Crisis, ook voor miljardairs
In de loop van maart 2008 meldden we, dat het klassement van de top-20 rijksten dooreengeschud was. Wie had toen kunnen denken, dat een jaar later het miljardairslandschap er alweer heel anders zou gaan uitzien?
De tabel hierboven is op zichzelf al indrukwekkend genoeg. Er zijn bij de top-20 editie 2009 maar liefst 9 nieuwkomers: Ortega, de vier Waltons, Bloomberg, Persson en de twee Kochs. De 9 wegvallers staan vermeld in een aparte tabel.
Het totale kapitaal van deze nieuwe top-20 bedroeg in maart 2008 nog 585,8 miljard dollar. In maart 2009 is er 29% van afgekalfd tot 415,7 miljard dollar.
Bill Gates heeft haasje-over gedaan met zijn vriend Warren Buffett én met zijn niet zo echte vriend Carlos Helu en is nu terug de rijkste mens ter wereld. Gates blijft voorzitter van Microsoft en houdt zich voornamelijk bezig met caritatieve zaken zoals de strijd tegen honger en ziektes in ontwikkelingslanden en het verbeteren van het onderwijs in de VS.
Warren Buffett zag het afgelopen jaar de aandelen van zijn beleggingsvehikel Berkshire Hathaway met 45% kelderen en heeft toegegeven dat hij in 2008 ‘domme’ investeringen heeft gedaan. Hij zag 25 miljard dollar uit zijn portemonnee wegglippen.
De laatste weken is het aandeel van Berkshire blijkbaar aan een remonte begonnen. Laat ons (ook voor Buffett) hopen dat deze zich zal doorzetten. Want we mogen Guy Boscarts voorspelling over een mogelijk faillissement van Buffett in 2009 niet vergeten.
De Mexicaan Carlos Slim Helu overkwam ongeveer hetzelfde als Buffett: zijn spaarvarkentje vermagerde ook met 25 miljard dollar en zo wordt de nummer 2 van 2008 de nummer 3 van 2009. De reden van zijn miljardenverlies is de slapte in de telecombusiness, de sector waarmee deze selfmade man groot en vooral rijk geworden is.
Oracle-baas Lawrence ‘Larry’ Ellison moest slechts 10% van zijn dollars prijsgeven en stijgt hierdoor van de veertiende naar de vierde plaats in de top-20. Deze fervente zeiler en eigenaar van een megajacht hoopt dat de acquisities die hij in 2008 deed zijn fortuin zullen helpen herstellen. Misschien ambieert hij wel brons, zilver of goud?
Alhoewel Ingvar ‘Ikea’ Kamprad 29% van zijn dollars zag wegsmelten, stijgt hij toch van nummer 7 naar 4 in het klassement. Officieel heeft hij zich al 23 jaar uit de actieve dienst teruggetrokken, maar van tussen de coulissen houdt hij de touwtjes van zijn reuzenbedrijf strak in handen en heeft hij ervoor gezorgd, dat hij de nodige leiding kan geven aan zijn
3 zonen, aan het werk bij Ikea.
Karl Albrecht is de rijkste Duitser. De economische crisis kostte hem 20% van zijn fortuin maar hij steeg van plaats 10 naar 6 en belandde zo vlak achter Kamprad. Hij beheert de Aldi-keten in Zuid-Duitsland en heeft de rechten op het merk in de VS, Australië en het VK. Hij werkt aan een uitbreiding van zijn afzetgebied in de States.
De Indiase oliebaron Mukesh Ambani heeft meer dan de helft van zijn spaarpot zien verdampen. Toch is hij in de rangorde maar twee plaatsen gezakt, van 5 naar 7. Wat hem vooral pijn heeft gedaan was de opstart in december 2008 van een nieuwe raffinaderij, net op het ogenblik dat de vraag naar olie maar bleef dalen.
Van Indiase olie naar Indiaas staal. Lakshmi Mittal verging het nog iets slechter dan Ambani. Hij valt van plaats 4 naar 8 en ziet zijn fortuin met bijna 60% afslanken. Niet alleen de verminderde vraag naar staal, maar ook enorme boetes wegens trustvorming in Europa hebben Mittal heel veel geld gekost.
Theo Albrecht, broer van Karl en beheerder van de de Noord-Duitse Aldi’s plus de overige Europese winkels. We vinden hem terug op de 9de plaats. Hij verloor in 2008 iets minder dan zijn broer en dat kan te maken hebben met deze slimme zet: hoewel hij in de VS geen rechten heeft op het merk Aldi, kon hij toch een reeks voedingszaken uitbaten onder een andere naam en dat heeft extra inkomsten gegenereerd.
De Spaanse confectie- en lingeriereus Amancio ‘Zara’ Ortega is de eerste miljardair in ons overzicht die in 2009 gepromoveerd is naar de top-20. Ondanks zijn voortdurend uitbeidend areaal heeft de verzwakte euro hem toch 9% van zijn kapitaal gekost.
Het vier Waltons (niet verwarren met de Daltons) danken hun miljardairschap aan de supermarktketen Wal-Mart. Ze zijn alle kersvers gearriveerd in de top-20 en zoals u ziet, waren hun verliezen relatief beperkt tot 7 à 9%.
Nummer 15 is de luxegoederenfabrikant Bernard Arnault die met een verlies van meer dan 1/3de van zijn fortuin zakt van de 13de naar de 15de plaats. Hetgeen aangeeft, dat in belabberde economische tijden niet alleen luxejachten minder goed verkopen, maar dat ook merken zoals Louis Vuitton, Moët Hennessy e.d. wat van hun aantrekkingskracht voor de consument verloren hebben.
Li Ka-shing valt van plaats 11 naar 16 en moet het met 39% minder dollars doen, hoewel dat wat hem rest nog altijd een flinke stuiver is, menen we. Maar hij doet koppig verder en hij gaat dit jaar 120 supermarkten openen in China. Kleinhandel is voor hem eigenlijk een nevenactiviteit, daar waar zijn echte inkomen komt van container terminals, elektriciteitsdistributie, olie en projectontwikkeling.
Michael Bloomberg heeft alle reden om te lachen, want van de hele top-20 club is hij de enige, die in 2008 een flinke winst van 39% heeft geboekt en daarmee beloond wordt door een stijging van de 65ste naar de 17de plaats. Dit opmerkelijke resultaat heeft hij te danken aan enkele lucratieve financiële transacties en de royalties die hij opstrijkt omdat hij een belangrijk percentage van alle financiële en nieuwsdata van de VS beheerst.
Ondanks 18% verlies op zijn kapitaal wipt de Stefan ‘H&M’ Persson de top-20 binnen. Hij is de drijvende kracht achter het kledingconcern Hennes & Mauritz en had het originele idee, wereldnamen uit de pop- en modewereld achter zijn kar te spannen. Op die wijze ontstond een verbinding tussen dagdagelijkse kledij en namen zoals Lagerfeld en Madonna.
Een met Persson vergelijkbare sprong voorwaarts maakten de broers Charles en David Koch, die resp. van plaatsen 39 naar 19 en 40 naar 20 opklommen. Zij zijn industriële duivel-doet-allen. Kunstmest, olie, vezels, plastics, noem maar op, overal steken Charles of David de kop op.
En nu zijn we beland bij het groepje dat de top-20 heeft moeten verlaten. Dit negental vertegenwoordigde in 2008 nog een kapitaal van 235,4 miljard dollar, vandaag is dat nog ‘maar’ 67,8 miljard dollar ofwel een pijnlijke 71% minder.
Liliane Bettencourt is (nog altijd) Europa’s rijkste dame. Niet alleen verloor ze meer dan 40% van haar fortuin, maar bovendien hangt haar een miljardenclaim boven het hoofd van haar eigen dochter, die haar moeder ervan beschuldigt enorme sommen geld te hebben overgemaakt aan een minnaar die ze ontmoette nadat ze weduwe geworden was. Voor Liliane hopen we, dat haar geliefkoosd bedrijf L’Oréal nog lange tijd voldoende zal opbrengen. Want met familieruzies weet je nooit.
De Saoedi-Arabische prins Alwaleed, tot voor kort nog de ‘Warren Buffett van Arabië’ genoemd heeft een zware klap gekregen van de crisis. Niet zozeer de dalende olieprijzen, maar zijn zware investeringen in Citigroup deden hem de das om.
Met Anil Ambani ontmoeten we de eerste miljardair die een echt fameuze opdoffer heeft moeten incasseren, eentje van 76% nog wel, wat hem van de 5de naar de 34ste plaats deed afglijden. Hij probeert nu zijn verliezen in o.a. de energiesector te compenseren door te investeren in Hollywood, meer bepaald door het oprichten van een filmstudio in samenwerking met Spielbergs DreamWorks.
De Russen Roman Abramovich en Mikhail Fridman (foto hieronder) zijn tot op zekere hoogte vergelijkbaar. Selfmade man, olie en andere industrietakken. Door de wereldwijde problemen verloren ze resp. 64 en 70% van hun kapitaal.
Zeer zwaar getroffen is de Indische bouwpromotor K.P. Singh. Hij duikt van plaats 8 naar 98 en verloor 83% van zijn fortuin. Nog een keer zulke tegenslag en hij kan een optrekje gaan zoeken aan de oever van de Ganges. Alle gekheid op een stokje: ondanks het gigantische verlies is zijn bedrijf nog altijd het meest rendabele van India in zijn sector.
Nu zijn we aangekomen bij de laatste drie pechvogels. De Russen Mordashov en Deripaska verloren resp. 80 en 88 (!)% . Dat we ze nog ooit in de top-20 zullen terugzien, durven we sterk betwijfelen.
Een vergelijkbaar verlies van 87% trof de Amerikaan Sheldon Adelson, die blijkbaar enkele keren verkeerd gegokt heeft in zijn casino’s.
Tot daar onze update van de 20 rijksten der rijken, uitgave 2009. Het valt op, dat we bij de top-20 veel vertegenwoordigers van de detailhandel aantreffen, 10 (Arnault inbegrepen) om juist te zijn. Misschien een tip voor wie miljardairambities koestert.
Jan Van Besauw
Publicist voor US Markets
________________________________________
31 maart 2009
Ondergetekende is een gepensioneerde marketing manager. Hij schrijft voor US Markets o.m. columns, nieuwsberichten en artikels over uiteenlopende onderwerpen.
________________________________________
Reacties kunt u sturen naar: jan@usmarkets.nl