De Franse toezichthouder Autorité des Marchés Financiers (AMF) zou bewijzen hebben dat beleggers de markt voor staatsobligaties hebben willen beïnvloeden, schreef het Financiële Dagblad op 16 september 2010. Een doodeng bericht, naar mijn mening.
De AMF vindt het laakbaar dat beleggers short gingen op staatsobligaties terwijl ze nooit de bedoeling zouden hebben gehad de onderliggende waarden (de staatsobligaties) te gaan leveren. Natuurlijk, als beleggers op de gestelde termijn geen obligaties kunnen leveren, of bijvoorbeeld niet aan de margin call kunnen voldoen, dan wordt een spelregel overtreden en moet er worden ingegrepen. Maar hier lijkt het niet te gaan over een gepleegd strafbaar feit, maar over de intentie een strafbaar feit te gaan plegen. Als intenties even strafbaar gaan worden als feiten, dan begeven we ons op uiterst glad ijs. Vooral wanneer die intenties alleen maar vermeende intenties zijn.
Ik ben ervan overtuigd dat het financieel systeem niet instabiel is geworden omdat beleggers gingen speculeren op de instabiliteit ervan: dat is het omdraaien van oorzaak en gevolg. Sinds de afschaf van de goudstandaard hangt ons financieel systeem enkel samen door vertrouwen: vertrouwen dat u morgen nog een brood kunt kopen met uw eurobiljetten en munten, vertrouwen dat aan het einde van de maand uw salaris wordt bijgeschreven, enz. Zowel Greenspan als Bernanke hebben regelmatig gewezen op het cruciale belang van vertrouwen in het financieel systeem. Maar de voor iedereen zichtbare instabiliteit van het financieel systeem, die tot uiting komt in bankfaillissementen, grootschalig overheidsingrijpen, en massale werkloosheid geeft zelfs voor een leek op monetair gebied geen aanleiding er veel vertrouwen in te hebben.
Vertrouwen komt te voet en gaat te paard, zo luidt het gezegde. Beleggers die zich willen indekken tegen de plotselinge instorting van het financieel systeem kopen goud: vertrouwen is goed, denken ze, maar controle is beter. Goudbeleggers hebben feitelijk het vertrouwen al verloren. Als in de nabije toekomst dollar en euro daadwerkelijk instorten, krijgen de goudinvesteerders dan een proces aan hun broek omdat zij, doordat zij het systeem niet vertrouwden, aanleiding gaven aan andere beleggers om het systeem niet te vertrouwen? Zullen ze ervan worden beschuldigd moedwillig het systeem aan het wankelen te hebben gebracht, omdat daarmee hun investering (het goud) in waarde ging stijgen? Als dit de redeneertrend van de toekomst is, dan kan men net zo goed mensen die een verzekering afsluiten (om eender wat) in het cachot gaan smijten. Want met het aangaan van een brandverzekering, zo luidt dan de redenering, hoop je er stiekem op dat je huis in vlammen zal opgaan…
Zo gek zal het hopelijk niet worden. En ik erken ook graag dat er problemen zijn met dat naked shorten. Zuiver menselijk bekeken kan het niet de bedoeling zijn dat grote spelers, d.w.z. financiële instituten die over het kapitaal beschikken om de shorts uit te schrijven, alle kleine spelers kapot maken of opkopen. Ik denk alleen niet dat een verbod op naked shorten dat probleem kan oplossen. Het enige wat er dan gaat gebeuren is dat er nieuwe derivaten worden bedacht die precies hetzelfde doen maar een andere naam hebben. Gelukkig bestaat er een effectievere manier om een einde te maken aan financieel terrorisme, en wel door het nagenoeg onmogelijk te maken. Het zal namelijk veel moeilijker worden om een land kapot te speculeren wanneer een financiële instelling die short gaat, de margin in baar goud moet opzij zetten. Natuurlijk zullen een heleboel instellingen in hun hemd staan (over naked short gesproken) omdat ze het baar goud niet bezitten en dus eerst moeten aanschaffen. Het ongebreidelde short gaan wordt zo serieus aan banden gelegd, en dat is precies wat we willen bereiken! Dus, naked short is okay, maar wel met gouden margin. Dat ene simpele wetje zou onmiddellijk een einde maken aan een heleboel problemen in de derivatenmarkt. Wellicht is het tijd om een petitie te starten…
Jarl Kampen
voor US Markets