“De crisis is achter de rug”, kopten we vorige week op de voorpagina. Dat was althans de mening van particuliere beleggers op basis van de ING BeleggersBarometer. Nou, dat hebben we geweten! Vanaf het laagste punt maandag is de AEX 10% omhoog geschoten, dus iedereen stapte kennelijk vol weer in. Kunnen we na bijna 10 jaar daling, de AEX stond in 2000 op 700 punten (10 jaar later is dus 2⁄3 van de waarde verdwenen), eindelijk afscheid nemen van de problemen?
De vorige maand veelvuldig aangehaalde Coppock-indicator signaleerde eveneens dat de ‘rouwperiode’ op de beurs voorbij is. Deze indicator werd ontwikkeld door de Amerikaanse econoom Edwin Coppock en is geïntroduceerd in 1962 in een artikel in Barron’s Magazine. De koersen van de brede S&P500 stegen 16 van de 17 jaren na het gegeven signaal. Toch blijft er nog bij veel beleggers twijfel heersen of het ergste achter de rug is. Vorige week leek het er namelijk op dat de Europese beurzen gehoor hadden gegeven aan onze oproep om richting te kiezen: de bears doorbraken de lows van mei en juni. De EuroStoxx50 voltooide met deze doorbraak een hoofd-schouderpatroon, dat bekend staat als betrouwbaar omkeerpatroon, zodat het licht op rood sprong. Ook voor de CAC40 gold, dat de doorbraak van de meibodem de afronding van een hoofd-schouderpatroon betekende. De DAX wist zich evenmin te handhaven boven de neklijn van een hoofd-schouderpatroon. Concreet betekent dit voor de Europese aandelen dat de kans op een aanzienlijke daling groot was. Maar de lage omzetten op de beurs hebben waarschijnlijk grote partijen verleid om de markt een week voor expiratie fors bij te sturen.
Euro weer in de aanval
Vorig jaar viel de euro uit een stijgend wigpatroon na een top rond $ 1,60 te hebben bereikt. Dit was tevens het startsein voor een forse verzwakking van de euro. Doordat de Fed de basisrente in december 2008 verlaagde tot een bandbreedte van 0% tot 0,25%, kreeg de euro een positieve impuls tot circa $ 1,47. Na deze heftige, maar kortstondige pull back-beweging, daalde de euro verder richting de steungrens rond $ 1,25. Rond dit niveau bevindt zich het eerste Fibonacci retracement level, gerekend vanaf de bodem in 2001 tot aan de top in 2008. De munt veerde sterk op vanaf de bodem in maart en heeft daarbij de top van maart gepasseerd. De top van december is echter nog niet bereikt. De ECB heeft de afgelopen maanden de rente eveneens fors verlaagd naar het huidige, historisch lage niveau van 1%. De euro/dollar consolideert nog steeds in een brede trading range, in afwachting van een uitbraak. De afgelopen dagen veerde de euro weer wat op en lijkt opnieuw de aanval te openen op de toppen van juni.
Brent neemt gas terug
Brent bereikte in juli 2008 een recordniveau rond $ 147 per vat, maar implodeerde vervolgens tot $ 35 per vat. De olieprijs wist vanaf het 50% Fibonacci retracement level, gemeten vanaf de bodem in 1999 tot aan de top van 2008, een sterke rally in te zetten tot boven $ 70 per vat. Brent-olie bereikte daarmee het hoogste punt van de afgelopen zeven maanden. Dit betekende tevens een herstel van 50% van de neerwaartse beweging sinds vorig jaar. Inmiddels heeft Brent een aanzienlijke stap terug moeten doen en is nu naarstig op zoek naar de volgende bodem. Er is opnieuw sterke twijfel gerezen bij beleggers over het vermeende herstel van de (wereld)economie, hetgeen de olieprijs opnieuw parten speelt. Brent dook onlangs zelfs onder de $ 60-grens, waarna de olieprijs opnieuw opveerde. Desalniettemin is de korte termijn dalende trend intact en doet de olieprijs het even wat rustiger aan.
S&P500 veert op van mei-bodem
De S&P500 bereikte in maart het laagste niveau van de afgelopen 13 jaar, maar toonde vervolgens opvallend veel veerkracht. Het herstel dat daarop volgde, was zeer indrukwekkend. De index kreeg eind mei een koopsignaal van de zeer betrouwbare Coppock-indicator. In juni bereikte de index het hoogste punt van 2009, maar de S&P500 wist dit niveau niet vast te houden en daalde vervolgens tot het niveau van de bodem van mei. De index veerde opnieuw op van dit niveau en opent opnieuw de aanval op de toppen van januari en juni. De Dow Jones doorbrak de lows van mei, wat tevens de afronding van een hoofd-schouderformatie inhield. Het doorbreken van de neklijn van een hoofd-schouderpatroon door diverse indices duidde op lagere koersniveaus, zodat het korte termijnplaatje aanzienlijk verslechterde. De Nasdaq zakte vorige week door de bodem van juni, maar lijkt nu de top van juni te passeren. De heftige bewegingen duiden ook hier op het sturen van de (dunne) markt om te profiteren van de aanstaande expiratie. Wij wachten even af tot de rookwolken zijn opgetrokken, voordat we de vraag beantwoorden of het ergste van de crisis nu echt voorbij is. Na 10 jaar wordt dit overigens wel hoog tijd.
Met vriendelijke groet,
www.beursbulletin.nl
www.beleggen.com
Harm van Wijk
Wilt u dit dagcommentaar per e‑mail ontvangen? Klik dan op bovenstaande link.