Goud heeft de mens altijd gefascineerd en is van alle materiële zaken onbetwist de meest begeerde .... Er werd magische kracht aan toegekend en het was het metaal van de zon ... Omdat er twaalf maanden in één zonjaar gingen hadden de priesters bepaald dat goud twaalf keer zoveel waard was als zilver – een waardeverhouding die in grote lijnen tot in de vorige eeuw gehandhaafd bleef .... Goud dankt zijn faam aan zijn duurzaamheid en zeldzaamheid .. Jo heeft het deze keer over dit edelmetaal ...
De magische kracht van goud
Goud heeft de mens altijd al gefascineerd en is van alle materiële zaken onbetwist de meest begeerde. Er werd magische kracht aan toegekend en het was het metaal van de zon. Omdat er twaalf maanden in één zonjaar gingen hadden de priesters bepaald dat goud twaalf keer zoveel waard was als zilver – een waardeverhouding die in grote lijnen tot in de vorige eeuw gehandhaafd bleef..Goud dankt zijn faam aan zijn duurzaamheid en zeldzaamheid.
In de oudheid was goud niet alleen bekend als waardevol, maar ging er ook magie van uit en stond het symbool voor zuiverheid. Wie kent bijvoorbeeld niet het gouden masker van b.v farao Toen Anch Amon.
Geen wonder dan ook dat goud tot in onze moderne tijd een grote rol vervult als sieraad, betaalmiddel en als zekerheid in onzekere tijden. Steeds meer echter ging het goud een rol spelen als betaalmiddel. Zo ontstonden de gouden munten die we kennen van de Romeinen of de Double Eagle van de Verenigde Staten.
Door de toename van het handelsverkeer in de 19e eeuw hadden landen behoefte aan een methode om geldeenheden onderling inwisselbaar te kunnen maken. Zo ontstond de gouden standaard.
Onder de gouden standaard was, althans in beginsel, elke franc, elk pond, elke mark volledig gedekt door een welbepaalde hoeveelheid goud. Iedere geldgebruiker had in beginsel het recht tegen relatief lage kosten zijn bankbiljetten of tegoeden op rekening om te zetten in goud tegen de officiële vaste koers. De hoeveelheid bankbiljetten en banksaldi was dus beperkt tot de hoeveelheid goud dat bij de banken in bewaring was gegeven.
De gouden standaard was verre van perfect maar bleek al met al toch te werken. Na de Eerste Wereldoorlog, door de oorlogsfinanciering was de waarde van de nominale geldeenheden francs, marken, ponden, spectaculair gaan dalen, bleek er echter zoveel geld in omloop te zijn dat het niet mogelijk was terug te keren naar de vooroorlogse goudwaarden van de nationale munten.
Het loslaten van de gouden standaard maakte het de aanhangers van de verzorgingsstaat mogelijk om het bankstelsel te gebruiken als een middel tot onbeperkte kredietuitbreiding.
In het akkoord van Bretton Woods (1944) aanvaardde een groot deel van de wereld de Amerikaanse dollar als monetaire standaard. Dollars bleven tegen een vaste koers inwisselbaar in goud, terwijl alle andere munten "zo was althans het voornemen " tegen een vaste dollarkoers zouden verhandeld worden. De Amerikaanse centrale bank, het Federal Reserve System, werd aldus de centrale bank van de niet-communistische wereld.
De goudvoorraad van Fort Knox leek voldoende om de inwisselbaarheid van dollars in goud te waarborgen. Het was echter president Nixon die in 1971, onder invloed van de Viëtnam oorlog de inwisselbaarheid van de dollar in goud afschafte. Geen wonder dat de koers dollar voortaan grote waardeverschillen zou laten zien maar de dollar blijft een vluchthaven in tijden van onzekerheid.
Maar niet alleen de dollar. Ook het goud blijkt nog steeds gezien te worden als een zekerheid in bange tijden. Als er zich mondiale problemen voordoen ziet men altijd de vraag naar goud toenemen en dus de prijs ervan. Goud weerspiegelt de mate van vertrouwen of wantrouwen van de geldgebruikers in het papieren en digitale geld.
Goud behoudt zijn waarde, volgens de Amerikaanse monetaire statistieken was een dollar in 1913, bij de oprichting van het Federal Reserve System, ongeveer evenveel waard als twintig dollar nu, negentig jaar later. De dollarwaarde van het goud was toen 20 dollar per ounce. Nu wordt het goud verhandeld tegen ongeveer 445 dollar per ounce. De monetaire rol van het goud is dus niet uitgespeeld.
De goudrally over de afgelopen 2 jaar is vooral een antidollar verschijnsel gebleken, en goud heeft met alle toenemende geopolitieke spanningen en algehele financiële problemen de status weer terug gekregen van verzekering in slechte tijden. De onevenwichtigheid van de Amerikaanse handelsbalans is groot en lijkt steeds verder op te lopen waardoor beleggers hun geld vast houden en goud kopen.
Naast de toenemende vraag van beleggers zijn de Europese Centrale Banken in 2004 tot een nieuw overeenkomst gekomen. Het Washington Agreement is met een gelimiteerde verkoop van 500 ton goud per jaar over een periode van 5 jaar verlengd. Dit heeft een positieve indruk in de goudmarkt achtergelaten, wat gesterkt wordt door uitspraken van de Europese Centrale Bank dat goud een belangrijk element blijft in de reserves van Centrale banken.
Door de snel opkomende markten in China, India en het afnemende vertrouwen in de dollar, zal de vraag naar goud toenemen..
Columnist voor US Markets
