De aandelenmarkten van de opkomende economieën hebben dit jaar een fenomenale rally achter de rug. De beurzen van Brazilië, India en China zijn allen met zo’n 75 % in waarde toegenomen. De economieën van de laatste twee landen hebben de crisis achter zich gelaten en groeien al weer met 8 tot 10 %. Binnen een goed gespreide portefeuille mag deze beleggingscategorie niet langer ontbreken. Maar ook voor obligatiebeleggers op zoek naar hogere rendementen bieden deze markten mogelijkheden.
Gedurende de kredietcrisis bleek reeds dat de opkomende markten de voornaamste motoren zijn achter de economische groei in de wereld. Tevens werd duidelijk dat de overheidsfinanciën van de emerging markets er beter voorstaan dan die van de westerse economieën. Dubai buiten beschouwing gelaten maar dat is technisch gesproken geen emerging market. Zo werden de staatsfinanciën van de westerse economieën hard geraakt door de nationalisatie van omvallende banken, een onverwacht scherpe recessie en een zware terugval van de belastinginkomsten. Met als resultaat gierende begrotingstekorten van soms meer dan 10 %. Het contrast met de gezonde staat waarin de overheidsfinanciën van de emerging markets zich bevinden is enorm. Zo constateerde Citigroup reeds dat de schuld in verhouding tot het BNP in de leidende 20 westerse economieën al twee keer zo hoog is dan die van de 20 grootste opkomende economieën. Naar verwachting van de IMF zal dat in 2014 drie keer zo hoog zijn.
Deze ontwikkeling is niet aan de obligatiemarkten voorbij gegaan. De staatsobligaties van de opkomende economieën zijn dit jaar bezig aan een rally van inmiddels al 28,2 %. Terwijl beleggers de overheidsfinanciën van schuldbeladen westerse economieën steeds meer wantrouwen – zie ook de prijs van goud — neemt het vertrouwen in staatsleningen van opkomende economieën steeds verder toe. Waar voorheen emerging markets golden als risicovol ten opzichte van de goudgerande westerse staatsleningen lijkt daar nu een kentering op te treden. En dat is niet slechts het gevolg van het feit dat de overheidsfinanciën in deze landen zich in een betere conditie bevinden. Een tweede argument om deze obligaties in portefeuille op te nemen is de verwachting dat de betreffende valuta ten opzichte van de dollar en de euro naar alle waarschijnlijkheid alleen maar in waarde zullen toenemen. Een zeer aangename rugwind voor westerse beleggers. In Brazilië is de real al zover gestegen dat de overheid tot maatregelen werd gedwongen.
Over de afgelopen maand oktober constateerde onderzoeksbureau EPFR Global dat de instroom in emerging markets obligatiefondsen hoger was dan ooit. Sinds het dieptepunt van de kredietcrisis – oktober vorig jaar – is de rente-opslag van deze obligaties boven Amerikaanse staatsleningen met meer dan 5 % gedaald. Momenteel bedraagt deze risicopremie nog zo’n 4 %. Voor de uitbraak van de kredietcrisis bedroeg deze rente-opslag maar 1,4 %. Voor beleggers is er dus nog voldoende ruimte om een mooi rendement te kunnen realiseren. Ook om andere redenen kan er hier nog moeilijk gesproken worden van een luchtbel. Want de opkomende markten maken gezamenlijk zo’n 50 % deel uit van de wereldeconomie, terwijl deze markten een dergelijke omvang nog lang niet hebben bereikt binnen beleggingsportefeuilles. Deze vermogenscategorie is dus nog zwaar onderwogen. En een onderwogen asset class met veel koerspotentie is voor beleggers zeer aantrekkelijk.
Voor beleggers is deze asset class echter wel minder toegankelijk dan bijvoorbeeld aandelen. Zo bieden bijvoorbeeld China en India niet veel mogelijkheden voor beleggers in obligaties terwijl bijvoorbeeld Venezuela en Libanon wel ruim vertegenwoordigd zijn. Bijkomend is er voor beleggers dan nog de vraag deze obligaties in dollars, euro’s of in lokale valuta te kopen. In lokale valuta zijn de rendementen stukken interessanter. Zo bieden Braziliaanse staatsobligaties momenteel een rendement van 11,8 % in real. Beleggers kunnen ook zeer goed gespreid investeren in de tracker iShares JP Morgan Emerging Markets Bond Fund (IEMB), een beursgenoteerd mandje van 50 verschillende staatsobligaties genoteerd in Londen.
Jan-willem Nijkamp
voor US Markets