in deze column dient niet te worden beschouwd als individueel beleggingsadvies of als een invididuele aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. ABN AMRO staat onder toezicht van de AFM. Turbo's en Certificaten maken onderdeel uit van de bedrijfsactiviteiten die door The Royal Bank of Scotland Plc zijn overgenomen en zullen na de definitieve opsplitsing van de ABN AMRO groep, in de RBS groep worden voortgezet. Klik hier voor een beschrijving van de samenwerking tussen RBS en US Markets.