FED GEEFT RALLY EEN NIEUWE ZET

Gis­ter­avond besloot de cen­trale bank van de VS tot een vol­gende stap in zijn beleid de economie weer aan de praat te kri­j­gen. De Fed maak­te bek­end om de komende zes maan­den voor een bedrag van 300 mil­jard dol­lar staat­soblig­aties te gaan aankopen. De finan­ciële mark­ten waren volledig ver­rast. In een unanieme besliss­ing werd tevens besloten om de bestaande programma’s om

DE FED GEEFT RAL­LY EEN NIEUWE ZET

Gis­ter­avond besloot de cen­trale bank van de VS tot een vol­gende stap in zijn beleid de economie weer aan de praat te kri­j­gen. De Fed maak­te bek­end om de komende zes maan­den voor een bedrag van 300 mil­jard dol­lar staat­soblig­aties te gaan aankopen. De finan­ciële mark­ten waren volledig ver­rast. In een unanieme besliss­ing werd tevens besloten om de bestaande programma’s om hypotheekoblig­aties op te kopen verder voort te zetten. De Dow Jones-index veerde onmid­del­lijk op van een ver­lies eerder op de dag van 1 % naar een slotwinst van 1,2 %. Veel spec­tac­u­laird­er was de reac­tie op de oblig­atiemarkt. De rente op 10-jaars staat­soblig­aties daalde in een ruk met niet min­der dan een 0,5 % naar 2,52 %. Ter vergelijk­ing, dat is het equiv­a­lent van een sti­jging van 500 pun­ten van de Dow Jones-index. De dol­lar ver­loor door deze actie behoor­lijk ter­rein ten opzichte van de euro naar 1,3460.

De cen­trale bank had zich enkele maan­den gele­den reeds lat­en ont­vallen dat het stim­u­ler­ings­beleid na de meest recente ver­lag­ing van de rente naar bij­na 0 % nog niet voor­bij was. Het zou des­gewenst kun­nen over gaan tot een beleid van ​“quan­ti­ta­tive eas­ing”, het aankopen van staat­soblig­aties. In feite betekent dat niets anders dan het op volle toeren lat­en draaien van de geld­persen daar de cen­trale bank deze staat­slenin­gen koopt met zelf gecreëerd geld. Hier­mee ver­g­root de cen­trale bank de hoeveel­heid geld in omloop en bereikt zij het­zelfde als wan­neer zij de rente zou ver­la­gen. De doel­stelling is dan ook om beleg­gin­gen in staat­slenin­gen zeer onaantrekke­lijk te mak­en en beleg­gers er toe aan te zetten hun risi­co-aver­sie opz­ij te zetten. Daar­door zou de rente op bedri­jf­slenin­gen en hypotheken verder kun­nen dalen. 

De cen­trale bank was in een eerder sta­di­um reeds over gegaan tot het opkopen van hypotheekoblig­aties. En met suc­ces want het beoogde doel – een forse ver­lag­ing van de hypotheekrente — werd er mee gere­aliseerd. De rente op de 30-jarige hypotheekrente daalde van 6,5 % naar 5 %. De mark­ten had­den verdere stap­pen op dit ter­rein echter totaal niet verwacht daar de gou­verneur van de cen­trale bank – Ben Bernanke – de laat­ste tijd geen enkele indruk had gegeven tot deze stap over te willen gaan. Recente actie van de Bank of Eng­land – de cen­trale bank van het Verenigd Koninkrijk – moeten hem en zijn collega’s van de Fed echter op andere gedacht­en hebben gebracht. De Bank of Eng­land was kort­gele­den overge­gaan tot het aankopen van Gilts – Engelse staat­soblig­aties – met als resul­taat dat niet alleen de risi­cov­ri­je rente maar ook de rente op bedri­jf­slenin­gen een behoor­lijk eind was gedaald. De lagere hypotheekrente zou weer kop­ers naar de huizen­markt moeten lokken in de komende maan­den. Dat zou de huizen­pri­jzen kun­nen stut­ten en daarmee de beste­d­ingsruimte van de Amerikaanse con­sument. Boven­di­en zou het de waarde van de hypotheekoblig­aties ver­hogen. En dat komt de banken dan weer ten goede. Deze hypotheekoblig­aties lagen immers aan deze kredi­et­cri­sis ten grond­slag. Kor­tom, met deze maa­tregel slaat de Fed meerdere vliegen in één enkele slag.

De mark­ten reageer­den zoals gezegd volledig ver­rast. De Dow Jones-index zou de dag uitein­delijk sluiten op 7486 pun­ten. Daarmee is deze index sinds de recente bodem van nog geen twee weken gele­den van 6440 pun­ten al weer met ruim 16 % geste­gen. En dat in maar 8 beurs­da­gen! Nog opval­len­der was de reac­tie van de bankaan­de­len. Deze waren al enige tijd bezig aan een ver­rassend sterke ral­ly sinds de bodem van begin deze maand en gin­gen in reac­tie op het nieuws van gis­ter­avond met nog eens 11 % verder omhoog. De veel gevol­gde Keefe, Bruyette & Woods Bank-index – met daarin opgenomen de belan­grijk­ste banken van de VS – is inmid­dels geste­gen naar 30,13 dol­lar. Min­der dan twee weken gele­den werd er nog een bodem gezet van 17,75 dol­lar. Een sti­jging van bij­na 70 %. Hoe­zo bear­mar­ket rally?

De cen­trale bank geeft hier­mee aan alles in het werk te zullen stellen de economie van de VS niet verder te willen lat­en afgli­j­den. De nood was onder­tussen ook redelijk hoog met een economie die in het vierde kwartaal met 6,2 % was gekrompen en een werk­loosheid die is geste­gen tot 8,2 %. De afgelopen drie maan­den ver­loor de Amerikaanse economie ruim 600.000 banen per maand. Of deze sen­sa­tionele shock­ther­a­pie ook zal bli­jven werken zal de komende tijd duidelijk moeten gaan wor­den. De cen­trale bank heeft de vorige week ingezette baisse ral­ly op de beurs in ieder geval weer een flinke zet gegeven. Vooral het her­s­tel van de bankaan­de­len is opmerke­lijk. Zon­der een beter bankkli­maat lijkt een verder her­s­tel immers ondenkbaar.

Jan-willem Nijkamp
voor US Markets