We gaan nader in op de voornaamste karakteristieken van het land van de samba en meer bepaald werpen we een blik op de voornaamste bedrijven en hun aandeel. Aan u om uw beleggingskansen in te schatten.BRIC = kansen? Spotlight op Brazilië
In het artikel van maart 2008 vroegen we ons af, of de beurzen van de BRIC-landen, te weten Brazilië, Rusland, India en China, zouden stand houden in het almaar slechter wordende beursklimaat. In april heeft Etienne Vandamme zich verder verdiept in de evolutie van de voornaamste beursindices van deze 4 landen.
Brazilië is het land van het Carnaval van Rio, de samba, de Amazonerivier en de nog altijd uitgestrekte bossen. Het is ook het land van de enorme voorraden grondstoffen: olie, mineralen, steenkool, aardgas. Het beschikt over kolossale waterreserves, o.m. geschikt voor hydro-elektrische centrales. Het heeft een ‘kunstmatige’ hoofdstad, Brasilia, opgetrokken midden in het oerwoud.
In 2006 waren er 192 miljoen inwoners, ofwel vergeleken met België en Nederland zijn resp. ca 19 en 12 maal meer. De oppervlakte is 8,547 miljoen km², ofwel 280 en 206 maal groter dan resp. België en Nederland.
De bevolking van dit reusachtige land is relatief jong: 69% is tussen 15 en 65 jaar en de levensverwachting is gemiddeld 72 à 73 jaar. In Nederland en België vinden we ongeveer 66% van de bevolking in deze categorie en de levensverwachting is er rond 79 jaar.
Hoewel Brazilië doorgaat voor een groeiland, zijn er toch aspecten die contra-productief zijn. Zo is de ambtenarij oppermachtig en speelt vriendjespolitiek een belangrijke rol. Een voorbeeld: in Nederland en België kan je binnen de week een eigen zaak oprichten zonder al te veel rompslomp. In Brazilië heb je er officieel 152 dagen voor nodig! Daardoor belandt Brazilië wereldwijd op de 122ste plaats van ondernemersvriendelijkheid.
De grafiek hierboven toont aan, hoe belangrijk landbouw is in Brazilië en tevens welke inhaalbeweging het land nog te maken heeft op het gebied van de industrie, tegenover bij voorbeeld België.
Een treffend voorbeeld van een bepaalde mate van achterstand is de penetratiegraad van telecom:
In België is er één vaste telefoon per ca 2 inwoners, in Brazilië is dat 1 op 5. In België heeft 90% van de bevolking een gsm, in Brazilië is dat iets meer dan 50%. In België heeft 45% van de inwoners Internet (wat o.i. voor verbetering vatbaar is), terwijl iets meer dan 1/5de van de Brazilianen zelfstandig kan surfen op het net.
De werkloosheidsgraad bedraagt ca 10% (9,8% in 2007). Ongeveer 1/3de (31%) van de bevolking leeft onder de armoedegrens. De contrasten tussen arm en rijk zijn dan ook groot.
De vijf rijkste Brazilianen hebben kapitalen tussen 6,3 en 3,6 miljard euro en zijn te te vinden op de 77ste tot de 172ste plaatsen van de rijkste mensen ter wereld.
Laten we even kijken naar de grootste drie Braziliaanse ondernemingen, nl. Petrobras, Embraer en Votorantim.
Petrobras, voluit Petroleo Brasileiro heeft zijn hoofdkwartier in Rio de Janeiro. Het bedrijf doet aan alle mogelijke manieren van olie- en gasexploitatie: ‘klassieke’ ontginning op het land, boringen in de zeebodem, het winnen van olie uit oliezand of uit schaliën.
Het stelt ongeveer 70.000 mensen tewerk en het heeft een marktkapitalisatie (10 juli 2008) van ca 171 miljard euro.
Daar waar de meeste grote tenoren van de olie-industrie bij herhaling aankondigen, dat ze hun productie zullen moeten gaan terugschroeven, maakte Petrobras vorig jaar bekend, de productie te zullen opdrijven van 2,35 miljoen vaten per dag in 2007 tot bijna 3,5 miljoen vaten per dag in 2012, dat is bijna 49% meer!
Forbes kent het bedrijf een plaats toe in de top-10 beste aandelen voor 2008. De chart hierboven liegt er niet om.
In de stad Sao Jose dos Campos, op 80 km van Sao Poalo, is het hoofdkwartier van Embraer Aircraft, de derde grootste vliegconstructeur ter wereld, na Airbus en Boeing. Er werken 24.000 mensen en de marktkapitalisatie (10 juli 2008) is 3,1 miljard euro.
Er worden zowel burgerlijke als militaire vliegtuigen gebouwd. Embraer is bijzonder gekend voor zijn ‘executive’ jets om gegoede zakenlui op zo luxueus mogelijke manier van de ene naar de andere afspraak te brengen.
Het aandeel heeft sinds mei ll. een fameuze duik gemaakt. Hieraan is de vrees van de investeerders dat orders zouden terugvallen omwille van de omhoog spurtende olieprijs zeker niet vreemd. Nochtans gaan de zaken bij Embraer niet slecht. De eerste 6 maanden van dit jaar werden 97 vliegtuigen geleverd, dat is 59% meer dan voor dezelfde periode in 2007. En voor de rest van het jaar is het orderboekje goed gevuld.
Als het aandeel zou herstellen tot de koers van pakweg de herfst 2007, dan betekent dat een klim van ca 70%.
Uiteindelijk belanden bij een conglomeraat, dat zich met zowat alles bezighoudt behalve olie en vliegtuigen. Een mooie afsluiter van onze Braziliaanse round-up, dus. Votorantim is gevestigd in de miljoenenstad Sao Poalo en stelt 60.000 personen tewerk. De marktkapitalisatie (10 juli 2008) is 3,3 miljard euro.
Hierboven ziet u de chart van één van de bedrijven die deel uitmaken van dit conglomeraat, de papier- en pulpfabrikant Votorantim Celulose e Papel. Maar dat is slechts één van de armen van deze industriële octopus. Andere activiteitsgebieden zijn:
- landbouw: o.m. oranjeappelsap,
— cement: grondstoffen voor de bouw,
— energie: hydro-elektrische centrales,
— financiën: banken,
— metalen: non-ferro metalen, o.a. aluminium,
— investeringen: verstrekken van risicokapitaal aan beginnende ondernemingen en
— chemicaliën: basisgrondstoffen voor verschillende industrietakken.
Tot daar ons kort bezoek aan het grootste land van Zuid-Amerika. Een volgende keer zullen we het hebben over een andere potentiële groeipool: Rusland.
Jan Van Besauw
Publicist voor US Markets
Ondergetekende is een gepensioneerde marketing manager. Hij schrijft voor US Markets o.m. columns, nieuwsberichten en artikelen over diverse onderwerpen. Hij heeft op het moment van schrijven geen materieel belang of bezit in de besproken bedrijven of beleggingsinstrumenten.