De volatiliteit vierde de afgelopen week wederom hoogtij op de effectenbeurzen. De aandelenmarkten bereikten vorige week vrijdag een nieuw dieptepunt van het jaar. De Amerikaanse markten herrezen vervolgens wonderbaarlijk uit hun as. President-elect Barack H. Obama schoof ‘wereldeconomieredder’ Timothy Geithner als minister van Financiën naar voren. Bovendien werd het noodlijdende Citigroup gereanimeerd middels een $ 20 miljard kostende kapitaalsinjectie plus een garantie van $ 306 miljard.
Beleggers reageerden opgetogen waardoor de effectenbeurzen sterk konden herstellen. Het moge duidelijk zijn: er wordt duidelijk geen Cold Turkey geserveerd. In plaats van dat de ‘kredietjunk’ abrupt van zijn verslaving wordt afgeholpen, worden er juist miljarden aan euro’s en dollars in de financiële markten gepompt. Vooralsnog resulteert dit in bear market rallies die een kort leven beschoren lijken te zijn. De vraag is nu of het herstel van de afgelopen week eveneens tot deze categorie behoort. De Amerikaanse indices hebben lagere bodems geplaatst. De stijging die erop volgde, vindt nog steeds plaats binnen de sterk dalende trend. Voordat we van een echte verbetering van het sentiment kunnen spreken, dient het herstel door te zetten. Zowel de Nasdaq, de Dow Jones als de S&P500 worstelen met dalende weerstandslijnen. Deze zullen moeten worden doorbroken om van een trendomkeer te kunnen spreken.
Rente op zoek naar de bodem
Vanwege de aanhoudende en steeds verergerende kredietcrisis blijven beleggers aandelen mijden en vluchten daarbij in staatsobligaties. Hierdoor blijft de rente onder druk staan. Het is opmerkelijk dat veel beleggers genoegen nemen met een rentevergoeding van circa 3,68% per jaar. Zeker gezien de (officiële Europese) inflatie (3,2% in oktober), belasting (1,2%) plus het risico van dalende obligatiekoersen. De rente daalde vanaf een hoogtepunt rond 4,85% en bevindt zich sinds de zomermaanden in een sterk dalende trend. De doorbraak van de bodem van dit jaar heeft de dalende trend een nieuwe impuls gegeven, waarbij er zelfs sprake is van een failure van het omgekeerde kopschouderpatroon. Dit veroorzaakt extra druk op de rente. Inmiddels is de rente zelfs ten prooi gevallen aan het gevaarlijke deflatiemonster: in oktober daalden de Amerikaanse consumentenprijzen met 1% (op maandbasis). Beleggers vrezen dat kopers, net als de afgelopen twintig jaar in Japan, gaan staken. Immers: waarom vandaag iets kopen als het morgen goedkoper is? Door deflatie kan de rente, net als in Japan, wellicht dalen tot 0.
Nikkei in consolidatiefase
De Japanse index noteerde 20 jaar geleden rond 40.000 punten. Sindsdien bevindt de Japanse index zich in een afschuwelijke bear market. Beleggers die een buy and hold-strategie hanteerden, staan inmiddels op een verlies van circa 80%. Daarbij zijn de inflatie en belasting nog buiten beschouwing gelaten. De doorbraak van de horizontale steun rond 12.000 punten vormde de genadeklap, waardoor de index opnieuw in een vrije val belandde. Eind oktober doorbrak de Nikkei zelfs de bodem van 2003, zodat de index de laagste slotstand in meer dan een kwart eeuw moest optekenen. De Nikkei toont het resultaat van een pappen-en-nathouden-beleid. In het Westen gebeurt nu vrijwel hetzelfde: de centrale banken en overheden pompen miljarden in een ziek financieel systeem, dat bezweek onder grootschalige (vastgoed)speculatie en verlaagden daarbij de rente tot bijna nul. De Japanse economie is eveneens weer in een recessie beland, waardoor er zich nieuwe wolken samenpakken boven het ‘land van de rijzende zon’. Het is niet te hopen dat Japan een leading indicator is voor het Westen, want dan gaan we een aantal lange jaren durende barre winter tegemoet.
EuroStoxx50 test dalende weerstandslijn
De brede Europese index geeft een goed beeld van de technische staat van ons continent. De dalende trend is onverminderd intact. In november vormde de Stoxx50 zelfs een lagere bodem ten opzichte van oktober. Momenteel test de index de dalende weerstandslijn vanaf september zodat de dalende trend intact blijft, ondanks het krachtige herstel van de afgelopen week. Procentueel lijkt de herstelbeweging van de afgelopen week veel, maar in een breder perspectief geplaatst, is dit slechts een rimpeling. Er zal een positieve impuls moeten komen om het sentiment structureel te doen keren. Is de redding nabij nu de nood zo hoog is? Vooralsnog blijven beleggers sceptisch ten aanzien van de miljarden kostende noodplannen. Vertrouwen komt ook nu te voet en gaat te paard.
Met vriendelijke groet,
www.beursbulletin.nl
www.beleggen.com
Harm van Wijk
Wilt u dit dagcommentaar per e‑mail ontvangen? Klik dan op bovenstaande link.