Beurscyclus. Beleggingshypotheek onder druk

1. Inlei­d­ing
In deze col­umn staat de beurscy­clus cen­traal. De beurs kent een cyclus van opeen­vol­gende fasen, namelijk: een opgaande fase, een top­fase, een dal­ende fase en een bodem­fase. De over­gang van de ene fase naar de andere fase wordt beïn­vloed door: koer­stech­nis­che fac­toren, het sen­ti­ment, macro-economis­che fac­toren, bedri­jf­sec­onomis­che fac­toren, opmerke­lijkhe­den, de opkomst of juist het wegebben van een crisis. 

Bovenge­noemde fac­toren komen weke­lijks aan bod. Recente ontwik­kelin­gen wor­den in de con­text van de actuele beurs­fase geplaatst. Er is eve­neens aan­dacht voor het cyclusver­loop van indi­vidu­ele aan­de­len. Er wordt een ren­de­ments­bereken­ing gemaakt waar­bij het beleg­gingsre­sul­taat van onze voor­beeld­strate­gie ​‘Beleggen, vol­gens de principes van de beurscy­clus’ wordt vergeleken met het ren­de­ment van de AEX en van een spaarrekening. 

2. Terug­b­lik week 11
De AEX is deze week gedaald van 435,09 naar 432,30

Koer­stech­nisch. De Advance-decline lijn geeft het ver­schil aan tussen het aan­tal fond­sen dat sti­jgt en het aan­tal fond­sen dat daalt op een bepaalde dag. U kunt de A‑D-lijn op de web­site van www​.tostrams​.nl vol­gen. De Advance Decline lijn ten opzichte van vorige maand en ten opzichte van 12 maan­den gedaald. 

De gemid­delde beur­somzet voor de aan­de­len uit de AEX is ten opzichte van het begin van de sti­j­gende fase (mei 2003) opgelopen van 1573 miljoen euro per dag naar 4046 miljoen euro per dag tij­dens gedurende de laat­ste top­fase (zomer 2007). Het is een nor­maal ver­schi­jnsel dat de beur­somzet vanaf de bodem­fase of vanaf het begin van de sti­j­gende fase langza­am maar zek­er toe­neemt tot­dat er een hoogtepunt wordt bereikt. Tij­dens de top­fase of aan het begin van de dal­ende fase zal de beur­somzet weer afne­men. Op dit moment bedraagt de gemid­delde beur­somzet 3619 miljoen euro per dag.

Het lan­glopend voortschri­j­dende gemid­delde van de AEX daalt. Vol­gens de method­iek van de tech­nis­che analyse is dit een heel slecht teken. Er is een omslag­punt bereikt. U kunt het lan­glopend voortschri­j­dende gemid­delde www​.yahoo​.com vol­gen. Op dit moment daalt het lan­glopend voortschri­j­dende gemid­delde van de vol­gende indices: — Ameri­ka (Dow Jones Com­pos­ite Index , Dow Jones Indus­tri­al, Dow Trans­port, Dow Jones Util­i­ty Index, mid­cap­per Rus­sell 1000, 2000, 3000, Argen­tinië, Cana­da, Mex­i­co en de SP500- index); — Azië (Aus­tral­ië, Maleisië, Japan, Nieuw Zee­land, Singapore,Taiwan); — Europa (Oost­en­rijk, Bel­gië, Frankrijk, Duit­s­land, Ned­er­land, Noor­we­gen, Ital­ië, Span­je, Zwe­den, Zwit­ser­land en Enge­land); — Mid­den-Oost­en (Israël) Het lijst­je is uit­ge­groeid tot 29 indices.

Sen­ti­ment. De risi­co­premie (div­i­den­dren­de­ment -/- rente op een spaar­reken­ing van bijvoor­beeld www​.argen​ta​.nl ) bedraagt op dit moment -/- 1,0 procent.

De koers/​dividendverhouding zegt iets over het sen­ti­ment. Beleg­gers zijn bij een hoge koers/​dividendverhouding opti­mistisch gestemd en bij een lage koers/​dividendverhouding somber gestemd. De koers/​dividendverhouding heeft in de maan­den feb­ru­ari 2007 en april 2007 op 50 ges­taan. Inmid­dels is de koers/​dividendverhouding gedaald naar 33. 

Macro-economisch. Het aan­tal oud­eren begint drastisch toe te nemen. Deze groep kan de algemene economis­che groei rem­men omdat hun besteed­baar inkomen afneemt. Hier zijn een aan­tal rede­nen voor aan te voeren. 
1. Oud­eren kun­nen min­der con­sump­tief kredi­et opne­men. Voor een maatschap­pij als de onze waar­van de economis­che groei voor een groot gedeelte wordt bepaald door het leenge­drag, inclusief afloss­ingsvri­je hypotheken, kan de groei van het aan­tal oud­eren een flinke ader­lat­ing wor­den ten aanzien van het totaal aan consumentenbestedingen. 
2. Oud­eren kun­nen een pen­sioen­kloof hebben opgelopen omdat ze bijvoor­beeld geschei­den zijn. Hun vaste las­ten bli­jven na hun pen­sioner­ing vaak het­zelfde. Hier­door kan het besteed­baar inkomen afnemen. 
3. Oud­eren, die eige­naar zijn van een afloss­ingsvri­je hypotheek, kun­nen te mak­en kri­j­gen met een forse sti­jging van de rentekosten bij een eventuele rentev­er­hoging. De rente sti­jgt al enkele jaren, ter­wi­jl zij min­der kun­nen aftrekken omdat zij min­der belast­ing betalen. 
4. Oud­eren, hebben vaak min­der inkom­sten en kun­nen daar­door ver­houd­ings­gewi­js meer hin­der ondervin­den van een sti­j­gende inflatie. Zij zullen de kachel wat hoger zetten omdat ze kouwelijk zijn aan­gelegd. Het koken van een één­pans­gerecht is ver­houd­ings­gewi­js duur­der dan koken voor twee. Kor­tom, de energiereken­ing zal ver­houd­ings­gewi­js hoger uitvallen. 

Poli­tiek. Werkgev­ers willen het pen­sioen ver­soberen en flex­i­bel­er mak­en. Con­creet: ze willen de pen­sioe­nen ontkop­pe­len van de inflatie of van de loon­sti­jging. Ook willen werkgev­ers een gelijke verdel­ing van pen­sioen­premies. Op dit moment betal­en werkgev­ers ongeveer 2/​3de ter­wi­jl werkne­mers ongeveer 1/​3de betal­en. Als deze maa­trege­len door­gaan kunt u uw borst nat­mak­en. Deze maa­trege­len zullen uw besteed­baar inkomen aan­tas­ten. U kunt hierop inspe­len, hoe verve­lend dit ook is, door alvast te gaan sparen. De vak­bon­den zullen hier vast niet blij mee zijn. En wat vin­dt de poli­tiek hiervan? 

Bedri­jf­sec­onomisch. Anal­is­ten verwacht­en dat de winst per aan­deel in 2008 voor de vol­gende drie bedri­jven lager zal uit­vallen dan de winst in 2007: Cor­po­rate Express; ING;- Philips; Reed Else­vi­er; — Roy­al Dutch; SBM Off­shore, Tom­Tom, Wolters Kluw­er, Binck Bank, CSM en Wes­sa­nen (Bron: Het Finan­cieele Dag­blad, 03/03/2008).

Porce­leyne Fles, het bedri­jf waar ik op deze site naar aan­lei­d­ing van een bedri­jfs­be­zoek over heb geschreven, heeft in 2007 een net­towinst na belast­ing behaald van euro 53.000, een vervier­voudig­ing in vergelijk­ing met 2006. Dat heeft de pro­du­cent van handge­maakt sier­aardew­erk uit Delft dins­dag bek­endge­maakt (www​.fd​.nl , 11/03/2008). Een knappe presta­tie van alle medewerkers. 

Opmerke­lijk. Heeft u een beleg­ging­shy­potheek? De koersen dalen. Daar­door zal het belegd ver­mo­gen ten beho­eve van de afloss­ing van de hypotheekschuld ook dalen. Hui­seigenaren die aan het begin van deze eeuw een beleg­ging­shy­potheek hebben afges­loten hebben inmid­dels een koersver­lies van zo’n 35 pro­cent moeten incasseren. Om deze ver­liezen goed te mak­en zult u de resterende peri­ode zeer goede resul­tat­en moeten halen, zo blijkt uit onder­staande berekening. 

Stel u heeft in 2000 een beleg­ging­shy­potheek afges­loten voor een peri­ode van 30 jaar met een verwacht ren­de­ment van 8 pro­cent. Van de oor­spronke­lijke loop­ti­jd is nog maar zo’n 22 jaar over. Gedurende deze peri­ode moet u jaar­lijks weer het verwachte ren­de­ment bin­nen­halen van 8 pro­cent en 1,5 pro­cent per jaar om de ver­liezen goed te mak­en. Ofwel een ren­de­ment van 9,5 pro­cent. Bij deze bereken­ing heb ik geen reken­ing gehouden met het div­i­den­dren­de­ment en de (aanzien­lijke) kosten voor uw bank of tussen­per­soon. Het zijn dus zeer indi­catieve cijfers, maar de uitkomst van dit reken­som­met­je kan voor som­mige huizen­bezit­ters aanzien­lijke con­se­quen­ties tot gevolg hebben. Ver­keerd u in bovenge­noemde sit­u­atie? Dan is miss­chien tijd voor een finan­cieel onderhoudsbeurt. 

U kunt over­we­gen om con­tact op te nemen met uw hypotheekver­strekker. Hij kan uw huidi­ge posi­tie in kaart kun­nen bren­gen. Vraag hem ook eens naar de kosten. Wellicht dat u het één en ander kunt repar­eren. Als u dan toch bezig bent, kunt u miss­chien gelijk kijken of u een pen­sio­en­gat heeft. Miss­chien bent u geschei­den of bent u part­time gaan werken. Uw bank of tussen­per­soon kan u vast vertellen welke con­se­quen­ties deze veran­derin­gen in uw lev­en­som­standighe­den hebben als blijkt dat u op de eind­da­tum met een restschuld bli­jft zitten.

Lat­en we eerlijk zijn. Het zijn rotk­lussen en nie­mand zit op slecht nieuws te wacht­en. Aan de andere kant bent u over 22 jaar miss­chien wel blij als u op tijd heeft inge­grepen en daar­door uw finan­ciële toekomst veilig(er) heeft gesteld. Uitein­delijk wilt u ook niet het risi­co lopen om in de schuld­saner­ing terecht te komen. 

3. Dal­ende fase
We zit­ten in de derde maand van de dal­ende fase. Ook tij­dens deze fase zullen er ongetwi­jfeld weken zijn waar­bij de koersen een fors her­s­tel lat­en zien. De lengte van de dal­ende fase varieert van 3 maan­den tot 36 maanden.

Ver­schil­lende beleg­gers zullen bewust nadenken over het feit of ze zullen stop­pen met hun beleg­gings­ac­tiviteit­en. Som­mi­gen hak­en ook werke­lijk af. 

Koer­stech­nis­che gegevens, macro-economis­che cijfers, bedri­jf­sec­onomis­che cijfers, het sen­ti­ment en bijvoor­beeld de ernst van de huidi­ge kredi­et­cri­sis bepalen hoe ingri­jpend het beurskli­maat in negatieve zin wordt beïnvloed. 

Tij­dens de dal­ende fase kunt u let­ten op ken­merk­ende ver­schi­jnse­len: afne­mende inter­esse, winst­waarschuwin­gen en reor­gan­isaties, uit­gifte van nieuwe aan­de­len stokt, neer­waartse bijstelling van de winst per aan­deel, dal­ende beur­somzetten en een grotere belang­stelling voor het the­ma sparen. 

Tij­dens deze fase kunt u het beste sparen. Wilt u toch speculeren? Dan kunt u met bijvoor­beeld putop­ties werken. Houdt u er wel reken­ing mee dat opties een zeer spec­u­latief karak­ter hebben. Velen hebben daarmee geld verloren. 

4. Sparen of beleggen.
Tij­dens de top- en de dal­ende fase is sparen lucratiev­er dan beleggen. We zullen weke­lijks een ren­de­ments­bereken­ing mak­en van de koer­son­twik­kel­ing van de AEX ten opzichte van een spaar­reken­ing. De gemid­delde pri­js (560−480 = 520) van de top­fase wordt als uit­gangspunt genomen. Er is geen reken­ing gehouden met het div­i­den­dren­de­ment of transactiekosten. 

Ren­de­ment:
1. Aan­de­len (520 – 432): -/- 16,9 procent
2. Spaar­reken­ing ( www​.argen​ta​.nl , 13 maan­den — maart 2007 t/​m maart 2008): 4,4 procent
3. Beleg­gers die vol­gens de principes van de beurscy­clus hebben belegd zijn op tijd uit­gestapt. Zij hebben ten opzichte van de AEX een posi­tief ren­de­mentsver­schil gere­aliseerd van 21,3 procent. 

5. Cyclusver­loop van indi­vidu­ele aandelen
Eens per maand selecteren we uit de AEX en de AMX aan­de­len die vol­gens mijn bevin­din­gen in de dal­ende fase zit­ten. Vol­gens de the­o­rie van de beurscy­clus zullen de koersen van deze aan­de­len aan het einde van de dal­ende fase lager staan ten opzichte van de koers die zij aan het begin van deze fase had­den. Op deze web­site wor­den de actuele koersen van ver­schil­lende aan­de­len automa­tisch bijgewerkt. 

Aan­de­len AEX (dal­ende fase): Akzo, Aegon, Cor­po­rate Express, DSM, For­tis, ING, Reed Else­vi­er, TNT, SBM off­shore, Rodam­co Europe, Wolters Kluwer

Aan­de­len AMX (dal­ende fase) : Aal­berts, ASMI, BAM, Binck Bank, Corio, Cru­cell, CSM, Hey­mans, Logiac CMG, van der Moolen, Nutre­co, Oce, Ordi­na, SNS, USG Peo­ple, Vopak, Wereld­have, Wessanen

Update: 01/03/2008

6. Reac­ties. Heeft u gereageerd op boven­staande col­umn? Ik zal proberen om een reac­tie te geven. Helaas kan ik niet garan­deren dat dit ook alti­jd zal lukken. Zek­er niet als er steeds vak­er wordt gereageerd. Ik hoop dat u daar begrip voor heeft.

@Cen­ter­ente. Tja, en het meest ver­baz­ing­wekkende is dat ik naar aan­lei­d­ing van gis­teren weet dat er min­i­maal drie wiel­ren­ners in ons mid­den zijn. Wat dacht u van een heus USMar­kets wiel­ren­ner­stenue? Gespon­serd door www​.usmar​kets​.nl Dan komen we de vol­gende keer op de race­fi­ets. Over­nacht­en we ergens ​‘aan de overkant’ en nemen we ons eigen brood­je kaas mee! De vrouwen red­den zich wel zon­der ons. Of staan natu­urlijk klaar aan de mas­sagetafel. Jan bestu­urt de vol­gau­to en na menig pin­t­je kun­nen de tra­nen weer over onze wan­gen rollen. Het­z­ij van het lachen, het­z­ij van de spier­pi­jn. Oh ja, ik heb naar aan­led­ing van uw opmerk­ing van­daag voor het eerst naar de Israelis­che beurs gekeken. Ziet er niet best uit. 

Wat betre­ft de hypotheekver­strekking heb ik in het recente verleden rare din­gen gelezen. Hypotheken aan mensen die zeventig zijn of aan hoogopgelei­de jon­geren die een hypotheekschuld van 10 x hun jaarsalaris kon­den opne­men. Helaas kan ik hier geen bron­ver­meld­ing meer van noe­men. Anders was het de moeite waard om er aan­dacht aan te besteden. 

Bedankt voor uw zeer serieuze reactie. 

7. Dis­claimer.
Deze col­umn heeft uit­slui­tend edu­catieve doelein­den. Niets van de tekst is op te vat­ten als een con­creet beleg­gingsad­vies. Over­leg alti­jd met een pro­fes­sionele beleg­gingsad­viseur van uw bank voor­dat u enige actie onderneemt. U bent ver­ant­wo­ordelijk voor uw eigen beleg­gings­beslissin­gen. Advies: lees de disclaimer!