
20 topbedrijven doorgelicht
’t Is zomer – althans volgens de kalender – en dat geeft de gelegenheid voor hier en daar en nu en dan een beschouwing. Zo kregen we via de website money.cnn.com cijfers toegespeeld van Fortune over de top 20 ‘cash cows’, waarmee we bedoelen de meest winstgevende bedrijven ter wereld, gebaseerd op de resultaten voor boekjaar 2006. We vonden deze info de moeite waard en hebben hem daarom voor u verwerkt in enkele tabelletjes.
Hierboven ziet u het twintigtal in kwestie, netjes geordend volgens de winst die ze maakten. Aanvoerder is de Amerikaanse oliegigant Exxon Mobil, die t.o.v. het jaar 2005 meer dan 9% meer dollars binnenhaalde en zich tevreden neervlijt op een berg van 39 ½ miljard dollar, goed voor ca 28,7 miljard euro. De Nederlands-Britse sectorgenoot Royal Dutch Shell is de nummer 2 van de kopgroep, met een nipte plus tegenover 2005 van 0,5%.
Dan hebben we United Airlines, de verrassende derde. U merkt direct dat hier een speciale situatie geldt, want de winst is groter dan de omzet. De bijna 23 miljard dollar die u ziet staan, hebben alles te maken met een speciale (wettelijk toegelaten) systeem van boekhouden, gebaseerd op de zg. Chapter 11.
Helemaal aan de staart van het peloton van 20 treffen we Bill Gates’ Microsoft aan, dat nog altijd groeide en wel met bijna 3%, wat een winst opleverde van net geen 12,6 miljard dollar.
De winst van de meeste van deze bedrijven is gestegen in 2006 vergeleken met 2005, sommige zelfs meer dan behoorlijk, kijk maar naar Pfizer (+ 139%). We mogen ons niet laten verblinden door dit cijfer, niet gebaseerd op spectaculair gestegen omzet, maar wel op een serie besparingen (ontslagen) en de verkoop van de afdeling ‘Consumer Products’ aan Johnson & Johnson. In realiteit moet Pfizer goed uitkijken, want er zijn al heel wat patenten vervallen en er volgen er nog, zodat prijsconcurrentie te verwachten is. Er zijn dus dringend nieuwe geneesmiddelen nodig om Pfizers winstgevendheid te vrijwaren.
Bankgroep JP Morgan Chase kan tevreden zijn met de winststijging van meer dan 70%.
De nimmer aflatende stroom fusies en acquisities was de motor achter dit succes. Evenwel was de winstgroei 2005⁄2004 nog groter met +90%. Maar je kunt niet alles willen.
Het Russische Gazprom zag in 2006 zijn winst stijgen met bijna 37%. Dit is te danken aan de controle op meer dan ¼ van de Europese aardgasmarkt, zodat het bedrijf een stevige greep heeft op de prijzen.
Een firma die haar winst van ca 14 miljard dollar (+34% versus 2005) voor een groot deel te danken heeft aan het weer is American International Group. In 2005 werden o.a. de VS getroffen door een reeks krachtige Orkanen maar in 2006 bleven zulke monsters gelukkig achterwege, zodat er relatief weinig schadeclaims waren.
De firma’s met de 4de en 5de grootste winst, BP en Citigroup, zijn achteruitgeboerd en slikken resp. ‑1,5 en
— 12,4% winst 2006⁄2005.
BP kende enorme olielekkages en moest vorig jaar twee pijplijnen in Alaska sluiten. Deze gebeurtenis deed tweemaal pijn: ten eerste waren er minder inkomsten en ten tweede waren er grote kosten voor reparatie en veiligheid. Als klap op de vuurpijl moest BP zijn aandeel (50%) in het Russische bedrijf TNK-BP verkopen (onder druk van het Kremlin), wat nog maar eens aanleiding gaf tot verminderde productie.
Citigroup zag zijn uitgaven in 2006 met 15% stijgen, terwijl de winst 12% daalde tegenover 2005 maar toch nog goed was voor meer dan 12,5 miljard dollar. Voor het lopende jaar zijn verschillende kostenbesparende operaties voorzien.
Als we dezelfde tabel van daarnet ordenen volgens omzet, dan merkt u dat de kaarten wat dooreen liggen. Enkel voor de top 2 grootste winstgevers ter wereld, Exxon Mobil en Royal Dutch Shell, is er niets veranderd.
Tussen haakjes: Exxon Mobil mag dan wel het meeste winst ter wereld (in 2006) hebben opgeleverd, het is niet de firma met de grootste omzet. Deze eer komt toe aan een bedrijf, dat zelfs niet in de tabel van de top 20 winstgevende voorkomt: Wal-Mart Stores (NYSE: WMT). Deze winkelketenkolos met 1,9 miljoen medewerkers kon voor 2006 een omzet van 351,139 miljard dollar op tafel leggen, dat is ca 1% meer dan Exxon Mobil. De winst was ‘slechts’ 11,284 miljard dollar, dat is ca 1,3 miljard dollar te weinig om in onze top 20-tabel te mogen verschijnen.
Verder zien we dat BP nu nummer 3 is, terwijl Toyota, Chevron, Conoco Phillips en Total nu mogen behoren tot de kopgroep van de 10 grootste ondernemingen ter wereld qua omzet.
We zijn eens gaan kijken naar de verhouding winst/omzet en hier doen zich rare fenomenen voor. Opeens is daar United Airlines dat de medaille in de wacht sleept van de grootste winst t.o.v. de omzet. Eigenaardige medaille trouwens, die weinig of niets te maken heeft met de operationele resultaten en waaraan we verder geen aandacht besteden, zie onze verklaring aangaande deze firma m.b.t. Chapter 11.
Net als United Airlines is het mooie cijfer bij Pfizer niet toe te schrijven aan echt meer verkoop, zoals we eerder lieten weten.
De winst van Microsoft is dicht bij de 30% van de omzet en dat is heel mooi. Maar u ziet ook, dat de winst 2006⁄2005 nog geen 3% is gegroeid, en dat is een teken aan de wand. Bill Gates en zijn kompanen hadden (veel) meer verwacht. De verkoop van Vista heeft (nog?) niet gebracht wat gehoopt werd en de fabricagekosten van de speelconsole Xbox 360 swingen de pan uit, waardoor Microsofts verliezen op het gebied van dit soort apparaten (‘home entertainment’) zijn opgelopen van 485 miljoen dollar in 2005 tot 1,3 miljard (!) dollar in 2006. M.aw. Microsoft prijkt in onze tabel met brons, maar waar zal de firma staan in de tabel die we volgend jaar zullen maken?
Daar waar Exxon Mobil nummer 1 is qua winstgevendheid en omzet in 2006, moet het zich tevreden stellen met een bescheiden 14de plaats als het aankomt op de winst/omzet verhouding. Dit is de trend bij alle Westerse oliebedrijven, kijk maar o.m. naar de Nederlands-Britse reus Royal Dutch Shell.
Rode lantaarn is Toyota, 4de grootste bedrijf ter wereld qua omzet. Dat Toyota qua winst nummer 15 is, is toe te schrijven aan een agressieve prijzenpolitiek, zeker in de VS, gekoppeld aan diverse klantenvoordelen. Daardoor is de winst in 2006 van de verkoop in Noord-Amerika meer dan 9% gedaald tegenover 2005, maar dat is goedgemaakt door bredere marges in Azië en Europa.
Van de top 20 meest winstgevende bedrijven ter wereld hebben er 12 hun zetel in de VS en de overige 8 zijn gevestigd in resp. Brazilië, China, Frankrijk, Japan, Maleisië, Nederland, Rusland en het VK.
De meest succesvolle industriële sector was in 2006 olie & gas (10 van de 20 bedrijven), gevolgd door banken (4 x), luchtvaart, een conglomeraat, farmaceutica, autoconstructie, verzekeringen en software.
De dominante positie van de 10 olie & gasbedrijven in deze top 20 bedrijven verwondert ons niet. Wel vinden we, dat de toestand niet evenwichtig is en dat we tegen een topzware situatie aankijken. Over een jaar weten we of alles nog overeind staat.
Jan Van Besauw
Publicist voor US Markets
19 juli 2007.
Ondergetekende is een gepensioneerde marketing manager. Hij schrijft voor US Markets o.m. columns, nieuwsberichten en artikelen over diverse onderwerpen. Hij heeft op het moment van schrijven geen materieel belang of bezit in de besproken bedrijven of beleggingsinstrumenten.