AANZET TOT DE OMSLAG

Hoewel we in onze regio gewend zijn ger­aakt aan het ​“schuld met schuld vergelden”, komen er intussen van buiten het euro- en dol­larde­bi­et sig­nalen die duiden op een sterk toen­e­mende afkeer van de verkracht­ing van de koop­kracht van ​’s werelds belan­grijk­ste munten. ​“Onze” cen­trale bankiers herken­nen zich formeel niet in hun weerz­in­wekkende werk­wi­jze en menen op deze manier de economie gaande te houden ongeacht de waanzin­nig hoge kost­pri­js op ter­mi­jn. Ges­te­und door de poli­tiek houden zow­el Ben Bernanke als Mario Draghi naar hun zeggen alle opties te dien aanzien wagen­wi­jd open.

Opval­lend is dat de kri­tiek op dit mon­e­taire beleid vanu­it Azië (Chi­na) aan het ver­stom­men is. Daar­ente­gen wordt er met des te meer inspan­ning gew­erkt om de gevol­gen ervan zo veel mogelijk tijdig te kun­nen neu­tralis­eren. De ver­gaande con­se­quen­ties van deze actie drin­gen hier nog niet echt door maar de teer­ling is wel gewor­pen. Wat is er pre­cies gaande?

Crux van de omslag:
In onze regio hebben we het voort­durend over de groeibi­jstelling van 8% naar 7½% in Chi­na dat daarmee niet­temin de groot­ste groeier ter wereld bli­jft. Niet gezien wordt dat de thans gevo­erde mon­e­taire poli­tiek in dat land er volledig op is gericht om zo snel mogelijk aan de rol van de dol­lar als reserve­va­l­u­ta te ontsnap­pen. De snelle groei van de goud­voor­raad ligt hier­aan ten grond­slag. Deze poli­tiek zal op goed moment tot ingri­jpende gevol­gen in de gehele West­erse wereld lei­den. De Chinezen zijn niet dom en besef­fen ter­dege dat hun deviezen­voor­raad ad $3.200 mil­jard, waar­van grofweg de helft in Amerikaans staatspa­pi­er, bezig is sterk te ver­wa­teren. Het is om deze reden dat Chi­na de goud­voor­raad zo snel mogelijk ​“op gewicht” wil bren­gen om daarmee straks het koop­krachtver­lies van de dol­lar- en ook de eurore­serves op te kun­nen gevan­gen. Daarmee komt het einde van de reserverol van de dol­lar in zicht en wordt tevens de intrede van de Chi­nese yuan als nieuwe reserve­va­l­u­ta ingelu­id. Dit kan niet anders duiden dan op de crux van de omslag.

Thans wordt er met vallen en opstaan hard gew­erkt aan de verdere economis­che ontsluit­ing van het land, het op gang bren­gen van de groot­ste mid­den­stand ter wereld alsmede het creëren van een meer op de eigen regio afgestemde export vooral van kap­i­taal­go­ed­eren. Ken­nis speelt op alle deel­ter­reinen een cru­ciale rol, van­daar de enorme stim­u­ler­ing van het onder­wi­js. Jaar­lijks stud­eren er miljoe­nen stu­den­ten af. Kom daar hier ​‘es om. Die dienen ook werk te vin­den. De werkgele­gen­heid alsmede een betere verdel­ing van de wel­vaart vor­men speer­punt van het Chi­nese Polit­bu­reau. Dat dit nog niet echt was gelukt was oorza­ak van het tra­nen­dal van ​“opa” Wen Jibao twee weken gele­den toen hij voor het front van het volk om vergif­f­e­nis smeek­te, een pri­ma gebaar waarmee hij veel good­will kweek­te. Of de beroer­ing bin­nen het Polit­bu­reau hier­mee te mak­en had is twi­jfelachtig. Wel schi­jnt er aan de vooravond van zijn vertrek een machtsstri­jd te zijn ontstaan. Hoe dit afloopt is nog onduidelijk maar voor alle betrokke­nen geldt dat de sociale rust voorop staat.

Met een schuld­vri­je cen­trale over­heid, ongeëve­naarde reserves en een voort­varende economie die de Amerikaanse qua BBP intussen naar de kroon steekt, wordt ruim baan gemaakt voor de yuan als nieuwe mon­di­ale reserve­va­l­u­ta. De yuan zal straks een geheel andere omreken­ing ken­nen. Vergelijk dit maar met de dol­lar die tot augus­tus 1971 (loskop­pel­ing van het goud) nog fl. 3,65 kostte. Nu gaan er nog een slordi­ge 8 yuan in een euro en 6 in de dollar.

Grote gevol­gen:
Dit betekent dat het lev­en voor ons als schulden­natie aan­merke­lijk zo niet ondraaglijk duur­der zal wor­den en dat Ameri­ka niet langer ​“gratis” kan importeren en eve­neens sterk zal ver­ar­men. Het spiegel­beeld dus van ​“de derde wereld” na de oor­log, waar­bij de ultieme macht over de inter­na­tionale han­del op goed moment bij Chi­na zal komen te liggen. Ten­z­ij hierop tijdig wordt gean­ticipeerd zal de ver­arm­ing bij ons als gevolg van koop­krachtver­lies grote som­men geld aan ver­mo­gens (met name oblig­aties, spaarkap­i­taal alsmede alle bank- en verzek­er­ing­spro­ducten) verder doen ver­damp­en. Chi­nees schuld­pa­pi­er zal daar­ente­gen zeer gewild zijn. Omdat hier de waarde­maat­staven weg­vallen, zal het West­erse banken­sys­teem in ern­stig ver­val rak­en. Hoe moeten we straks onze grond­stof­fen inkopen? Ja, met de yuan of met goud! ​“Onze” cen­trale bankiers is ger­aden de goud­voor­raden van vóór de uitverkoop in het afgelopen decen­ni­um weer zo snel mogelijk aan te vullen!

Als uitvloeisel van deze macht­suit­oe­fen­ing zal de V.S. straks even­min meer kun­nen veror­don­neren alle betal­ingsver­keer in dol­lars met Iran plat te leggen en het land uit de in Bel­gië residerende SWIFT organ­isatie te stoten. Het betal­ingsver­keer met Iran’s groot­ste olie- en gasafne­mers Chi­na en India voor resp. 22% en 17% van de pro­duc­tie wordt thans deels in goud maar bij voorkeur in yuan en rupees afgewikkeld. Of deze lan­den zich aan de olieboy­cot zullen con­formeren, valt zeer te bezien. Dat zal sterk afhangen van com­pen­satielev­erin­gen vanu­it lan­den als Sau­di-Ara­bië en Rus­land. De schoorsteen moet immers wel kun­nen bli­jven roken. 

Kat op het spek:
In wezen bind je met zo’n boy­cot de kat op het spek, omdat je met een dergelijke maa­tregel een belan­grijke groep lan­den ​“laat nadenken” over een alter­natief van de dol­lar. Immers, het wordt over­duidelijk dat je met een val­u­ta méér oor­log kunt win­nen dan met een mil­i­tair ingri­jpen. Maar lat­en we niet ver­geten dat het afroepen van een olieboy­cot op Japan dat land in 1941 wel in oor­log met de V.S. bracht.

Onmisken­baar is dat de nationale belan­gen het best zijn gedi­end met een sterke inter­na­tion­aal geac­cepteerde munt. Voor het goud is deze rol nog niet weggelegd maar speelt op de achter­grond wel degelijk mee. Op dit moment liggen de Azi­atis­che lan­den qua voor­raad nog op grote achter­stand. Om die reden zijn Chi­nese goud­mi­jn­ers ook actief belan­gen te nemen in buiten­landse goud­pro­jecten in Afri­ka, Zuid-Amerika,Canada, Fil­ip­i­j­nen en Indone­sië. Veel rucht­baarheid wordt hier­aan niet gegeven. Voorts is Chi­na naarstig bezig bilat­erale han­dels­be­trekkin­gen aan te gaan met haar belan­grijk­ste han­delspart­ners als Aus­tral­ië, Rus­land en ook met Japan onder wed­erz­i­jds gebruik van elka­ars munten. Dit zegt genoeg over de inten­ties van een land als Chi­na.

Strate­gie:
Zon­der hier­mee even­min opzichtig naar buiten te tre­den is mid­dels de Shang­hai Coop­er­a­tion Orga­ni­za­tion (SCO) een pan-Azi­atisch vei­lighei­ds- en han­dels­blok opgezet, waarin voor de dol­lar en de euro geen plek meer is. De regie hier­van ligt bij de Chi­nese State Admin­is­tra­tion of For­eign Exchange (SAFE) die ook het beleid voert over de buiten­landse val­utare­serves. Het is dit insti­tu­ut dat aanstu­urt op een snelle aan­was van de goud­voor­raad (alle in Chi­na gepro­duceerd goud dient uit­slui­tend aan de Chi­nese staat tegen dagko­ers te wor­den afge­dra­gen!). Hoewel het land slechts peri­odiek een indi­catie van de goud­voor­raad geeft, is offi­cieel bek­end dat die nog geen 1.100 ton bedraagt. Het Amerikaanse zak­en­blad Forbes schat in dat Chi­na gezien het huidi­ge beleid over 5 jaar wel op 5.000 ton zou kun­nen zitten. 

De min­i­male doel­stelling is die van de V.S. met 8.133 ton (als die er nog is?) te evenaren. Al met al zou ons dat dan nog een jaar of acht de tijd geven om ​“pot te kun­nen bli­jven vert­eren”, ook al tre­den er her­vorm­ings- en bezuinigingsprogramma’s in werking. 

Andere Azi­atis­che lan­den vol­gen Chi­na op de voet en zijn ook naarstig doende hun goudreserves aan te vullen. Een en ander werd beves­tigd door een analyse in een gelekt bericht van de Amerikaanse ambas­sade in Bei­jing in april 2009 dat door de Gold Anti-Trust Action Com­mit­tee (GATA) werd opgepikt. Lan­den als India en Iran blijken intussen een waarne­m­ingssta­tus bin­nen de SCO te bezit­ten. Ook Zuid-Afri­ka heeft inter­esse getoond.

Goud roert de trom:
India dat zelf nauwelijks goud voort­brengt, was vorig jaar goed voor een invo­er van ruim 900 ton. Dat is meer dan een derde van de mon­di­ale jaarpro­duc­tie. Teneinde mid­dels de mede hier­door geste­gen goud­pri­js niet al te veel in eigen voet te schi­eten, heeft de Indi­ase regering besloten een belast­ingver­hoging van 2% naar 4% op elke geïm­por­teerde 10 gram goud te gaan toepassen. Boven­di­en wordt er sinds kort ook nog eens een heff­ing van 2% op juwe­len gelegd met een waarde boven 200.000 rupees (ca. €3.000), ter­wi­jl de waarde van de Indi­ase munt vorig jaar met 15% (inflatie) is gekelderd.

De fis­cale maa­trege­len in India spe­len Chi­na in de kaart. Het land is er alles aan gele­gen om zo goed­koop mogelijk goud te kun­nen inkopen. Om deze reden heerst er in de markt de gedachte dat de edel­metaal­ma­nip­u­laties door de bul­lion banks op de COMEX indi­rect door Chi­na ges­te­und wor­den. Om dezelfde reden is ook de Pan Asia Gold Exchange (PAGE) in de ijskast gegaan uit vrees voor een te snel en te veel oplopende goud­pri­js. Deze beurs zou een recht­streekse bedreig­ing voor de COMEX vor­men, omdat manip­u­latie hier niet zou zijn toeges­taan. Let wel, de goud- en zil­ver­ma­nip­u­laties zijn juist bedoeld om bij de burg­er de indruk te weg te nemen dat edel­metaal in feite een niet te verk­wanse­len ruilmid­del is. Je hebt er ook geen (cen­trale) bank voor nodig. De edel­metaal­ma­nip­u­laties zijn der­halve puur bedoeld om de reserve­func­tie van de dol­lar en de banken in stand te houden.

Zojuist ver­scheen er in een blog op King World News een nood­kreet van Dan Norci­ni, één van de bek­end­ste futures anal­is­ten, waarin de ​‘trad­ing envi­ron­ment’ op de COMEX met somti­jds swings van 2% tot 3% in korte tijd als ​‘extreme­ly vio­lent’ (“heftige” han­delsvlo­er) werd omschreven. Naar zijn mening werkt de Fed nauw samen met de Work­ing Group on Finan­cial Mar­kets, bek­end als het Plunge Pro­tec­tion Team, om de beleg­gers juist in aan­de­len en buiten de com­modi­ties- en edel­metaal­sec­tor te houden, in feite een eersteklas pri­js­con­t­role om de reële inflatieci­jfers te verbloe­men. Een nieuwe QE3 golf lei­dt naar zijn mening tot aanzien­lijk meer inflatie met desas­treuze gevol­gen voor de dollar!

Alles bepal­ende ontwik­kel­ing:
Het is logisch dat Chi­na met andere ontwik­kel­ings­lan­den niet in dit val­lende mes wil vallen, met als speer­punt van beleid het régime van de dol­lar als reserve­va­l­u­ta zo snel mogelijk naar de geschiede­nis te ver­wi­jzen. Dat dit tot even grote schade voor de euro lei­dt, behoeft geen uit­leg. Der­halve zou ieders beleg­gings­beleid hierop afgestemd moeten zijn in plaats van in euforie uit te barsten als er weer het nodi­ge dig­i­tale papi­er de markt wordt in geslingerd.

Als kinderen van deze tijd zijn we met ​“papi­er” opge­groeid en had­den vertrouwen in ​“de kun­sten” van onze mon­e­taire belei­ds­mak­ers? Maar……….hoe velen zagen de cri­sis in 2008 aankomen en hoe velen geloven nog dat deze oplos­baar is? Ein­stein heeft eens gezegd: ​‘God doesn’t roll dice’.

Ook War­ren Buf­fett als ​’s werelds ​“beste belegger”aller tij­den had allang z’n borst hebben moeten nat mak­en gezien de presta­ties van het fonds van­daag de dag in goud geme­ten (zie onder­staande grafiek). Zijn uit­sprak­en ont­lok­ten slechts bij een enkel­ing kri­tis­che kant­tekenin­gen. Maar ja, kun je Buf­fett kwal­ijk nemen de beteke­nis van de kri­tis­che zwak­te van het ​‘fiat’papier niet te kun­nen of willen inzien? Zie ook mijn col­umn over WB. Hij zou zich hier­mee immers van z’n eigen voet­stuk stoten. De vraag bli­jft dan wat hij werke­lijk weet en voor zich houdt. In onder­staande chart wordt in elk geval duidelijk dat hij zich niet door enige his­torische ken­nis van het goud ​“heeft lat­en afrem­men”!

Als Chi­na straks het stok­je van de V.S. heeft overgenomen en edel­metaal en de andere com­modi­ties een geheel andere waardeaan­duid­ing hebben gekre­gen zal WB zich nog wel eens achter het oor krabben (als hij dan nog leeft). Aan de hand van onder­staande grafiek met de uit­staande geld­ho­eveel­heid in de V.S. per ulti­mo 2011 als ijkpunt kri­jg je een idee van de reële waarde van het edel­metaal in dollars!

De schulden­posi­tie van de V.S. is hierin niet verdisconteerd!

Robert Bron­cel
Copy­right, 30 maart 2012
www​.robert​bron​cel​.com