Externe omstandigheden wisselen. Soms blijven die een lange periode gunstig voor een bepaalde sector waardoor de weging in een relatief korte periode sterk stijgt en de waardering vooruit loopt op de lange termijn trend. Een goed voorbeeld is de sterke stijging van de Technologie en Telecommunicatie sectoren tijdens de laatste jaren van de vorige eeuw. Het waren met stip de heetste sectoren van toen.
Index samenstelling
Het bedrijfsleven van een bepaald land of regio produceert een groot aantal verschillende producten en levert een grote verscheidenheid aan diensten. Sommige bedrijven vertonen veel overeenkomsten waardoor ze zijn in te delen in een bepaalde groep (sector) die over het algemeen gelijktijdig hinder of voorspoed ondervinden van dezelfde externe factoren.
In het verleden is men er toe overgegaan om het bedrijfsleven in 10 sectoren te verdelen, die allemaal weer zijn ingedeeld in subsectoren. Wij beperken ons tot de 10 hoofdsectoren:
1. Basis materialen & chemie. (5,7%)
2. Luxe consumenten goederen. (11,6%)
3. Dagelijkse consumenten goederen. (8,6%)
4. Financiële waarden. (25,6%)
5. Technologie. (9,5%)
6. Gezondheidszorg. (9,3%)
7. Telecommunicatie. (4,7%)
8. Energie. (9,9%)
9. Nutsbedrijven. (4,6%)
10. Industrie. (10,5%)
Van elke sector is een index samengesteld waarin alle belangrijke bedrijven van de betreffende sector zijn opgenomen De bedrijven met de grootste marktkapitalisatie vormen een groter percentage dan de bedrijven met een beperkte beurswaarde. De koersontwikkeling van elke sectorindex wordt vervolgens gevolgd door een bepaalde tracker. Voor Europa zie http://www.eurotop25.com/de/support.html
Een brede index is opgebouwd uit sectoren die allemaal een andere weging hebben binnen deze index. Zo zijn er indices die zijn samengesteld om de performance van een land, regio of de wereld te vertegenwoordigen. De verdeling van de sectoren in de wereldindex is hierboven procentueel weergegeven.
Rotatie
Deze verdeling is geen vast gegeven. Soms zijn de externe factoren voor een bepaalde sector erg gunstig waardoor de winsten van de bedrijven die tot die sector behoren bovengemiddeld stijgen met het gevolg dat de koersen van deze bedrijven sterker stijgen dan van bedrijven uit andere sectoren. Een verschuiving in de procentuele verdeling van de index vindt plaats waar het gewicht van de populaire sector toe neemt ten koste van de overige sectoren.
Externe omstandigheden wisselen. Soms blijven die een lange periode gunstig voor een bepaalde sector waardoor de weging in een relatief korte periode sterk stijgt en de waardering vooruit loopt op de lange termijn trend. Een goed voorbeeld is de sterke stijging van de Technologie en Telecommunicatie sectoren tijdens de laatste jaren van de vorige eeuw. Het waren met stip de heetste sectoren van toen.
De beurswaarde van de bedrijven uit de Telecommunicatie sector liep toen zo sterk op zodat de weging begin 2000 een veelvoud bedroeg van het percentage van dit moment. (4,7%) De waarde van de bedrijven uit de Technologiesector nam eveneens sterk toe. Deze sector had begin 2000 de zwaarste weging in de wereldindex met een percentage van 25,8%. De wegingen van alle andere sectoren waren toen lager dan nu.
Vanaf begin 2000 heeft er een sectorrotatie plaats gevonden. Terwijl de sectoren Technologie en Telecommunicatie de laatste jaren zijn achter gebleven vertonen andere sectoren nu verschijnselen van overmatig optimisme.
Koersontwikkelingen
Om te zien welke sectoren nu beter vermeden kunnen worden of juist in aanmerking komen om in te beleggen brengen we de koersontwikkeling van de tien sectoren en de veranderingen daarvan in beeld. Hieronder zien we de koersen in Europees verband tijdens de afgelopen vijf jaar.
Onderstaande grafiek maakt duidelijk dat de sector Basis materialen (basic materials) met een resultaat van 152,98% het beste heeft gepresteerd, direct gevolgd door de Nutsbedrijven (utilities) met de Industrie (industrials) op een goede derde plaats.
De slechtst presterende sectoren over deze periode waren; Technologie (technology), Telecommunicatie (telecom) en Gezondheidszorg (healthcare).
Tot de middenmoot behoorde de sectoren Financiële waarden (financials), Dagelijkse consumenten goederen (cons gds), Luxe consumenten goederen (cons serv) en Energie (energy).
Achteraf is altijd een verklaring te vinden waarom bepaalde bewegingen hebben plaats gevonden. Opvallend en moeilijk te verklaren is wel een plaats in de middenmoot van de sector energie.
Onderstaande grafiek geeft het koersverloop van de sectoren over de afgelopen drie jaar weer.
In onderstaande grafiek wordt duidelijk dat, vanaf het dieptepunt van de index, in het tweede kwartaal 2003, het herstel bij de sector Nutsbedrijven sterk is geweest met 131,51%. In de volgorde bij de andere sectoren is in de periode van 2001 tot 2003 weinig verandering opgetreden.
In onderstaande grafiek is de koersontwikkeling van de sectoren over de afgelopen twee jaar te zien.
De sector Basis materialen heeft ook over de afgelopen twee jaar een prachtig resultaat neergezet met een koerstijging van 75,31 %. Tijdens de daaraan voorgaande drie jaar was alleen de sector Nutsbedrijven een keer in staat om deze koppositie over te nemen.
De sectoren Telecommunicatie en Technologie hebben de laatste twee jaar nog slechter gepresteerd dan de daaraan voorafgaande drie jaar. De sector Energie komt over de afgelopen twee jaar niet verder dan een zevende plaats op de ranglijst van best presterende sectoren en dat terwijl de bedrijven, die tot deze sector behoren, record winstcijfers hebben laten zien.
Onderstaande grafiek geeft het koersverloop van de tien sectoren over het voorgaande jaar weer.
Onderstaande grafiek maakt duidelijk dat Telecommunicatie, Technologie en Energie tot de drie slechts presterende sectoren behoorde tijdens het afgelopen jaar. Technologie en Telecommunicatie waren over alle periodes de sectoren die het slechtst presteerde. Daarbij valt op dat de vooruitgang in koers tijdens het afgelopen jaar nog minder was dan de jaren daarvoor.
De zwakke prestatie van de sector Energie over de afgelopen vijf jaar wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt door de zeer matige vooruitgang in de koers tijdens het afgelopen jaar (1,03%).
Conclusie
De sectoren Telecommunicatie en Technologie waren heet, veel te heet tijdens de laatste jaren van de vorige eeuw. De fundamentele waarderingen werden door de markt uit het oog verloren waardoor deze sectoren een onevenredig deel van de index konden gaan uitmaken. Toen de markt tot bezinning kwam werden deze sectoren zwaar gestraft en dat proces loopt nog steeds.
De waarderingen van deze sectoren zijn ondertussen door het langdurig achterblijven van de koersen tot meer aanvaardbare proporties terug gebracht. De schrik om in deze sectoren te beleggen zit er nog goed in en dat zal uiteindelijk moeten leiden tot een duidelijke onderwaardering van deze sectoren om in de toekomst weer een leidende rol te kunnen gaan spelen bij de koersontwikkeling van de index. Het ligt voor de hand dat er eerst een periode komt waarbij de koersen niet langer zullen achterblijven en zich meer in lijn met de overige sectoren ontwikkelen. Als meest verguisde sector lijkt dat moment dichterbij te komen.
De sectoren Basis materialen en Nutsbedrijven waren de laatst vijf jaar de heetste sectoren. Basis materialen profiteerde van de sterke prijs stijging van de grondstoffen en de Nutsbedrijven profiteerde van de vraag naar defensieve aandelen die een relatief hoog dividend uitbetalen. Fundamenteel zijn deze sectoren lang niet zo overgewaardeerd als de sectoren Telecommunicatie en Technologie eind vorige eeuw. Toch moet na de bovengemiddelde koersprestatie tijdens de voorgaande vijf jaren rekening worden gehouden met een rotatie waarbij andere sectoren beter zullen gaan presteren in de komende jaren.
Duidelijke vraagtekens roept de sector Energie op. Gunstige externe omstandigheden, record hoge prijzen van ruwe olie, en nog nooit vertoonde winstcijfers werden niet vertaald in een koppositie bij de beste presterende sectoren. In tegendeel het laatste jaar was de sector het op één na slechtste jongetje van de klas. De fundamentele waarderingen zijn daardoor laag geworden, extreem laag zelfs. De markt is er kennelijk niet overtuigd dat de externe factoren, onder andere de prijs van ruwe olie, zich gunstig blijven ontwikkelen. Het lijkt erop dat de markt zoveel negatieve ontwikkelingen voor de sector heeft ingecalculeerd dat de kans op meevallers groot is geworden. Deze sector biedt volgens mij veel kansen.
De sectoren uit de middenmoot hebben zich de laatst vijf jaren vrij gelijkmatig ontwikkeld in lijn met de brede index. Het valt niet te verwachten dat daar direct veel verandering in komt.