Beurscyclus. Dalende fase in volle gang.

1. Inlei­d­ing
In deze col­umn staat de beurscy­clus cen­traal. De beurs kent een cyclus van opeen­vol­gende fasen, namelijk: een opgaande fase, een top­fase, een dal­ende fase en een bodem­fase. We zit­ten nu in de dal­ende fase. 

De koersen wor­den wereld­wi­jd beïn­vloed door: koer­stech­nis­che fac­toren, het sen­ti­ment, macro-economis­che fac­toren, bedri­jf­sec­onomis­che fac­toren, opmerke­lijkhe­den en de opkomst of juist het wegebben van een crisis. 

Recente ontwik­kelin­gen plaats ik in de con­text van de dal­ende fase. Natu­urlijk is er ook aan­dacht voor indi­vidu­ele aan­de­len. Een ren­de­ments­bereken­ing laat zien dat u tij­dens deze fase beter kunt sparen dan beleggen. Putop­ties kun­nen tij­dens deze fase ook een goed beleg­gingsin­stru­ment zijn. 

2. Terug­b­lik 26 mei tot 7 juni
De AEX is ten opzichte van mijn vorige col­umn gedaald van 480,48 naar 471,23

Koer­stech­nisch. De Advance-decline lijn geeft het ver­schil aan tussen het aan­tal fond­sen dat sti­jgt en het aan­tal fond­sen dat daalt op een bepaalde dag. Tij­dens de dal­ende fase zal de A‑D lijn dalen omdat er meer aan­de­len verkocht wor­den dan er wor­den teruggekocht. Tij­dens de top­fase in 2007 heb ik de A‑D lijn voor u op nul gezet. Op dit moment staat hij op -/- 796,9

De gemid­delde beur­somzet voor de aan­de­len uit de AEX zal na het bereiken van een top tij­dens de top­fase of aan het begin van de dal­ende fase weer gaan dalen. Op dit moment is de gemid­delde beur­somzet gedaald van 4046 miljoen euro per dag naar 2988 miljoen euro per dag. 

Tij­dens de dal­ende fase zullen veel belan­grijke indices een dal­end ver­loop van het voortschri­j­dend gemid­delde lat­en zien. Er zijn nu vier­en­twintig indices die een dal­end ver­loop lat­en zien. Deze zijn: Ameri­ka (Dow Jones Com­pos­ite Index , Dow Jones Indus­tri­al, mid­cap­per Rus­sell 1000, 2000, 3000, Mex­i­co en de SP500- index); Azië (Aus­tral­ië, Shang­hai, Maleisië, Japan, Nieuw Zee­land, Zuid Korea, Sin­ga­pore, Tai­wan); Europa (Oost­en­rijk, Bel­gië, Frankrijk, Duit­s­land, Ned­er­land, Ital­ië, Span­je, Zwe­den, Zwit­ser­land en Enge­land); Mid­den-Oost­en (Israël).

Sen­ti­ment. Tij­dens de dal­ende fase ervaren beleg­gers dat het beleggen in aan­de­len risico’s met zich mee­brengt. Daarom zal de risi­co­premie (div­i­den­dren­de­ment -/- rente op een spaar­reken­ing van bijvoor­beeld www​.argen​ta​.nl ) langza­am maar zek­er toen­e­men. Tij­dens de top­fase (2007) heeft de risi­co­premie op -/- 2 pro­cent ges­taan. Op dit moment staat de risi­co­premie op -/- 0,8 procent. 

Ook de koers/​dividendverhouding daalt. Tij­dens de dal­ende fase willen beleg­gers meer div­i­dend ont­van­gen voor elke euro die zij in aan­de­len beleggen. Tij­dens de top­fase (2007) heeft de koers/​dividendverhouding op 50 ges­taan. Inmid­dels is de koers/​dividendverhouding gedaald naar 29. 

Macro-economisch. De economie heeft jaren­lang kun­nen flo­r­eren en prof­iteren van sti­j­gende pri­jzen in de vast­goed­sec­tor. Som­mi­gen zijn steen­rijk gewor­den door te beleggen in vast­goed. Sti­j­gende pri­jzen in het vast­goed betekent meer kredi­et­mo­gelijkhe­den om het con­sump­tiepa­troon verder op te voeren. Par­ti­c­ulieren hebben hier driftig gebruik van gemaakt. Bijvoor­beeld door het ver­hogen van de hypotheek om een prachtie keuken of bad­kamer te kun­nen kopen. 

Vast­goed­be­leg­gers kon­den op basis van deze grotere kredi­et­mo­gelijkhe­den meer aankopen doen.Bijvoorbeeld winkel­pan­den. Welliswaar met geleend geld, maar dat kon nie­mand wat sche­len omdat de onderliggende waarde toch bleef sti­j­gen. Het tij lijkt zodanig gekeerd te zijn dat het lijkt alsof we aan de vooravond staan van een peri­ode van van slechte vast­goedti­j­den. Zie: http://​www​.fd​.nl/​c​s​F​d​A​r​t​i​k​e​l​e​n​/​W​E​B​-​H​F​D​/​y​2​0​0​8​/​m​0​5​/​d​2​7​/​9​2​2​1​7​9​8​?​t​=​A​a​n​t​a​l​_​v​a​s​t​g​o​e​d​d​e​a​l​s​_​d​u​ikelt . Nu de winkelomzetten al enkele maan­den afne­men, lijkt het een kwest­ie van tijd te zijn waarop er lee­gloop zal ontstaan in grote winkel­cen­tra. Hier­door kun­nen de huurop­breng­sten na ver­loop van tijd tegen­vallen als gevolg van leeg­stand of als gevolg van het bedin­gen van een lagere huur­pri­js door nieuwe huurders. 

Experts verwacht­en dat de pri­js voor Europese kan­toren en winkel­cen­tra op instorten staan (Het Finan­cieele Dag­blad, 19/05/2008). Som­mige experts houden reken­ing met een dal­ing van 15 à 20 pro­cent. Vol­gens het FD komt deze dal­ing tot stand door­dat de banken zuiniger aan doen met het ver­strekken van kredi­et en omdat er een over­schot is kan­toor- en winkel­ruimte. Daar­naast hebben vast­goed­be­leg­gers de laat­ste jaren volop gebruik gemaakt van de financier­ingsmo­gelijkhe­den. Als gevolg hier­van zijn veel pro­jecten met 80 % à 100 % gefi­nancierd. Nu de banken in prob­le­men zijn gekomen en er veel lenin­gen in het komende jaar herge­fi­nancierd moeten wor­den, zou het zomaar kun­nen gebeuren dat banken som­mige lenin­gen weigeren te her­fi­nancieren. Als er nood­verkopen plaats moeten vin­den is het hek van de dam. Onder­staande prak­tijkvoor­beelden van Vastned, KPN en Cush­man & Wake­field lijken dan ook niet op zichzelf te staan. 

Het afket­sen van de over­name van Vastned door IEF Cap­i­tal lijkt een reële beves­tig­ing te zijn van een te verwachte neer­gaande trend in de sec­tor van het vast­goed. ​‘Als reden voor het afket­sen noemt de investeerder de verzwak­te vast­goed­markt en de finan­ciële mark­tom­standighe­den ten opzichte van het derde kwartaal van 2007 (Het Finan­cieele Dag­blad, 24/05/2008).’ Opval­lend is dat het bod slechts 1,67 euro lager ligt dan de intrin­sieke waarde. Ik kan me heel goed voorstellen dat IEF Cap­i­tal haar voors­tel intrekt omdat VastNed Retail alleen al in het eerste kwartaal van dit jaar 9,5 pro­cent min­der winst heeft geboekt dan in dezelfde peri­ode van vorig jaar (bron: Het finan­cieele Dag­blad, 20/05/2008).

KPN ondervind hin­der van de financier­ing­sprob­le­men op de vast­goed­markt. Het bedri­jf heeft 34 gebouwen te koop staan, maar gaat ze stuk voor stuk verkopen omdat er krapte heerst op de kredi­et­mark­ten. Als gevolg hier­van vold­e­den de biedin­gen niet aan de verwachtin­gen (bron: Het Finan­cieele Dag­blad, 23/05/2008).

Vol­gens Cush­man & Wake­field, ​‘s werelds groot­ste niet-beursgeno­teerde vast­goed ser­vices fir­ma, is het Europees beleg­gingsvol­ume tij­dens het eerste kwartaal gedaald. ‘‘De oorza­k­en zijn het ver­min­derde vertrouwen, de onzek­er­heid over de pri­jsstelling en geste­gen financier­ingslas­ten (www​.fd​.nl, 26/05/2008)’. De neer­gaande trend in de vast­goed­sec­tor lijkt steeds vak­er met con­crete voor­beelden duidelijk zicht­baar gemaakt te kun­nen worden.

Inmid­dels staan de aas­gieren klaar om toe te hap­pen zodra er par­ti­jen in de vast­goed­sec­tor zijn die in de prob­le­men zijn gekomen. De grote Britse vast­goed­be­leg­ger Cur­zon AEWE heeft bij­na 800 miljoen euro gere­serveerd om op het Europese vaste­land op zoek te gaan naar onderne­min­gen die snel van hun vast­goed af willen of moeten. 

Bedri­jf­sec­onomisch. Anal­is­ten verwacht­en dat de winst per aan­deel in 2008 voor 15 bedri­jven uit de AEX en de AMX dit jaar lager zal uit­vallen dan de winst per aan­deel over 2007: — Ahold; — Akzo; — Cor­po­rate Express; — ING; — Philips; — Reed Else­vi­er; — Roy­al Dutch; — Tom­Tom; ‑Wolters Kluw­er; — Bam; — Binck Bank; — Boskalis; — CSM; — Vopak en Wes­sa­nen. Het gaat op dit moment om 15 bedri­jven uit de AEX en AMX (Bron: Het Finan­cieele Dag­blad, 05/05/2008).

Reor­gan­isaties, fail­lisse­menten en ontsla­gron­des zullen tij­dens de top- en dal­ende fase in eerste instantie toen­e­men. Gelukkig zullen dit soort bericht­en tij­dens de bodem- en sti­j­gende fase weer langza­am uit het beeld verd­wi­j­nen. Sinds mijn vorige col­umn hebben de vol­gende bedri­jven een reor­gan­isatie aangekondigd; — Amer­i­can Axle gaat drie fab­rieken sluiten en schrapt banen; — Vol­gens Reuters wil Ford het totale werkne­mers­be­stand in VS tot 12% ver­la­gen; — Favrille schrapt 132 van 144 banen na falen fase III test Speci­fid (bron­nen: Wall­streetweb en Het Finan­cieele Dagblad)

Op dit moment hebben ver­schil­lende sec­toren of branch­es het moeil­ijk. Deze zijn; — melkvee­houd­er­ij; — trans­port­sec­tor;- apothek­ers; — papier­sec­tor — de auto­branche;- het bankwezen; — de make­laardij; — hore­ca­per­son­eel; — glas­tu­in­bouw en de branche voor schoonmakers. 

Ook in de papier­sec­tor heeft men last van een afkoe­lende economie, hoge grond­stof­fen­pri­jzen en hoge energiepri­jzen. ​‘De branche ziet geen kans om de almaar hogere kosten van grond­stof­fen en energie door te bereke­nen in de papier­pri­js. De pri­jzen van hout zijn dit jaar sterk­er geste­gen dan verwacht. Exportheffin­gen op Rus­sisch hout spe­len de papier­mak­ers parten (Het Finan­cieele Dag­blad, 13/05/2008)’

De melkvee­houd­er­ij wordt gecon­fron­teerd met toen­e­mende kosten ter­wi­jl daar lagere opbreng­sten tegen­over staan. In mid­dels zijn de kosten voor elke liter gepro­duceerde melk hoger dan de opbreng­sten. Het is niet voor niets dat steeds meer Europese boeren in verzet komen. Zie: http://​www​.agd​.nl/​1​0​5​3​5​2​2​/​N​i​e​u​w​s​/​A​r​t​i​k​e​l​/​A​c​t​i​e​s​-​m​e​l​k​v​e​e​h​o​u​d​e​r​s​-​v​e​r​s​p​r​e​i​d​e​n​-​z​i​c​h​-​a​l​s​-​e​e​n​-​o​l​i​e​v​l​e​k​-​o​v​e​r​-​E​u​r​o​p​a.htm

Opmerke­lijk. ​‘De Amerikaanse bank Mer­rill Lynch eist dat anal­is­ten met ingang van deze maand voor ten­min­ste 20 pro­cent van de aan­de­len die zij vol­gen een verkoopad­vies moeten geven. Verder mag max­i­maal 70 pro­cent van de gevol­gde aan­de­len op ​‘kopen’ staan en 30 pro­cent en kri­jgt nooit meer dan 30 pro­cent het predikaat ​‘neu­traal’ mee (De Telegraaf, 16/05/2008).’

Beleg­gingsad­viezen geef je op basis van gede­gen onder­zoek en niet op basis van een getals­matige verdel­ing van aankoop- en verkoopad­viezen. Recente stud­ies (De Telegraaf, 16/05/2008) wijzen uit dat veel anal­is­ten te posi­tief zijn. Ook oud­ere stud­ies tonen dit aan. Adviezen om een aan­deel te verkopen zijn even zeldza­am als tij­dens de vorige top­fase (2000).

Ik inter­pre­teer het voorschrift van Mer­rill Lynch als een manier om zich in te dekken tegen eventuele claims over belan­gen­ver­stren­geling die kun­nen bin­nen­stromen als de beurs, eve­nals aan het begin van deze eeuw, in elka­ar zou klap­pen. Het lijkt erop dat we dat we voor de gek zijn gehouden. Waarom moeten er nu in eens verkoopad­viezen wor­den afgegeven? Kunt u deze vraag beantwoorden?

Als 20 pro­cent van de aan­de­len feit­elijk niet koop­waardig zijn, waarom is dan in het recente verleden dan zovaak een koopad­vies ver­strekt? Boven­di­en kunt u zichzelf afvra­gen op grond van welke reden een aan­deel een verkoopad­vies kri­jgt. Is dit omdat het moet, of is dat omdat de aan­de­len in ver­houd­ing tot de koers van het aan­deel, de kwaliteit­en van het man­age­ment of op basis van bijvoor­beeld andere aan­de­len in dezelfde sec­tor te duur zijn gewor­den? Wie bepaalt dit eigen­lijk? Ik vind dat de anal­is­ten van Mer­rill gede­gen onder­zoek moeten ple­gen naar de bedri­jf­s­re­sul­tat­en, het man­age­ment, de sec­tor en op basis van deze gegevens een advies moeten geven. Ik vind het te gek voor woor­den dat er quote voor verkoop- en aankoopad­viezen wor­den gegeven. 

Tij­dens elke fase van de beurscy­clus ligt het zwaartepunt, zo zal de ervar­ing leren, juist op de actuele beurs­fase. Ofwel, tij­dens de top- en dal­ende fase zullen er meer verkoopad­viezen afgegeven moeten wor­den. Daar­ente­gen zullen de koopad­viezen tij­dens de bodem­fase en tij­dens de sti­j­gende fase sterk­er op de voor­grond staan. 

Hebben we alle opmerke­lijke bericht­en op een rijt­je gezet? Née, want het Cen­traal Plan­bu­reau (www​.cpb​.nl ) is door de sterk sti­j­gende oliepri­js erg somber over de economie. We gaan het als con­sument vol­gend jaar pas echt merken. ​‘En dat gaat de con­sument vanaf vol­gend jaar merken, zegt woord­vo­erder Mar­cel Lever tegen RTLZ. ​“Als de oliepri­js met 20% sti­jgt, wordt de ben­zine al gauw 10 cent duur­der”, zegt de woord­vo­erder. Verder gaat de gas- en elek­triciteit­sreken­ing met tien euro per maand omhoog en wordt de brand­stoftoes­lag bij vliegreizen hoger. ​“Het gaat erg hard nu. Als de oliepri­js 20% sti­jgt, gaat de inflatie omhoog met zo’n 0,75% en de economis­che groei met een half pro­cent­punt omlaag.” (www​.rtlz​.nl , 22/05/2008)

3. Huizen­pri­jzen.
Inlei­d­ing. In ver­band met een opmerke­lijke media-aan­dacht voor de pri­j­son­twik­kel­ing van de huizen­markt zal ik u de komende peri­ode op de hoogte houden van de meest actuele ontwik­kelin­gen. Als de huizen­pri­jzen gaan dalen, dan zal het con­sumenten­vertrouwen en de economis­che groei in negatieve zin wor­den beïn­vloed. De beurs zal als gevolg van dal­ende huizen­pri­jzen op zijn minst sta­bilis­eren maar zelf ga ik ervan uit dat de beursko­ersen onder de huidi­ge omstandighe­den (ver­sneld) zullen dalen zodra blijkt dat de huizen­pri­jzen zakken (als een bak­steen). Of dat laat­ste gebeurt is natu­urlijk niet op voor­hand te zeggen. Wel verwacht ik dat de huizen­pri­jzen in zullen dalen. 

Betaal­baarheid. Ik zal maan­delijks de leen­ca­paciteit bijhouden van een modale één­ver­di­ener met een salaris van 30.975 (2008) à 35 jaar die op zoek is naar een gemid­delde eengezinswon­ing. Op dit moment kan hij max­i­maal 144.000 euro lenen om een bestaande won­ing te kopen. De gemid­delde pri­js van een gemid­delde eengezinswon­ing € 279.842 bedraagt euro. Oftewel, hij komt 135.842 euro teko­rt. Voor starters, alleen­staan­den en mensen met een lager dan modaal inkomen zijn huizen vri­jwel onbereik­baar geworden.

De betaal­baarheid van een won­ing kan via twee routes wor­den ver­be­terd, namelijk door een pri­js­dal­ing van bestaande koop­wonin­gen, een rentev­er­lag­ing en door een ver­hoging van Cao-lonen. Het zal mij niet ver­bazen als dit pro­ces min­i­maal drie jaar in beslag neemt. Ten opzichte van vorige maand is de betaal­baarheid iets verslechterd. 

Actuele ontwik­kelin­gen Ned­er­land. De huizen­pri­jzen zijn ten opzichte van het hoogtepunt in augus­tus 2008 gedaald van 283.423 euro naar 279.843 euro. De ontwik­kel­ing van Euri­bor rente geeft een indi­catie over toekom­stige ontwik­kelin­gen op het gebied van de hypotheekrente. De Euri­bor rente is geste­gen naar 5,41 %. Ook de hypotheekrente sti­jgt weer. Deze ontwik­kel­ing kan de pri­j­son­twik­kel­ing van de huizen­pri­jzen in ons eigen land onder druk zetten. 

De Ned­er­landse Bank pleit voor een her­vorm­ing van de huizen­markt omdat de pri­j­son­twik­kel­ing op de huizen­markt sterk afhanke­lijk blijkt van de beste­d­ingsruimte bij con­sumenten. Zie: http://​www​.fd​.nl/​c​s​F​d​A​r​t​i​k​e​l​e​n​/​W​E​B​-​H​F​D​/​y​2​0​0​8​/​m​0​5​/​d​2​0​/​D​N​B​-​h​e​r​v​o​r​m​i​n​g​-​w​o​n​i​n​g​m​a​r​k​t​?​t​=​D​N​B​_​p​l​e​i​t​_​v​o​o​r​_​h​e​r​v​o​r​m​i​n​g​_​N​e​d​e​r​l​a​n​d​s​e​_​h​u​i​z​e​n​markt .

In één van mijn vorige columns heb ik geschreven over het wereld­wi­jde ver­val van de huizen­pri­jzen. Zie: http://​www​.usmar​kets​.nl/​A​r​t​i​k​e​l​e​n​/​C​o​l​u​m​n​s​/​H​u​i​z​e​n​m​a​r​k​t​-​w​e​r​e​l​d​w​i​j​d​-​r​a​z​e​n​d​s​n​e​l​-​i​n​-​v​e​r​v​a​l​.​6​3​5​2​5​.html .Huizen zijn onbe­taal­baar gewor­den als gevolg van de voort­durende kredi­etver­ruim­ing door banken en fis­cale maa­trege­len van de over­heid. Dat onze hypotheekschuld ten opzichte tot ons inkomen en de waarde van de won­ing zodanig is geste­gen dat we een twi­jfelachtige wereld­wi­jd tot de top­posi­tie hebben bereikt, kunt u hier lezen: http://​www​.huizen​markt​-zeep​bel​.nl/ . Trubbels of bubbels op de Ned­er­landse huizen­markt? Ik verwacht het eerste.

Huur­ders bli­jven lekker zit­ten waar ze zit­ten. Gelijk hebben ze. Huur­ders die in een relatief goed­kope huur­won­ing zit­ten, ter­wi­jl in de loop der jaren hun inkomen omhoog is gegaan hebben hun koop­kracht kun­nen behouden of zijn er zelfs relatief op vooruit gegaan. Het aan­tal huur­ders dat bin­nen vijf jaar wil ver­huizen is ten opzichte van 2007 met tien pro­cent afgenomen. Ik begri­jp dit heel goed. Waarom zouden zij een duur koo­phuis kopen en een groot deel van hun inkomen naar de bank brengen. 

Inmid­dels betaalt een alleen­staande hui­seige­naar ver­moedelijk meer dan zeventig pro­cent van het inkomen aan wonen en ver­vo­er. Dit per­cent­age is opge­bouwd uit: 10 pro­cent ben­zine, 20 pro­cent afschri­jv­ing auto en kosten kredi­et, 30 pro­cent hypotheek en onder­houd, 5 pro­cent belast­ing bestemd voor wonen en 10 pro­cent gas- en licht. Denkt u dat dit totaalper­cent­age te hoog is ingeschat? Dan hoor ik dat graag van u. Meer lezen over de toekom­st­plan­nen van huur­ders? Zie: http://​www​.nu​.nl/​n​e​w​s​/​1​5​8​8​6​5​4​/​3​7​/​N​e​d​e​r​l​a​n​d​s​e​_​h​u​u​r​d​e​r​s​_​v​e​r​h​u​i​z​e​n​_​n​a​u​w​e​l​i​j​k​s​.html

Elders in de wereld. Amerikaanse huizen­pri­jzen zijn in het eerste kwartaal van dit jaar met 1,7% gedaald vergeleken met een kwartaal eerder. De dal­ing ver­snelt zelfs omdat de gemid­delde pri­js huizen in april met 8% op jaar­ba­sis gedaald. Het zal u maar gebeuren. Stel u heeft op de top van de markt voor de eerste keer uw eigen won­ing gekocht. Een waarde­v­er­min­der­ing van 8 pro­cent is dan geen pret­je omdat we het dan al snel over 10.000 dol­lar hebben. Menig Ned­er­lan­der heeft zo’n waarde­v­er­lies niet als reserve op zijn spaar­reken­ing staan. Zie: http://​www​.fd​.nl/​c​s​F​d​A​r​t​i​k​e​l​e​n​/​B​T​N​-​B​P​O​/​y​2​0​0​8​/​m​0​5​/​d​2​2​/​B​T​N​-​B​P​O​5​1​4​0​7​8​2​?​t​=​D​a​l​i​n​g​_​h​u​i​z​e​n​p​r​i​j​z​e​n​_​V​S​_​v​e​r​s​n​e​l​t​_​i​n​_​e​e​r​s​t​e​_​k​w​a​r​t​a​a​l​_2008 . Daar­naast blijkt dat er in Ameri­ka een recor­daan­tal gezin­nen hun won­ing dreigt te verliezen. 

Ook in Enge­land is de vast­goed­bubbel gebarsten en overge­gaan in vast­goedtrubbels. In mei zijn de pri­jzen met 2,5 pro­cent gedaald. Dit is de scherp­ste dal­ing sinds 1991. Ook in Enge­land lijkt de pri­js­dal­ing te ver­snellen. Deze ontwik­kel­ing kan een negatieve spi­raal in werk­ing zetten omdat het con­sumenten­vertrouwen kan dalen, zodat con­sumenten nog min­der belang­stelling kri­j­gen om een huis te kopen. Zie: http://​www​.dft​.nl/​n​i​e​u​w​s​/​4​1​0​9​9​1​6​/​S​t​e​r​k​e​_​d​a​l​i​n​g​_​B​r​i​t​s​e​_​h​u​i​z​e​n​p​r​i​j​z​e​n​.html . Ook Lon­den ontkomt niet aan een pri­js­val. Logisch, want Lon­den is het finan­ciele cen­trum van Enge­land. De prob­le­men bij de finan­ciele instellin­gen rak­en de medew­erk­ers het­z­ij door ontslag het­z­ij door lagere jaar­bonussen. De onzek­er­heid neemt toe. 

4. Dal­ende fase.
We zit­ten in de zes­de maand. Tij­dens deze fase zullen er ongetwi­jfeld weken zijn waar­bij de koersen een fors her­s­tel lat­en zien. De lengte van de dal­ende fase varieert van 3 maan­den tot 36 maanden.
Ver­schil­lende beleg­gers zullen tij­dens deze fase bewust nadenken over het feit of ze zullen stop­pen met hun beleg­gings­ac­tiviteit­en. Som­mi­gen hak­en ook daad­w­erke­lijk af. U kunt dit pro­ces vol­gen met behulp van de beur­somzet en de AD-lijn. 
Macro-economis­che cijfers en bedri­jf­sec­onomis­che cijfers zullen ver­slechteren. Deze ontwik­kel­ing beïn­vloed het beurssen­ti­ment in negatieve zin. Ook psy­chol­o­gis­che fac­toren beïn­vloe­den het gedrag van beleg­gers en bestu­ur­ders. Hier­door droogt het aan­tal beursin­tro­duc­ties op. Eve­neens het aan­tal wilde bedri­jfsover­names. Ook neemt de spaarzin weer toe.
Tij­dens deze fase kunt u het beste sparen. Wilt u toch speculeren? Dan kunt u met bijvoor­beeld putop­ties werken. Houdt u er wel reken­ing mee dat opties een zeer spec­u­latief karak­ter hebben. Velen hebben daarmee geld verloren. 

5. Sparen of beleggen.
Tij­dens de top- en de dal­ende fase is sparen lucratiev­er dan beleggen. Ik zal weke­lijks voor u een ren­de­mentsvergelijk­ing mak­en van de koer­son­twik­kel­ing van de AEX, een spaar­reken­ing en het beleggen vol­gens de principes van de beurscyclus. 

Een stand van 520 (560−480) voor de AEX neem ik als ref­er­en­tiepunt voor de koers die tij­dens de top­fase (2007) is bereikt. Hier­bij is geen reken­ing gehouden met het div­i­den­dren­de­ment of transactiekosten. 

Ren­de­ment:
1. AEX (520 — 471): -/- 9,4 procent
2. Spaar­reken­ing ( www​.argen​ta​.nl , 15 maan­den — maart 2007 t/​m juni 2008): 5,3 procent
3. Beleggen vol­gens de principes van de beurscy­clus: 5,3 procent

Uit boven­staand reken­voor­beeld ziet u dat het erg zin­vol kan zijn om reken­ing te houden met de beurscy­clus. U heeft een ren­de­mentsvo­ordeel ten aanzien van de AEX kun­nen realis­eren van 14,7 procent

6. Cyclusver­loop van indi­vidu­ele aandelen
Eens per maand selecteren we uit de AEX, AMX en aan­de­len met een zeer geringe beur­somzet die vol­gens mijn bevin­din­gen in de dal­ende fase zit­ten. Vol­gens de the­o­rie van de beurscy­clus zullen de koersen van deze aan­de­len aan het einde van de dal­ende fase lager staan ten opzichte van de koers die zij halver­wege de top­fase had­den. Op deze web­site wor­den de actuele koersen van ver­schil­lende aan­de­len automa­tisch bijgewerkt. 

Aan­de­len AEX (dal­ende fase): — Aegon; — Ahold; — Akzo; — ASML; — Corio; — DSM; — For­tis; — Heineken; — ING; — Philips; — KPN; — Rand­stad; — Reed Else­vi­er; — Roy­al Dutch; SBM-Off­shore; — TNT; — Tom­Tom; — Unilever; — Uni­bal-Rodam­co; — Wolters Kluwer;

Aan­de­len AMX (dal­ende fase): Aal­berts; — Arcadis; — ASMI;- Bam; — Binck Bank; Cru­cell; — CSM; — Dra­ka; — Hei­j­mans; — Imtech; — Loci­ga;- Nutre­co — OCE; — Ordi­na; SNS;- USG Peo­ple;- Wavin; ‑Wereld­have

Aan­de­len met een ver­waar­loos­bare beur­somzet (dal­ende fase): Kon. Brill; — Hol­land Colours; — Gou­da Vuurvast. 

Laat­ste update: 01/06/2008

7. Dis­claimer.
Deze col­umn heeft uit­slui­tend edu­catieve doelein­den. Niets van de tekst is op te vat­ten als een con­creet beleg­gingsad­vies. Over­leg alti­jd met een pro­fes­sionele beleg­gingsad­viseur van uw bank voor­dat u enige actie onderneemt. U bent ver­ant­wo­ordelijk voor uw eigen beleg­gings­beslissin­gen. Advies: lees de disclaimer!