China wordt zenuwachtig

Chi­na wordt zenuwachtig

De speech­es van de Iraanse pres­i­dent Ahmadine­jad zijn inmid­dels berucht om hun agressieve toon en inhoud, met vooral de VS en hun bondgenoten als kop van jut. Zo zijn er regel­rechte beschuldigin­gen dat het enige doel van het bezetten van Irak niets anders was dan het (en we citeren) ​‘ste­len van de rijk­dom van dit land en het om te vor­men tot een basis om de macht te verov­eren over de buur­lan­den en de ganse moslimw­ereld’. Met een­zelfde kloeke taal bli­jven de VS Iran ervan beschuldigen, te werken aan kern­wapens met het doel die lan­den te tre­f­fen, die het régime in Iran beschouwt als vijanden. 

Door bei­de par­ti­jen wor­den vuis­ten in de lucht gesto­ken en aan de twee kan­ten klet­teren de zwaar­den tegen de schilden. De rest van de wereld wacht bang af. 

Het is in dit licht, dat de oliepri­js na een adem­pauze in jan­u­ari ll. een res­olute klim heeft ingezet. En dit zon­der enig echt con­flict. Hoe zou de oliepri­js eruitzien als er echt raket­ten wer­den afgeschoten?

Deze vraag stellen Chi­nese bewind­slui zich waarschi­jn­lijk alle dagen. We moeten hier­bij bedenken, dat tot in de vroege 1990’er jaren Chi­na zich vol­strekt niets aantrok van het reilen en zeilen in de oliew­ereld. Voor de energie was er wat eigen olie, aardgas en vooral steenkool. De explosieve economis­che expan­sie die daarop vol­gde, was het startschot voor mas­sale olie-import. Een voor­beeld: vorig jaar moest Chi­na 47% van zijn olie importeren uit het buiten­land, vooral het Mid­den-Oost­en, dat goed is voor meer dan 60% van alle olie-import in Chi­na. In 2005 was dat nog maar 43% en dit jaar zal het 53% moeten worden. 

Het min­ste wat er mis­loopt in het Mid­den-Oost­en zal dichtge­draaide oliekra­nen tot gevolg hebben. Dit betekent voor Chi­na (en natu­urlijk ook voor de andere geïn­dus­tri­aliseerde lan­den) een schot onder de water­li­jn. Waarom we het hebben over dichtge­draaide oliekra­nen? Omdat olie de enige bestaan­sre­den is van con­flicten in en over het Mid­den-Oost­en. Zon­der olieput­ten zakken de Golf­s­tat­en als een pud­ding in elka­ar. Een con­flict in het Mid­den-Oost­en zal tot nad­er order alti­jd een oliecon­flict zijn.

En niet alleen in het Mid­den-Oost­en. Niger is het rijk­ste olieland van Afri­ka. Een kwart van de Chi­nese olie-import komt uit Afri­ka, vooral uit Niger. Wel­nu, sinds vorig jaar vin­den geregeld aansla­gen plaats op de pij­pli­j­nen die de olie en het aardgas naar de haven trans­porteren. Deze aansla­gen mis­sen hun effect niet. Zo heeft Roy­al Dutch Shell in enkele maan­den tijd zijn pro­duc­tie met 25% teruggeschroefd, uit vrees voor deze aansla­gen. Chi­na spon­sort uit­ge­brei­de zoekac­ties naar olie in buur­lan­den van Niger. Er wordt over­al gebo­ord, zelfs off­shore. Maar nie­mand weet exact wie achter de aansla­gen in Niger steekt. Mil­i­ties, zegt men. Real­is­tis­ch­er lijkt ons een revolte van een arme bevolk­ing, die de oliedol­lars aan haar neus ziet voor­bi­j­gaan en opgescheept zit met vervuil­ing, die lei­dt tot het verd­wi­j­nen van vrucht­bare bodem en dus tot ziek­te en honger. Dit is voor een oliev­er­slaafde zoals Chi­na (en Chi­na niet alleen) meer dan een grondi­ge reden om ongerust te worden.

Daarom wendt Chi­na zijn blikken naar oliezand, dat ligt te wacht­en in Cana­da. Maar de exploitatie van deze vorm van zwart goud stoot op ern­stige milieubezwaren, die door de regering van de VS wor­den aange­grepen om de Chi­nese boot af te houden. 

Niet te ver­won­deren dat heel dit energiek­luwen een invloed heeft op de Chi­nese over­heid. Dat Chi­na er veel voor over heeft om (geo)politiek een goede beurt te mak­en door geen enkele han­delspart­ner voor het hoofd te stoten, blijkt o.m. uit de recente speech van 
Prsi­dent Hu Jin­tao die aanstu­urde op een milieube­wuste aan­pak, ste­un aan de land­bouw en zelfs ten opzichte van Tai­wan in min­der agressieve bewo­ordin­gen sprak dan gewoonlijk. 
Waar zenuwen toch al niet goed kun­nen voor zijn.

Jan Van Besauw 
Pub­li­cist voor US Markets
6 maart 2007.
Onder­getek­ende is een gepen­sioneerde mar­ket­ing man­ag­er. Hij schri­jft voor US Mar­kets o.m. columns, nieuws­bericht­en en finan­ciële berichten.