Aardbeving Chili ook klap voor grondstoffen

De zware aard­bev­ing die in Chili ver­ant­wo­ordelijk is voor meer dan 450 doden, duizen­den gewon­den en hon­derd­duizen­den dak­lozen en enorme mater­iële schade heeft ook haar weer­slag op de pro­duc­tie van kop­er maar ook van andere belan­grijke grondstoffen.

Chili is een smal en zeer lang (ca 2.400 km) land met een opper­vlak­te van ca 756.000 km², ofwel 24x grot­er dan Bel­gië en 18x grot­er dan Ned­er­land.
Er lev­en 16,6 miljoen mensen, dat is ongeveer even­veel als in Ned­er­land en 60% meer dan in België.

Omdat het land gesitueerd is boven een plek waar tek­tonis­che plat­en tegen elka­ar aan­schuren, beeft de aarde er geregeld. Zo waren er bij voor­beeld in 1985 en 1995 aard­bevin­gen met een kracht van 8 op de schaal van Richter en in 1960 was er de erg­ste aard­bev­ing ooit geme­ten op aarde, nl. een van 9,5 op de bek­ende schaal.
Op 27 feb­ru­ari 2010 was het alweer raak met een bev­ing van 8,8. De gevol­gen waren ver­schrikke­lijk, zoals iedereen heeft kun­nen verne­men via de media.



De Chileense economie, die door­gaat als een voor­beeld voor Lati­jns-Ameri­ka, is van start gegaan in de 19^de eeuw door de exploitatie van guano voor de pro­duc­tie van zg. chilisalpeter. Dit was en is nog een basis­grond­stof voor de fab­ricage van o.m. ammo­ni­ak en kunstmest.

Toen tegen het einde van de 19^de eeuw in het West­en een echte honger voor grond­stof­fen, vooral dan met­al­en, ontstond kon Chili daarop inspe­len. Want door de lig­ging van het land, vlak boven een gebied met hevige tek­toniek, zijn vele metaalert­sen als het ware richt­ing opper­vlak geperst. Zo ziet u maar, elke medaille enz. 

En daar­door is Chili een sterke spel­er gewor­den in de com­mod­i­ty-markt. Van kop­er en lithi­um is het wereld­pro­du­cent num­mer 1. Lithi­um is een metaal dat aan belang enorm wint in het kad­er van o.m. de elek­trische auto’s, want het is momenteel onmis­baar voor effi­ciënte en niet te zware accu’s.

Voor de pro­duc­tie van molyb­deen is Chili num­mer 3 en voor zil­ver num­mer 4 van de wereld.

Vooraleer we ons gaan buigen over de sit­u­atie van het Chileense kop­er, bli­jven we even stil­staan bij een ander export­prod­uct dat ook getrof­fen werd, nl. de wijn.
Chili behoort tot de top-10 wijn­pro­du­cen­ten ter wereld met pro­ducten die aan een behoor­lijke pri­js een behoor­lijke kwaliteit bieden. Op het moment van de aard­schok lag er een wijn­voor­raad van 800.000 liter opges­la­gen. Een acht­ste van hier­van over­leefde de klap niet en er vloei­de 100.000 liter wijn de bodem in. De Chileense wijn­sec­tor probeert zijn klanten ervan te over­tu­igen dat het alle­maal zo’n vaart niet zal lopen omdat de druivenoogst in 2010 goed belooft te wor­den. We hopen dat ze gelijk hebben, maar hoe kan je nu zoi­ets voorspellen?

Over naar het kop­er nu. Het Chileense staats­bedri­jf Codel­co, de groot­ste kop­er­pro­du­cent ter wereld, slaagde een dag na de aard­bev­ing erin, de onder­bro­ken stroom­to­evo­er te her­stellen. Tevens werd de schade aan de instal­laties opgeme­ten en in een com­mu­niqué luid­de het, dat dit nogal mee­viel. De pro­duc­tie her­vat­te vlug, maar er is nog een prob­leem. Het kop­er moet ook geëx­por­teerd kun­nen wor­den en dat gebeurt via havens zoals San Anto­nio en Val­paraiso en die lagen stil na de aard­bev­ing en het ziet ernaar uit, dat nog een hele tijd gesleuteld moet wor­den aan de infrastructuur.

Het effect van de gebeurte­nis op de kop­er­pri­js blijkt uit boven­staande grafiek. De pri­js, die op 25 feb­ru­ari, twee dagen voor de aard­schok, aan het sti­j­gen was zette zijn klim door. Tussen 25 feb­ru­ari en 3 maart steeg de pri­js met 6,82%. Het was een jaar gele­den dat de pri­js op zulke korte peri­ode zo sterk steeg.

Over een peri­ode van 5 jaar bekeken, zien we dat de niveaus van 2006 tot 2008 (gelukkig) nog een eind­je ver­wi­jderd zijn.

Met de kop­er­voor­raden is er iets ern­stigs aan de hand. Kort na de aard­bev­ing ste­gen de glob­ale voor­raden omdat andere kop­er­lan­den wilden prof­iteren van de plotse dal­ing van de bevoor­rad­ing vanu­it Chili en hun pro­duc­tie opdreven. Dit resul­teerde in een beschei­den toe­name van de wereld­voor­raad met 2.600 ton of 0,47% otussen 27 feb­ru­ari en 3 maart 2010. Maar 2 dagen lat­er, op 5 maart, lag er 8.100 ton kop­er min­der in de rekken, dat is een dal­ing met ca 1,48%.

Ook op de pri­js van lithi­um zal de gebeurte­nis van 27 feb­ru­ari 2010 zijn weer­slag hebben. Op dit met het oog op groene energie belan­grijke metaal komen we lat­er in detail terug.

De molyb­deen­pri­js is tussen 28 feb­ru­ari en 3 maart bij­na 3,7% geste­gen en ook de zil­ver­pri­js heeft het noor­den gevonden.

Veel zal nu afhangen van de snel­heid en de effec­tiviteit waarmee het sociale en economis­che lev­en zich her­stelt in Chili. Anders kan de weer­slag op de grond­stof­fen­markt wel eens gevoelig en van lange duur zijn. Vooral wat het kop­er betre­ft, moeten we op onze hoede zijn voor Chi­na, dat alles uit de kast zal halen om zijn voor­raden van het roodgele metaal zek­er te stellen, wat eventueel een effect zal hebben op de prijs. 

Jan Van Besauw
Pub­li­cist voor US Mar­kets
________________________________________
Onder­getek­ende is een gepen­sioneerde mar­ket­ing man­ag­er. Hij schri­jft voor US Mar­kets o.m. columns, nieuws­bericht­en en artike­len over diverse onder­w­er­pen. Hij heeft op het moment van schri­jven geen materieel belang of bez­it in de bespro­ken bedri­jven of beleggingsinstrumenten.