Vorige week precies een jaar geleden bereikten de beurzen wereldwijd hun laagste punt. De AEX zakte zelfs even onder de 200 punten. Een jaar verder hebben we op de beurs inmiddels een rally van 70 % achter de rug. Voor veel beleggers kwam deze rally als een volslagen verrassing. Dat gold in mindere mate voor beleggers in de markt voor hoogrenderende bedrijfsobligaties. Op het dieptepunt van de crisis waren deze obligaties geprijsd alsof de wereld tot stilstand zou gaan komen. Een spectaculair herstel was te verwachten zodra de meest zwarte scenario’s geen werkelijkheid bleken te zijn geworden. Ondanks deze enorme koersstijging zijn er nog steeds deskundigen die deze markt weigeren een bullmarket te noemen. Natuurlijk, het rampjaar 2008 heeft enorme wonden geslagen onder beleggers maar als dit geen bullmarket is wat is het dan wel?
Terwijl de S & P 500 in de VS afgelopen vrijdag een nieuwe high neerzette is ook de mate waarin deze rally gedragen wordt ijzersterk. Niet minder dan 80 % van de aandelen noteerde boven zijn 50-daags gemiddelde. De participatiegraad in deze rally is zeer breed en dat tekent de kracht van deze rally. Inmiddels is dit de op-één-na-sterkste rally in de historie. Slechts in 1935 – herstellende van de Grote Depressie — was de rally in zijn eerste jaar nog spectaculairder en breder gedragen.
Dat is allemaal leuk en aardig, maar wat heeft de toekomst voor de beurzen in petto? Daarvoor lijkt de markt voor bedrijfsobligaties nog steeds een goede graadmeter. Bedrijfsobligaties gingen eind 2008 door een historisch diep dal. Om daar het volgende jaar zeer sterk weer uit te voorschijn te komen. Het herstel wat op de crisis volgde was ongekend. Deze markt staat er inmiddels beter voor dan voor het uitbreken van de crisis. Volgens de Merrill Lynch High Yield Index – een index voor hoogrenderende bedrijfsobligaties — bedraagt de risicopremie van bedrijfsobligaties boven staatsobligaties ondertussen nog maar 6 %. Deze premie is de rente-opslag die beleggers eisen wanneer zij in dergelijke obligaties beleggen. Dit was tijdens het hoogtepunt van de kredietcrisis ruim 20 %. De risicopremie is daarmee teruggezakt naar het niveau van begin 2008.
De markt voor bedrijfsobligaties staat dus op een hoger niveau dan vlak voor het uitbreken van de crisis. Dat geldt echter niet voor de belangrijkste aandelenmarkten. Zo noteren de Dow Jones-index en de S & P 500 nog steeds zo’n 8 % lager. De AEX staat zelfs 20 % lager. De NASDAQ is in deze waarschijnlijk leidend want deze index is het niveau van vlak voor het uitbreken van de crisis al weer gepasseerd. Dat is gezien de performance van de technologie-sector niet zo vreemd. In eerdere artikelen schreef ik reeds dat deze sector bezig is een deel van zijn luster uit de jaren ’90 te hervinden. Opvallend is daarnaast ook het goede presteren van aandelen uit de consumentensector. Bij een hoge werkloosheid, een zwakke huizenmarkt en een niet erg herstellend consumentenvertrouwen zou men verwachten dat de interesse in consumentengoederen zou achterblijven. Niets is echter minder waar. Deze sector neemt na technologie de tweede plaats in.
Een ander opmerkelijk verschijnsel is de voortdurende outperformance van kleinere, risicovolle aandelen ten opzichte van de zogenaamde kwaliteitsaandelen. Small caps — aandelen met een beperkte kredietwaardigheid en geringe omvang — rendeerden aanzienlijk beter dan large caps — aandelen van grote bedrijven met een hoge kredietwaardigheid. Na zo’n zware crisis geen vreemd verschijnsel maar het fenomeen duurt inmiddels nog steeds voort. One man’s trash bleek another man’s treasure. Na een jarenlange outperformance bereikten large caps eind jaren ’90 hun koerspiek. Toen namen de small caps het stokje over.
De outperformance van small caps duurt sindsdien al weer tien jaar. Dergelijke cycli kunnen jaren duren maar op zeker moment zullen de large caps hun plaats onder de zon weer in gaan nemen. De markt voor bedrijfsobligaties heeft de crisis zoals gezegd achter zich gelaten. Daarnaast bleken zowel de omzetten als de winsten van de bedrijven over het vierde kwartaal mee te vallen. Recente economische cijfers duiden ook op een voortgaand herstel van de Amerikaanse economie. Nu de beurs zijn top van begin januari weer heeft bereikt is een periode van consolidatie niet uitgesloten, maar de weg van de minste weerstand is nog steeds naar boven.
Jan-willem Nijkamp
Voor US Markets